Oud-minister Van Nieuwenhuizen mag toch niet lobbyen voor Energie-Nederland

Het wordt oud-minister Cora van Nieuwenhuizen (VVD) toch verboden om in haar nieuwe functie als voorzitter van lobbyclub Energie-Nederland de komende twee jaar contact te hebben met ambtenaren van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, haar oude departement. Dat ministerie zelf zag er geen probleem in dat de VVD-politica voortaan als lobbyist aan de slag ging, maar na stevig protest vanuit de Tweede Kamer zei demissionair premier Rutte woensdag dat het lobbyverbod voor oud-bewindspersonen ook voor Van Nieuwenhuizen geldt.

Dat lobbyverbod werd in 2017 ingesteld, maar per 1 januari 2020 ook weer in stilte ingetrokken. Desondanks geldt het nog steeds, zei demissionair minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren (D66) vorig maand nog. Daar was Van Nieuwenhuizen niet van op de hoogte, getuige haar antwoorden op vragen van Nieuwsuur over haar vertrek en de ontstane belangenverstrengeling. Van Nieuwenhuizen hield zich simpelweg ‘aan de regels die zijn afgesproken in dit land’, aldus de zojuist opgestapte demissionaire VVD-minister. Dat ze kortstondig ook aan het roer stond van Economische Zaken, bij uitstek het departement om bij te lobbyen vanuit Energie-Nederland, was ook geen probleem zei ze. Die aanstelling was immers ‘maar een formaliteit’ geweest, ze was zelfs nooit fysiek aanwezig geweest op het ministerie.

Verschillende Kamerfracties, onder meer van de PvdA, SP, D66 en JA21, stelden vragen aan demissionair premier Rutte over de schimmige regelgeving rond oud-bewindspersonen en lobbyclubs. Hoewel ze verwachtten dat die vragen te laat kwamen voor de nieuwe functie van Van Nieuwenhuizen, willen de partijen dat de regels worden aangescherpt. Hoewel Rutte nu laat weten dat het Van Nieuwenhuizen verboden is de komende twee jaar contact met haar oude ministerie te onderhouden, valt daar in de praktijk nog wel een mouw aan te passen. Dat verbod kan namelijk omzeild worden wanneer de hoogste baas op het ministerie, secretaris-generaal Jan Hendrik Dronkers in dit geval, daar toestemming voor geeft. Voor haar vertrek lichtte Van Nieuwenhuizen Dronkers in. Die zag toen geen enkel probleem in de overstap. Ook geldt het verbod vermoedelijk alleen voor het contact met ambtenaren van I&W, niet die van andere ministeries en ook niet voor het contact met bewindslieden.

Van Nieuwenhuizen is niet de eerste bewindspersoon die de oversteek maakt van Vak K naar een lobbygroep. Oud-minister van Medische Zorg en Sport Bruno Bruins (VVD) werd commissaris bij Intravacc, een overheidsinstituut dat zich bezighoudt met vaccinonderzoek. Oud-staatssecretaris van Financiën Menno Snel (D66) ging onder meer aan de slag voor pensioenfonds ABP, waar hij na kritiek daarop wel weer vertrok. Oud-staatssecretaris van Milieu Stientje van Veldhoven (D66) verliet politiek Den Haag om directeur te worden van het World Resources Institute dat zich bezighoudt met de inzet van natuurlijke hulpbronnen.