Rutte en De Jonge als Sint Nicolaas-versjteerders

De sector waar de meeste besmettingshaarden worden gevonden, het onderwijs, blijft open. Ouderen boven de zeventig worden dan ook gemaand afstand te houden tot kinderen van beneden de twaalf. In concreto dienen zij met een boog om scholen heen te lopen. Ook worden ze gewaarschuwd voor contacten met hun kleinkinderen en dat juist in deze weken. Wij hebben vrijdagavond premier Rutte en minister De Jonge gezien in een nieuwe rol: als Sint Nicolaas-versjteerders.

Ondertussen is de horeca op wat dagzaken na van zijn verdienmodel ontdaan. Dat geldt net zo goed voor bijna alles in de cultuursector. Opmerkelijk: wie de informatie van de Rijksoverheid volgt, krijgt de indruk dat nu ook slijterijen om vijf uur dicht moeten. Zij worden  in een tamelijk uitputtend lijstje niet tot de essentiële dienstverlening gerekend, dit in tegenstelling tot supermarkten. Die krijgen daardoor een concurrentievoordeel. Dat geldt overigens ook voor de sectoren die Nederland tot een narcostaat maken: zij gaan door dag en nacht aan huis te bezorgen. De coffeeshops sluiten nu om vijf uur ook hun deuren. Het zou van inzicht in de maatschappelijke werkelijkheid getuigen als ook coffeeshops hun producten bij de klanten aan de deur mochten afleveren.

Tot nog toe mocht je het mondkapje af laten, zodra een QR-controle met goed gevolg was gepasseerd. Dat is niet niet langer het geval. Hierop is een verpletterende uitzondering: op het werk hoeft het niet. Daar is het aanhouden van een afstand van anderhalve meter voldoende. Alsof corona een straf van God is, die alleen toeslaat daar waar het publiek zich overgeeft aan geneugtes. Beperkingen gelden trouwens voor bijna alle leuke dingen die door salafisten haram verklaard zijn.

Wij worden gemaand de ramen open te zetten en ons helemaal het schompes te ventileren maar amateursport in de open lucht is na 17.00 uur verboden. En dat terwijl daar prima de anderhalve meter te handhaven is: ruimte zat.

Juist door die twee grote uitzonderingen – het werk en de scholen – is het nog maar de vraag of deze maatregelen er veel toe bijdragen om de besmettingsgraad te beteugelen. Je kunt er ook anders naar kijken: de niet-essentiële winkels moeten vanaf zondag een uurtje eerder dicht en de mondkapjesplicht is uitgebreid. De horeca en de cultuur zijn drie uur openingstijd kwijt en zullen zwaardere verliezen lijden. Of dat qua mensen op afstand van elkaar houden veel uithaalt, is twijfelachtig. Beide sectoren leverden toch maar een bescheiden bijdrage aan de besmettingsgraad, de cultuur zelfs vrijwel geen enkele omdat in theaters en bioscoopzalen een waterdichte QR-controle een fluitje van een cent is.

MKB-Nederland en VNO/NCW hebben geen kritiek op de omvang van de financiële compensatie die de overheid bereid is aan de getroffen sectoren te geven. We moeten echter nog zien hoe dat voor individuele ondernemers uitpakt. De FNV maakt zich wel zorgen over wat er met de werknemers in de getroffen sectoren zal gebeuren, vooral als ze een flex-contract hebben.

Het onderwijs moet open blijven omdat dichte scholen fnuikend zouden zijn voor het psychisch welbevinden van de kinderen. Dat inmiddels een ongeorganiseerde lockdown plaatsvindt vanwege het groeiend aantal besmettingen in de klassen, wordt daarbij buiten de discussie gehouden. Een inenting van vijf- tot twaalfjarigen staat nadrukkelijk niet op het programma. Dat is om behoorlijk onnaspeurlijke redenen net zo goed taboe. En dat terwijl het voor het veel geroemde welbevinden van kinderen toch uiterst belangrijk is dat zij geen afstand hoeven te houden tot opa en oma.

Waarom wordt Nederland met deze merkwaardigheden opgezadeld? Dat komt door een gebrek aan focus. De overheid wil weer eens te veel dingen tegelijk. Ze stelt daarom geen echte prioriteiten. Als het prioriteit is het virus te stoppen omdat anders in het uiterste geval de gezondheidszorg instort, dan moet je daar maatregelen nemen waar het de meeste kansen krijgt. Je sluit het onderwijs. Je ontmoedigt naar de zaak gaan. Je stelt op het werk een mondkapje verplicht.

Het zou mooi zijn als het publiek effectieve mondkapjes droeg en niet het vreemde assortiment volgespuugde lapjes dat nu wordt gebruikt. Laat staan dat men zich houdt aan het dringend advies ze niet steeds naar boven of beneden te doen en elke vier uur een schone te nemen.

Halverwege 2020 was het nog voorstelbaar dat het dragen van medische mondkapjes door het publiek werd tegen gegaan. Er was immers groot gebrek aan en de gezondheidszorg had absolute prioriteit. Inmiddels zijn echter anderhalf jaar voorbij. Ons land had gemakkelijk overstroomd kunnen zijn met medische mondkapjes, hetzij door import, hetzij door eigen productie, hetzij door een combinatie van allebei. Dát had een slok op een borrel gescheeld. Overal waar het verplicht is, liggen gratis medische mondkapjes klaar. Dat doen ze in Beieren ook.

Evenmin is er op grote schaal geïnvesteerd in effectief online onderwijs zodat er er een behoorlijk alternatief klaar ligt voor als het qua besmettingsgraad zoals nu op scholen te gevaarlijk wordt. Online onderwijs is nog te vaak goedwillend amateurisme met de juf voor haar laptop. Dat kan allemaal heel anders en veel beter. Twee jaar lang is daar net als met de medische mondkapjes niets aan gedaan.

Daarom is er reden genoeg om het hart vast te houden voor het wegmoment van over drie weken. Geve het Opperwezen dat deze voorspelling wordt gelogenstraft.

Naschrift: in navolging van de regering heb ik in al het bovenstaande geen rekening gehouden met het Omikron-virus als potentiële game changer.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.

Beluister het Geheugenpaleis  van Han van der Horst en John Knieriem.