Stem Turks voor een wit Nederland

Even leek het van de zomer of de VVD Dilan Yeşilgöz zou dumpen. De peilingen blijven slecht, de partij is in paniek, maar deze leider gaat niet meer weg. De partij kiest voor nóg hardere taal en uitsluiting van middenpartijen. Die verrechtsing, weg van liberalisme, begon in de jaren negentig met Bolkestein en is nu de oplossing voor alles bij de VVD. Maar het is juist die combinatie van radicalisering en Yeşilgöz die gedoemd is te mislukken. 

Niet controversieel: de VVD-leider is een legendarisch slechte politicus. Ze stuntelt van communicatieve misser naar misser, faalde in haar beleid, vermijdt consistentie en dossierkennis. Ze liet de regering vallen met leugens over nareizende familieleden en ging daarna met anti-democratische partijen in zee. Het gevolg is minstens 2 jaar politieke stilstand. Wie haar aan het hoofd zet van een partij houdt niet van ons land.

Er is ook commentaar geweest op de achtergrond van Yeşilgöz. Ze is vluchteling en geboren in een moslimland. Dat maakt haar activisme tegen asiel en moslims niet geloofwaardig – maar geloofwaardigheid was toch al niet haar verkooppunt.

De grotere strategische fout blijft onderbelicht. De populistische (lees: radicaal-rechtse) koers van de VVD is gericht op de kiezer die vol angst zit voor moslims, mensen met donkerder huid, Turken, vluchtelingen, buitenlanders, mensen met een gekke naam en voormalige SP’ers. Maar welke grappenmaker maakt dan iemand partijleider die al die zeven vakjes afvinkt?  En dan ook nog een kleine vrouw is met een schrille stem, waar de stoere stemmer natuurlijk eerder op een alfa-mannetje hoopt. Hoe denkt een partij de ook door de VVD tot hatelijk schuim opgeklopte kiezer te overtuigen op haar te stemmen?

De VVD volgt de Franz-Josef Strauß doctrine. De leider van Beieren in de jaren tachtig duldde geen partij ter rechterzijde en schoof indien nodig op. Maar die logica werkt in Nederland niet. De culturele en juridische beperkingen die radicaal-rechts in Duitsland toen had bestaan hier niet. Niet meer. Radicaliseren in beleid en taal verschuift slechts de politieke middenlijn. En dwingt radicaal-rechts om nog extremer te worden. En eenmaal op weg is er geen weg terug. En ten overvloede: de volkse, corpulente biergarten-opa Strauß kan extremisten wél de wind uit de zeilen nemen. 

Het was een mooie kans, de eerste leider van een grote politieke partij uit een etnische minderheid. We krijgen een race naar beneden van afkalvende democratische normen, marginalisering van moslims, minderheden en sluipend ook vrouwen en LHBTI’ers. En een economie en maatschappij die vastlopen in deelbelangen, corruptie en algehele paniek over een paar immigranten die we juist goed kunnen gebruiken.

De VVD stond (in haar eigen fantasie) ooit aan de wieg van onze democratie en had de vorige eeuw conservatieve, maar ook best sterke liberale instincten. Nu radicaliseert de “partij van Thorbecke” snel door onder een leider die falen garandeert. En staat zo mogelijk niet alleen binnenkort aan haar eigen sterfbed, maar ook van onze rechtsstaat. Het kan verkeren.