Rob Jetten krabbelt terug maar sluit kabinet met Forum-afsplitsing JA21 nog altijd niet uit

Nadat de linkse partijen bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2023 de slechtste uitslag haalden sinds 1925 besloot D66 de steven naar rechts te wenden. Deze zomer maakte D66-leider Rob Jetten bijvoorbeeld een ruk naar rechts op asiel. Als het aan hem ligt, mogen vluchtelingen niet langer op eigen houtje naar Nederland komen. Ze mogen alleen nog maar buiten Europa asiel aanvragen. Ook spreekt de partij niet langer van een halvering van de veestapel, en horen we Jetten veel minder over de klimaatcrisis dan voorheen. Gelet op de plannen om een stad tussen Almere en Amsterdam te bouwen, zijn de Natura 2000-gebieden niet langer heilig voor de partij.

Zo bezien was het niet zo vreemd dat de D66-leider zaterdag op een vraag van De Telegraaf antwoordde dat D66 een coalitie met JA21 als een reële mogelijkheid ziet. Er stak een storm van protest op onder progressieve kiezers die niets moeten hebben van de Forum-afsplitsing van Joost Eerdmans en Annabel Nanninga. Was dit niet gewoon een smerige leugen van de leugenachtige Telegraaf, vroegen D66-aanhangers zich vertwijfeld af.

Maar op Instagram bevestigde Jetten inderdaad dat hij JA21 niet uitsluit. “We sluiten PVV en FvD uit van elke vorm van samenwerking. Alle andere partijen hebben nu de kans om na 29 oktober weer een beetje een normale dynamiek in de Tweede Kamer te creëren”, schreef hij.

De D66-leider probeerde de kans op een coalitie met JA21 tegelijkertijd te bagatelliseren. “Voor de coalitievorming heb je dan vervolgens partijen die dichterbij en verder weg staan. En JA21 staat dan (net als bijv BBB en SGP) erg ver van ons af.”

De Telegraaf meldt zondag dat Jetten ‘terugkrabbelt’. De D66-leider is zondag, samen met andere fractieleiders, op de redactie van de krant om een eigen voorpagina te maken. “Ik zie eerder VVD en GL-PvdA samen in een kabinet zitten dan JA21 en D66”, tekent de krant nu uit zijn mond op.

Eerder had Eerdmans omgekeerd ook al laten weten dat hij wel wil regeren met D66 – tot ergernis van nogal wat kiezers uit zijn achterban. Ook de VVD likt de vingers af bij het vooruitzicht van een nieuwe coalitie met de partijen van Jetten en Eerdmans. De partij van Dilan Yesilgöz zegt GroenLinks-PvdA te willen uitsluiten.

Tijdens de formatie van 2021 en 2022 liet D66 zich ook al in een rechtse coalitie rommelen. Nadat VVD en CDA een kabinet met PvdA en GroenLinks blokkeerden, ging D66 overstag.