Seksisme, geweld en vernedering blijven de norm bij Utrechts studentencorps

Binnen het Utrechtse Studenten Corps (USC) speelt zich achter gesloten deuren een cultuur af van seksisme, vernedering en fysiek en psychisch grensoverschrijdend gedrag. Uit onderzoek van NRC blijkt dat dit wangedrag zich niet langer beperkt tot de sociëteit, maar zich in toenemende mate afspeelt binnen de zogenoemde corpshuizen.

In veel corpshuizen bepalen ouderejaars wat er gebeurt en hoe het eraan toe gaat. Eerstejaars, die vaak nog maar net uit huis zijn, draaien op voor alle klusjes in huis en moeten doen wat hen wordt opgedragen. Wie zich niet aan de regels houdt, krijgt straf – soms in de vorm van een ‘meelbom’, waarbij hun kamer wordt besmeurd met meel en andere troep, soms op nog vernederender manieren. In sommige huizen moeten eerstejaars zelfs een slaapkamerdeur “verdienen” door in het bijzijn van huisgenoten seks te hebben.

Voor vrouwelijke leden van de Utrechtse Vrouwen Studenten Vereniging (UVSV), die aan het USC gelieerd is, blijkt de situatie al even zorgwekkend. Vrouwelijke corpsleden worden binnen de vereniging nog altijd vaak gereduceerd tot object van spot en seksuele beoordeling. Te denken valt aan de ‘bangalijst’: een document met namen, foto’s en seksueel getinte opmerkingen over vrouwelijke studenten. Een van de redenen voor NRC om het onderzoek in te stellen. De lijst werd samengesteld door eerstejaars, op expliciet verzoek van oudere huisgenoten. Het leidde tot maandenlange intimidatie van de betrokken vrouwen, die het mikpunt werden van seksistische grappen en ongewenste aandacht binnen het corps.De vrouwen die erop stonden, werden daarna maandenlang lastiggevallen en bespot.

Daarnaast kwam een incident aan het licht waarbij een eerstejaars student seksueel werd benaderd door een ouderejaars, met mentale schade tot gevolg. Binnen de huizen wordt bovendien een seksueel puntensysteem gehanteerd: ‘gewone seks’ met een meisje levert vier punten op, ‘anaal’ tien. Seks met een man betekent daarentegen tachtig strafpunten, zo bevestigen bronnen binnen de vereniging. In 2024 werd een lid van het USC veroordeeld tot drie jaar celstraf (waarvan één jaar voorwaardelijk) voor het verkrachten van twee vrouwelijke studenten.

Ook buiten Utrecht duiken problemen op. Elk jaar reizen zo'n dertig USC-leden af naar Texel om daar als strandwacht te werken. Lokale bewoners spreken van buitensporig drank- en drugsgebruik, evenals seksuele intimidatie. Volgens getuigen zijn de studenten daar vooral bezig met onderlinge ontgroeningen, in plaats van met het bewaken van de veiligheid op het strand.

Het USC zegt de afgelopen jaren werk te maken van cultuurverandering, onder meer via gedragscodes en kernwaarden. Toch lijken de problemen diepgeworteld. De lucratieve vastgoedstrategie van de vereniging, aangestuurd door vastgoedbeheerder GERU (gerund door alumni en kapitaalkrachtige ouders), heeft sinds 2011 geleid tot een sterke toename van het aantal corpshuizen: van 66 naar meer dan 90 in 2023.