Pieter Omtzigt bevestigt het risico van het 'Peter Principle'

De transitie van deskundige eenmansfractie Omtzigt in NSC is een stap te veel geweest.

Het gedrag van Pieter Omtzigt als partijleider van NSC over zijn intensieve bemoeienissen over de begroting van het kabinet-Schoof viel bij menigeen verkeerd. De forse kritiek werd dan ook door velen gedeeld. Omtzigt zelf deed zijn opmerkelijke gedrag af als iets waar iedereen maar aan zou moeten wennen. Want hij is nu eenmaal een gevoelsmens die pal voor de rechtsstaat staat en slecht tegen misstanden kan.

Zijn opmerkelijke gedrag was bij het CDA al bekend maar die politici hebben dat aspect van Omtzigt heimelijk binnenskamers proberen te houden. Vriend en vijand zijn het over één ding eens; Omtzigt heeft als eenmansfractie geëxcelleerd als het beste Tweede Kamerlid op diverse belangrijke thema’s, waarbij zijn verzet tegen de hervorming van het pensioenstelsel wel het duidelijkste voorbeeld was van zijn bijzondere kwaliteiten als doorbijter met tot op het kleinste detailniveau kennis van zaken.

Sinds de transitie van zijn eenmansfractie Groep Omtzigt in NSC is van dat beeld nagenoeg niets meer over. Dagelijks staat Omtzigt in zijn nieuwe rol als partijleider van NSC wel in het nieuws. Eerst vanwege hoge verwachtingen van hem ten aanzien van zijn aangekondigd nieuw beleid op vele terreinen die door zijn politieke keuzes al snel vervlogen en tot teleurstelling leidden met een fors zetelverlies in de peilingen als gevolg.

Een belangrijk onderdeel in de politieke infrastructuur heeft Omtzigt via NSC wel inhoud kunnen geven. Deskundige kandidaat-bewindspersonen selecteren die allen in het kabinet-Schoof benoemd zijn. Maar daar is dan ook alles mee gezegd. Je hoeft geen deskundige te zijn om te zien dat Omtzigt niet echt goed in zijn vel zit in zijn nieuwe rol als partijleider en fractievoorzitter van NSC.

Omgaan met macht in de Haagse slangenkuil is gewoon niet waar Omtzigt in kan excelleren. In zijn eentje door een kritische houding macht verwerven ligt hem veel beter.

Dit past bij de al oude managementopvatting dat iedere excellerende werknemer zo lang wordt gepromoveerd in andere functies tot zijn incompetenties waarneembaar zijn. Dat wordt het Peter Principle genoemd.

Achteraf bezien was het door zijn excellente Tweede Kamer-lidmaatschap als eenmansfractie misschien toch beter geweest als hij gewoon in die rol was blijven zitten. Daar paste echter niet een transitie van eenmanspartij naar een grote politieke partij bij waarin hij partijleider moest zijn, waardoor hij met alle publiciteit die daarbij behoort bijna dagelijks in de schijnwerpers kwam te staan. Terwijl hij nu juist excelleerde als bekende “back bencher” op de achtergrond. Een strategische fout, voor NSC en voor Omtzigt.

Gelukkig kan hij er altijd nog voor kiezen om het leiderschap van NSC aan anderen te geven en voortaan als belangrijk fractielid, gefaciliteerd door veel ondersteuning van medewerkers, op slechts een beperkt aantal gebieden weer te gaan excelleren. Zo’n functie past hem met zijn competenties zeker beter.