Oude leiders zetten het land op slot

Nederland snakt naar een daadkrachtige coalitie, maar oude leiders en vertrouwde gezichten blokkeren de vernieuwing. Partijen kiezen voor kopstukken die het verleden vertegenwoordigen of voor leiders die niet de kracht hebben om de kloof te overbruggen en samenwerking mogelijk te maken. Zo zal de toekomstige formatie muurvast zitten en raakt het vertrouwen van kiezers verder uitgehold.

GroenLinks/PvdA: de keuze voor het voormalig boegbeeld van de PvdA — een fusie die niet durft te vernieuwen
Een nieuwe fusiepartij zou juist moeten staan voor vernieuwing en het overbruggen van het verleden. In plaats daarvan blijft men hangen in het oude en kiest men voor het vertrouwde gezicht van slechts één van de fusiepartners. Dit is een gemiste kans om écht fris te beginnen en een vernieuwende linkse beweging neer te zetten.

VVD kiest Yeşilgöz: iemand die de scheidslijnen verdiept
Dat de VVD kiest voor Dilan Yeşilgöz, een duidelijk rechtse kracht binnen de partij, is een opvallende keuze. Ze staat bekend om haar strenge standpunten op migratie en veiligheid en trekt de VVD stevig naar rechts. Daarmee maakt ze het moeilijker voor andere partijen om met de VVD samen te werken. In plaats van een frisse, verbindende start kiest de VVD voor een leider die de partij insluit in een smalle koers.

PVV: toe aan nieuwe leiding, maar zonder Wilders geen partij
Wilders, de man die jarenlang dezelfde klaagzang herhaalde, kreeg eindelijk de kans om te regeren. Maar zodra hij de sleutel in handen had, was hij vooral bezig met het veiligstellen van zijn eigen positie. Hij toonde zich onbetrouwbaar door afspraken niet na te komen en anderen de schuld te geven van het niet waarmaken van zijn agenda. Zo werd pijnlijk duidelijk dat hij zijn eigen problemen liever in stand houdt dan ze oplost. Wilders heeft de PVV gemaakt tot wat het is, maar houdt tegelijkertijd echte vooruitgang en regeringsdeelname tegen.

D66: onzichtbaar onder Rob Jetten
De partij profileert zich al jaren als dé stem voor het klimaatprobleem, maar dat onderwerp is al geruime tijd vrijwel verdwenen uit de politieke schijnwerpers. Zelfs Frans Timmermans, voormalig Eurocommissaris voor Klimaat, zet het niet meer nadrukkelijk op de agenda. Daardoor blijft D66 met lege slogans achter, zonder duidelijk verhaal of concrete koers.

Zolang deze vier mensen aanblijven, wordt de coalitievorming na de komende verkiezingen erg uitdagend. Alleen Bontenbal heeft zichzelf de afgelopen periode niet buitenspel gezet. Toch zal het hem veel moeite kosten om alle oud-CDA’ers voor zich te winnen.