Rafah is vernietigd... en niet alleen Rafah

Op voorhand mijn excuses als dit een wat obligaat stukje wordt. Ik weet het namelijk ook niet meer. Of eigenlijk nee, geen excuses, want ik kan het er onmogelijk níet over hebben. Rafah is vernietigd. De stad die ooit 200.000 mensen huisvestte, en daarna een toevluchtsoord werd voor bijna een miljoen Palestijnen op de vlucht, is met de grond gelijkgemaakt. Wat overblijft is een vlakte van stof, asbest, puin en verkoolde lichamen. Geen infrastructuur. Geen huizen. Geen ziekenhuizen. Geen herkenningspunten. Geen stad. Alleen nog rook. En stilte. En het onvergeeflijke besef dat de wereld ernaar keek en het liet gebeuren.

Westerse leiders wisten dat dit eraan zat te komen. Ze kondigden het zelfs aan, met ogenschijnlijk moreel gezag. “Rafah is een rode lijn,” zeiden ze vorig jaar. Presidenten, ministers van Buitenlandse Zaken, Ministers-presidenten. Ook die waar wij mee opgezadeld zijn. Hoewel foppremier Schoof daar deze maand op terugkwam: na de totale vernietiging was er opeens geen rode lijn meer. Nee, nogal wiedes als werkelijk alles tot de grond toe al verwoest is.

Nog maar een jaar geleden zou een aanval op Rafah zogenaamd niet kunnen. Zou niet mogen. De absolute grens zijn. Zou gevolgen hebben. Het klonk vastberaden, vonden ze waarschijnlijk in elk geval zelf, maar het bleek waardeloos. Want de aanval kwam. Natuurlijk kwam de aanval. Rafah werd volledig vernietigd, de inwoners verdreven of afgeslacht. En die gevolgen? Die kwamen er natuurlijk niet. Geen sancties, geen wapenembargo’s, geen diplomatieke druk.

Israël ontvolkte Rafah stap voor stap. Eerst met dreigementen, daarna met bombardementen. Mensen werden naar zogenaamde “veilige zones” gestuurd die daarna uiteraard ook gewoon doelwit werden. Tentenkampen in Tal al-Sultan werden geraakt. In al-Mawasi vielen brandbommen neer. Ambulances werden beschoten, reddingswerkers geëxecuteerd. Vaders groeven met blote handen naar hun kinderen. En telkens weer zeiden Israëlische woordvoerders dat het om “precieze aanvallen” ging. Om “Hamasleiders” in plaats van uiteengerukte kinderen op een matrasje.

Wat we in Rafah zagen – en nog steeds zien – is geen vergissing. Geen tragische uitkomst van een verwarrend “conflict”. Het is beleid. Doelgericht, gepland, systematisch. Straten worden niet per ongeluk geasfalteerd tot militaire corridors. Wijken worden niet per ongeluk tot bufferzones uitgeroepen. Dit is het gevolg van een strategie die al lang op tafel ligt: het onleefbaar maken van Gaza. Het vernietigen of verdrijven van haar bevolking. Het wissen van steden van de kaart om zo ruimte te maken voor permanente controle. Lees: annexatie. Geen leger “verdedigt” zich door hele steden weg te vagen. Dit is etnische zuivering, dit is genocide: de enige feitelijke beschrijving van wat er gebeurt.

En wat doet Nederland? De Europese Unie? De Verenigde Staten?

We spreken onze "diepe bezorgdheid" uit. We maken ons "ernstig zorgen". Ministers kijken "met afschuw" naar de beelden. Maar ondertussen blijven de diplomatieke relaties knus en warm. Blijven de wapens geleverd. Worden handelsakkoorden keurig nageleefd. Wordt er geen enkele Israëlische ambassadeur ontboden. Wordt er geen exportvergunning ingetrokken. Geen visum geweigerd. Zelfs geen toespraak afgezegd. Wat er wel is? Repressie tegen activisten die zich wél uitspreken tegen de genocide.

En ook: Israël wordt door dezelfde staten die zich zogenaamd "geschokt" tonen, volgepompt met militaire en economische steun. De NAVO stelt een nauwere samenwerking voor. De Europese Unie overweegt Israël op te nemen in het Horizon-wetenschapsprogramma. En Nederland? Nederland houdt krampachtig vast aan “balans”. Alsof er ook maar enige gelijkwaardigheid te vinden is tussen een bezettende vernietigingsmacht en een volk dat geen enkel recht op bescherming wordt gegund.

Er wordt veel gesproken over de “internationale orde”, alsof dat nog ook maar iets betekent. Wie de vernietiging van Rafah en de rest van Gaza zonder gevolgen laat, heeft die orde zelf opgeblazen. Die heeft het begrip "oorlogsmisdaad" gereduceerd tot een holle juridische term zonder consequenties. Die maakt de rechtsstaat tot een façade. En dat is misschien nog het meest angstaanjagende: dat we inmiddels gewend zijn geraakt aan deze onmenselijkheid. Dat je dit kan zien, weten, begrijpen en alsnog níets doet.

Want dat is wat het betekent om te zwijgen als er genocide plaatsvindt. Het betekent medeplichtigheid. Het betekent dat je de taal van de macht belangrijker vindt dan het leven van kinderen. Dat economische belangen zwaarder wegen dan menselijke waardigheid. Dat je liever een “constructieve relatie” met een nietsontziende terreurstaat als Israël wil behouden dan je eigen principes serieus nemen.

Rafah is vernietigd. En wat daar onder het puin ligt, is niet alleen een stad en talloze uitgewiste levens, het is ook onze geloofwaardigheid. Ons morele kompas. Onze beschaving, als we dat woord nog durven gebruiken. Mógen gebruiken.

De geschiedenis zal dit moment niet vergeten. En het zal zich ook onze rol herinneren. Omdat we het wel degelijk wisten en het allemaal lieten gebeuren.