PVV-minister Madlener houdt vast aan zinloosheid helmplicht voor alleen fatbikes

Een juridisch onderscheid tussen fatbikes en andere elektrische fietsen is "niet zinvol". Dat schrijft PVV-minister Barry Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) in een brief aan de Tweede Kamer. Daarmee is het opnieuw hoogst onzeker dat voor de veel verguisde fatbike op korte termijn een helmplicht zal gelden. Volgens Madlener blijkt uit onderzoek van eerder dit jaar dat zo'n aparte fatbike-categorie niet effectief is. Een groot deel van de Tweede Kamer, waaronder ook PVV-leider Geert Wilders sprak zich juist wel uit voor een verplichte helm voor fatbikebestuurders.

Volgens Madlener is het prima mogelijk om een helmplicht in te voeren voor alle soorten elektrische fietsen, maar dat is volgens hem aan de Kamer om daarover een beslissing te nemen. Die animo lijkt er nog niet te zijn, veel Kamerleden zouden graag zien dat voor de fatbike aparte regels gaan gelden. Dat voertuig moet dan wel in een aparte categorie worden ingedeeld.

Het onderscheid tussen de fatbike en andere soorten elektrische fietsen zou zich in dat geval richten op bijvoorbeeld de dikkere banden of het lagere frame van fatbikes. Madlener schrijft dat zo'n onderscheid volgens onderzoekers "niet te rechtvaardigen" is omdat het nu juist weer niet die eigenschappen zijn die fatbikes onveilig maken in het verkeer. Bovendien "zal de markt zich snel aanpassen", schrijft Madlener: fabrikanten zullen vanzelf fietsen met smallere banden of hogere frames gaan maken.

Woensdag debatteert de Tweede Kamer over verkeersveiligheid. De PVV heeft al steun uitgesproken voor een motie van VVD en NSC om een minimumleeftijd van 14 jaar en een helmplicht in te voeren voor fatbikes. Ook voor het invoeren van een minimumleeftijd is het nodig om de wet aan te passen, schrijft Madlener, en ook dan geldt het voor alle fietsen met trapondersteuning. Of de partijen de maatregelen ook zien zitten als het om alle elektrische fietsen gaat, is nog niet duidelijk.

Madlener schetst dat iedere leeftijdsgrens voor- en nadelen heeft. Een grens van 12 jaar is niet handhaafbaar, omdat dan nog geen identificatieplicht geldt. Die is pas vanaf 14 jaar van toepassing, maar dat is volgens het ministerie een "ongebruikelijke grens" als het aankomt op leeftijdsgrenzen in het verkeer. Een grens op 16 jaar treft scholieren die lange afstanden naar school moeten fietsen.

De afgelopen jaren stijgt het aantal ongelukken waarbij fatbikes betrokken zijn rap. In 2022 werden er nog 7 ongelukken met fatbikes gemeld waarvoor mensen naar de spoedeisende hulp moesten. In 2023 jaar waren dat er al 59. In de eerste vier maanden van dit jaar weren er al 33 incidenten geregistreerd. Vooral jongeren tussen de 10 en 14 jaar raken vaak gewond. Officieel heeft een fatbike een maximumsnelheid van 25 km/u en een motor van maximaal 250 watt. In de praktijk blijkt dat de fietsen, vooral die op het internet zijn aangeschaft, makkelijk kunnen worden opgevoerd.

Update 16:45 uur:

PVV, VVD en NSC houden vast aan hun plan om een minimumleeftijd van 14 jaar en een helmplicht voor alleen fatbikes in te voeren. De drie partijen zeggen tegen het ANP dat ze hun motie die daarom vraagt woensdagavond indienen bij een debat over verkeersveiligheid, ondanks twijfels van PVV-minister Barry Madlener. "Wat ons betreft gaat de minister gewoon doen wat de Kamer hem opdraagt", aldus PVV-Kamerlid Hidde Heutink.