Over debat, belangen en wie Nederland draaiende houdt

Dit is een ingezonden reactie op: Wanneer journalistiek en PR elkaar kruisen

In dit artikel werd mijn opiniestuk in Elsevier Weekblad bekritiseerd, met de suggestie dat het problematisch zou zijn omdat ik lobbyist ben. Dat is ieders recht om te vinden, maar het stuk past in een klassieke retorische traditie: zet niet het argument, maar de afzender in twijfel. Het lijkt kritisch, maar het is vooral gemakzuchtig — want het vermijdt de inhoud.

In al mijn media-uitingen — van De Telegraaf tot publicaties bij Wolters Kluwer, en nu zelfs bij BNNVARA — ben ik juist volstrekt helder over mijn rol. Ik behartig met trots de belangen van ondernemers en familiebedrijven. Zij zorgen voor drie miljoen banen, dragen dagelijks tientallen miljoenen aan belastingen af en investeren met hun lange­termijnvisie, maatschappelijke betrokkenheid en lokale worteling in een eerlijker, sterker Nederland.

Dat zo’n groep een stem heeft in het publieke debat lijkt mij vanzelfsprekend. Radicaal linkse activisten die zich journalist noemen, zouden een voorbeeld kunnen nemen aan die transparantie. Kritiek en debat zijn welkom — graag zelfs — maar dan wel op de inhoud, niet via verdachtmakingen van de boodschapper.

De kern van mijn betoog
Mijn stuk in Elsevier Weekblad ging niet over mij, maar over Nederland. Ik schreef dat onze samenleving dreigt vast te lopen in bureaucratie, en dat de menselijke maat moet terugkeren. Groei, banen en belastinginkomsten komen niet voort uit beleidsnota’s of vergaderkamers, maar uit het werk van ondernemers en medewerkers die elke dag risico nemen en waarde creëren.

Nederland telt ongeveer 550.000 ambtenaren in strikte zin — mensen bij Rijk, gemeenten, provincies, waterschappen en politie. Tel je zorg en onderwijs mee, dan werken er ruim drie miljoen mensen in de collectieve sector: bijna een derde van alle werkenden. Een overheid is noodzakelijk, maar de groei zit te vaak in managementlagen, regels en controle.

De oplossing is eenvoudiger dan beleidsnota’s doen vermoeden: laat de leraar lesgeven, de verpleegkundige zorgen, en de agent de burger beschermen. Saneren, reorganiseren, schaal verkleinen — en durven afrekenen op prestaties. Pas dan krijgen burgers weer waar voor hun belastinggeld.

Meer mensen aan het werk
Naast de uitdijende overheid parkeert Nederland te veel mensen in een uitkering. Eind juni 2025 zaten ruim 410.000 Nederlanders in de bijstand; begin 2025 waren er bijna 190.000 WW-uitkeringen (CBS/UWV). Dat zijn hoge aantallen in een van de welvarendste landen ter wereld. Een vangnet is noodzakelijk, maar te vaak wordt het een hangmat.

Volgens berekeningen moet iemand soms 140 procent van het minimumloon verdienen om er netto op vooruit te gaan. Dat ontmoedigt de stap naar werk en houdt mensen vast in afhankelijkheid. Daarmee doen we mensen tekort. Elke maand dat je geld bij het loket haalt, lever je ongemerkt een stukje van je ziel in. Mensen ontlenen juist vreugde aan verantwoordelijkheid, aan ondernemen en aan zelf iets opbouwen.

Deeltijd, belastingdruk en verkeerde prikkels
Nederland kent een hoge arbeidsparticipatie, maar nergens in Europa werken zoveel mensen — vrouwen én mannen — in deeltijd. En wie meer wil werken, houdt daar netto vaak weinig aan over. De marginale belastingdruk en het oerwoud aan toeslagen straffen inzet af.

Als we ondertussen ondernemers wegjagen met hogere belastingen en een vijandiger toon, ondermijnen we de bron van onze welvaart. Familiebedrijven vertrekken, start-ups wijken uit, en in de politiek wint de fictie terrein dat de kloof tussen arm en rijk almaar groeit — terwijl internationale cijfers laten zien dat Nederland juist relatief gelijk is.

De rekensom klopt niet meer. Wie eerlijk naar de cijfers kijkt, ziet dat alleen minder bureaucratie, meer arbeidsparticipatie en een beter ondernemersklimaat de basis kunnen versterken. Dat is geen ideologie, maar economische noodzaak.

Terug naar het debat
Dat was — en is — de kern van mijn betoog. Wie het daar inhoudelijk mee oneens is, nodig ik van harte uit tot debat. Maar het debat verarmt als we mensen diskwalificeren op basis van hun beroep of overtuiging.

Nederland heeft geen tekort aan meningen, maar aan inhoudelijke gesprekken over wat wérkt. Ondernemers, vakbonden, zorginstellingen en maatschappelijke organisaties vertegenwoordigen allemaal belangen — dat hoort bij een pluralistische democratie. Transparantie over die rol is belangrijk, maar het mag nooit een reden zijn om iemand het woord te ontnemen.

Slot: over moed, nuance en eerlijkheid
Het is gemakkelijk om te wantrouwen, maar moeilijker om echt te luisteren. Ik kies voor dat laatste. Niet omdat het vriendelijker klinkt, maar omdat het effectiever is. De echte vooruitgang komt niet van cynisme of verdachtmaking, maar van dialoog — en van mensen die durven zeggen waar het beter kan.

En wie eerlijk kijkt, ziet dat het de ondernemers en hun medewerkers zijn die Nederland draaiende houden. Zij verdienen geen achterdocht, maar respect. Zij zijn niet het probleem, maar een groot deel van de oplossing.