Het toch al rampzalige kabinet-Schoof beleeft een unicum: niet eerder in de parlementaire geschiedenis stapte een coalitiepartij uit een toch al demissionair kabinet. Dat is precies wat NSC vrijdagavond deed nadat voor minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken) de maat vol was. Gefrustreerd door de weigering van VVD en BBB om ook maar iets van maatregelen te nemen tegen genocidale terreurstaat Israël, gooide Veldkamp de handdoek in de ring waarna de rest van de NSC-bewindslieden volgden.
De Volkskrant concludeert dat met die stap het demissionaire extreemrechtse brokkenkabinet nu "op onontgonnen terrein" komt. Met nog slechts 32 zetels over in de Kamer lijkt de kans verkeken voor VVD en BBB om zelfs maar een poging tot regeren te doen, voor zover ze dat hiervoor wel deden.
De PVV liet er begin deze zomer geen misverstand over bestaan: Wilders zit weer zonder enige terughoudendheid in de oppositie. Met verkiezingen op komst is de kans ook niet groot dat NSC zich vanaf nu nog veel gelegen laat liggen aan wensen van het kabinet. Zo blijft het landsbestuur ontredderd achter. Geen minister kan nog ergens op rekenen in de Kamer.
Die situatie zal nog minstens een half jaar bestaan, gezien het feit dat zelfs een vlotte kabinetsformatie in Nederland enkele maanden duurt. Alleen al het maken van een rijksbegroting voor 2026, en daar op Prinsjesdag vervolgens voldoende parlementaire steun voor krijgen, dreigt opeens een zeer ingewikkelde opdracht te worden.
Ook NRC concludeert dat "het toch al wankele demissionaire kabinet in verdere chaos beland" is:
Het kabinet moet verder, maar hoe? Bij het ministerie van Algemene Zaken hebben ze vlak na het vertrek van NSC nog geen idee. Zo weten ze niet hoe alle kabinetsposten verdeeld moeten worden, en of alle vertrokken bewindspersonen vervangen worden. Schoof zou dit weekend naar Kyiv reizen om de Oekraïense president Zelensky te ontmoeten. Dat heeft hij afgezegd. In plaats daarvan zei hij dat hij het hele weekend nodig heeft om duidelijkheid te krijgen.
De Tweede Kamer gaat woensdag in debat over het vertrek van NSC uit het demissionaire kabinet.
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.