Rechts gebruikt tragedies als die van Anne Faber en Lisa voor aanvallen op de beschaving

De aanvliegroutes verschillen, het doel blijft hetzelfde.

In 2017 werd Anne Faber vermoord in het bos waar zij jogde. De dader heette Michael Panhuis en hij verklaarde later dat het de mooiste dag van zijn leven was geweest. Dit leidde in rechtse kring tot enorme woede en ophef. Men had het niet over de giftige tribale cultuur van Nederland, die wel tot tragedies als deze moest leiden. De etnische achtergrond van Panhuis speelde geen enkele rol. Ook al had hij de auto van zijn moeder geleend om het lijk van Anne Faber op te halen. Hij sneed het in stukken en begroef het in de buurt van Zeewolde. Nee, dit werd op geen enkele manier met zijn opvoeding of zijn achternaam in verband gebracht.

De aanvliegroute van rechts was het feit dat de dader in een psychiatische inrichting zat maar te vaak naar buiten mocht. Hij had van het weinig strenge regime gebruik gemaakt om de lustmoord te plegen. Dat zijn huidskleur geen rol speelde zou je bijna zijn witte privilege kunnen noemen.

Zowat de hele geestelijke gezondheidszorg werd verdacht gemaakt. Omwonenden voerden actie tegen de instelling waar Panhuis was verpleegd. Als rechts een blijk van beschaving onder vuur kan nemen, zal het dat niet laten.

In het geval van Lisa wordt opnieuw de aanval geopend op de beschaving. Nu staat de etnische achtergrond van de dader wél centraal. Nu zijn het de AZC's die worden aangepakt. Geert Wilders opende de discussie over het rompkabinet met een zuiver racistisch haatbetoog, dat beloond werd met luid geroffel op de tafeltjes die Kamerleden voor hun neus hebben. Parlementariërs die hem daarop aanvielen, noemde hij een zielig mannetje.

Er is dus een grote overeenkomst tussen de reacties op beide moorden: ze worden gebruikt voor een aanval op de beschaving. Waarbij gehandeld wordt naar bevind van zaken: is de dader een blanke dan wordt erop gewezen dat gevaarlijke gekken in dit land vrij kunnen rondlopen en dat dit de schuld is van de geestelijke gezondheidszorg en D66-rechters met fopstraffen. Heeft de dader etnisch een andere achtergrond, dan wordt racisme gepredikt. Dit gebeurt met de dader van de moord op Lisa. Er worden geen vermoedens geuit over zijn geestelijke toestand. Zijn daad wordt niet in verband gebracht met naïeve geestelijke gezondheidszorg. Hij wordt niet gedefinieerd als de psychopaat die hij waarschijnlijk zal blijken te zijn. Hij heeft geen wit privilege.

In beide gevallen - nogmaals - is er sprake van een aanval op de beschaving en de traditioneel Nederlandse waarden.

Dat is een waarschuwing aan iedereen die democratisch denkt.

Maar bovenal wordt zo de nagedachtenis van de slachtoffers besmeurd.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin zeker nu de laatste putten open blijven. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: de ontreddering van de politiek 2.0