Polarisatie is niet het probleem. Onze benauwdheid wél

Het is pijnlijk hoe snel elk pleidooi voor bredere kaders, bijvoorbeeld rond herdenken op 4 en 5 mei, wordt afgedaan als provocatie.

Polarisatie is geen nieuw fenomeen, maar zelden wordt het zo gevreesd. Alsof het een besmettelijke ziekte is die we koste wat kost moeten vermijden. We zetten het op dezelfde plank als haatzaaien en desinformatie, zonder onderscheid te maken tussen die begrippen. Maar misschien is het niet polarisatie zelf die ons bedreigt, maar onze collectieve onhandigheid ermee om te gaan.

We leven in een tijd waarin zelfs het benoemen van ongelijkheid, onderdrukking of genocide meteen als “polariserend” wordt bestempeld. Wie zich uitspreekt over Gaza, bijvoorbeeld over het feit dat het dodental onder Palestijnen inmiddels ver boven de 50.000 ligt, waaronder duizenden kinderen, wordt niet per se gehoord, maar gewogen. Ben je wel neutraal genoeg? Ben je moreel toelaatbaar? En vooral: val je niet buiten de norm?

Het is pijnlijk hoe snel elk pleidooi voor bredere kaders, bijvoorbeeld rond herdenken op 4 en 5 mei, wordt afgedaan als provocatie. Waarom zou het polariserend zijn om te zeggen: we herdenken hier niet álle doden, en zeker niet iedereen even hard? Dat is geen aanval op tradities, maar een uitnodiging tot verdieping. Tot kritisch (her)denken. Tot luisteren naar stemmen en pijn die te vaak buiten het verhaal vallen.

Op 3 mei, de nationale dag van Empathie, organiseert Global South Lens samen met de OBA Amsterdam een boekbespreking rond Storytelling en Polarisatie van Arjen Barel. Geen ‘veilige’ middag over ‘hoe we weer lief kunnen doen tegen elkaar’, maar een verkenning van hoe verhalen spanning zichtbaar maken, en waarom dat goed is. Want spanning, confrontatie en verschil zijn niet het einde van samenleven. Ze zijn juist het begin van echt contact.

Zolang we blijven doen alsof harmonie een voorwaarde is voor democratie, verwarren we stilte met vrede. En zo blijft alles bij het oude, ten koste van wie daaronder lijden.

Deze bijeenkomst is geen therapie. Het is een oefening in ongemak. Een uitnodiging om opnieuw na te denken over wie we willen zijn als samenleving en wie daarin mee mag spreken.

📅 Zaterdag 3 mei
🕓 16:00 - 18:00
📍 OBA Slotermeer
🎟️ Gratis toegang – wel even aanmelden via: Aanmeldlink