The Passion? Op het carnaval in Rio danst dit jaar de Jezus van het Volk

De vasten zijn nog niet eens begonnen en in Nederland vlast men nu al op The Passion , dat gemakzuchtige vehikel waarmee men met belegen hits en BN’ers een kleurloze Jezus presenteert, die de kijkcijfers naar behoren opstuwt.

Nee, dan pakt Mangueira het dit jaar anders aan. Het vindt Jezus Christus in het carnaval waar hij zich vereenzelvigt met de armen, de verdrukten, de zwarten, de indianen, de LHBT’ers en de vrouwen. Of in de woorden van de defilanten zelf: Hij is de Jezus van het volk. In al die gedaantes is hij ook te zien, zelfs als vrouw.

Mangueira is een van de grote sambascholen, die in Rio de Janeiro jaarlijks meedoen aan een competitie om het mooiste, onvergetelijkste en muzikaalse defilé. Ze stamt oorspronkelijk uit de gelijknamige krottenwijk maaris inmiddels net als de concurrerende clubs uitgegroeid tot een buitengewoon professionele organisatie, die de beste ontwerpers van de stad kan inzetten voor de kostuums en de praalwagens. Ook weet Mangueira altijd bekende Brazilianen aan de optocht te verbinden. De miljoeneninvesteringen komen uit donaties, oorspronkelijk van illegale loterijbaronnen en nu ongetwijfeld ook van andere magnaten wier rijkdom uit twijfelachtige bron afkomstig is. Niettemin zijn er altijd sambascholen die een maatschappijkritisch thema aandurven. Mangueira hoort daarbij.

Er zijn genoeg mensen die de gelikte vertoningen de rug toegekeerd hebben omdat de spontaniteit te zwaar onder de professionalisering heeft geleden. Toch volgt iedereen de competitie alsof het om een voetbalkampioenschap gaat. Mangueira won vorig jaar ook al. Toen was het thema Vergeten Helden uit de Braziliaanse geschiedenis, zoals Dandara, leider van ontsnapte slaven of Sepé Tiaraju, die de Guarani aanvoerde tegen de Portugese kolonisten. Nu hoopt ze  met de ‘Jezus van het Volk’  bicampeão te worden wat inderdaad tot prachtige emoties aanleiding zou geven. Daar houden ze wel van in Brazilië, emoties.

Hoe dan ook, bij Mangueira durven ze inhoudelijke risico´s te nemen. Het gaat over structureel  politiegeweld. Jezus treedt op in verschillende gedaantes, als blanke met een rood kloppend (heilig) hart, als zwarte aan een kruis, als indiaan. In de speciaal voor de optocht gecomponeerde samba wordt hij het kind van een werkeloze timmerman genoemd en inwoner van een favela , een krottenwijk. Het is duidelijk wie Mangueira op de korrel neemt: de racistische, homovijandige, antidemocratische politiek van president Jaïr Bolsonaro, die steeds grotere groepen van de bevolking tegen zich in het harnas weet te jagen.

Het bestuur van Mangueira heeft ervoor gezorgd dat in de stoet genoeg katholieke priesters, protestantse dominees, boeddhistische predikers en leidslieden van de spiritisten en de candomblé meeliepen. Die van de candomblé (zeg maar: voodoo) trad als woordvoerder op en verklaarde volgens de nieuwssite DCM : “De boodschap is: los van je geloof, het respect moet overheersen. De dialoog staat aan de basis van de democratie, het respect voor de vrijheid, het respect voor de mensenrechten.” Het zijn religieuze leiders die begrip en dialoog vooropstellen, het nee tegen de haat, nee tegen het vooroordeel .

Wij kunnen bij ons hier In Wildersstan en Bauddettanië ook wel een extra dosis van deze mentaliteit gebruiken. En een echte Jezus zien in plaats van die EO-slijmjurk op Witte Donderdag.

Bekijk hier het hele defilé van Mangueira. Je hebt het uitvoerige commentaar van de verslaggevers niet nodig. De eerste tien minuten zijn heel erg de moeite waard.

Mangueira, je samba is een gebed.