Als je door de Nederlandse media bladert, krijg je eigenlijk geen concreet beeld van wie de Britse extreemrechtse onruststoker Tommy Robinson eigenlijk is. De Telegraaf kopt hem als ‘rechtse activist,’ ‘onvermoeibare strijder voor het eigen gelijk’ of zelfs ’martelaar van arbeidersklasse.’ Het Nederlands Dagblad, Algemeen Dagblad en NOS noemen hem ‘anti-islam activist.’ De Volkskrant schuift hem voorzichtig naar ‘uiterst rechts.’ NRC gaat voor ‘rechts-radicaal’, wat nog steeds geen recht doet aan het gewelddadige aspect, de haatvolle retoriek en het ondermijnen van de rechtsstaat. Wie Robinson een activist noemt, noemt Al Capone een belastingbetaler. Wie is deze man nu echt?
Het tot stand komen van ‘Tommy Robinson’
Hij werd niet geboren als Tommy Robinson, maar als Stephen Yaxley-Lennon in 1982. ‘Robinson’ groeide op in Luton, een stad met een grote moslimgemeenschap en een door de-industrialisatie zwaar getroffen arbeidersklasse. Zijn moeder is Iers en katholiek en zijn vader een Britse arbeider. Ondanks dat Stephen een goed stel hersens had, verliet hij school op zijn 16de en begon aan een opleiding vliegtuigbouwkunde, die hij in 5 jaar had afgerond. Zijn eerste flirt met extreemrechts was niet bepaald subtiel: in 2004 dook hij met de extreemrechtse British Nationalist Party direct de koffer in. Dit probeerde hij weg te wuiven als een onenightstand: “I joined for one year, I didn’t know Nick Griffin was in the National Front, I didn’t know non-whites couldn’t join. I joined, I saw what it was about, it was not for me.”
Maar bij die ongelofelijke neukfout bleef het niet. De man met meerdere identiteiten verzamelde ook meerdere vergrijpen: van valse paspoorten tot de hooligan-naam, die hij aannam om zijn imago van straatvechter te versterken. Het pseudoniem ‘Tommy Robinson’ gaf hem de allure van een rauwe straatvechter — en soms wás hij dat ook letterlijk. Hij klinkt al echt als een ‘bezorgde burger’ — die net zoals onze eigen nep-marechaussee bij Ter Apel — zijn hooligan knokploeg in 2009 omvormde tot de English Defence League. Robinson is dus allerminst slechts een ‘anti-islam activist,’ maar een zorgvuldig geconstrueerde persona waarin hooliganmentaliteit, criminaliteit en politieke agitatie perfect samenvallen.
Een strafblad langer dan een boodschappenlijst voor een weeshuis
Met zo’n zorgvuldig geconstrueerde persona was een strafblad eigenlijk slechts een kwestie van tijd. Al in 2005 belandde Yaxley-Lennon achter de tralies wegens het mishandelen van een agent, die een ruzie tussen ‘Robinson’ en zijn toenmalige vriendin uit de hand zag lopen. Zo kon hooligan Stephen in 2010 weer zijn handen niet thuishouden, en werd in 2011 veroordeeld voor voetbalgeweld bij Luton Town–Newport County. In 2011 ging hij weer op de vuist. Blijkbaar kan hij meer dan slaan, want in 2013 kreeg hij tien maanden cel, omdat hij met het paspoort van een vriend illegaal de VS probeerde binnen te komen. In 2014 werd hij gepakt vanwege hypotheekfraude. ‘Robinsons’ martelaarschap is zorgvuldig geregisseerd, maar daarachter schuilt een man die vaker voor de rechter staat dan Joost Eerdmans van partij wisselt.
Een curriculum vitae dat leest als een catalogus van rechtszaken. Naast zijn veroordelingen is Stephen berucht vanwege bedreigingen en intimidatiecampagnes door zijn achterban. Journalisten, politici en zelfs advocaten werden doelwit van EDL-aanhangers en ‘Robinsons’ volgers. Deze dimensie ontbreekt vaak in Nederlandse media: Yaxley-Lennon vertegenwoordigt niet alleen een ideologie, maar ook een concrete veiligheidsdreiging.
Hoewel ‘Tommy’ zijn strafblad inmiddels langer is dan een boodschappenlijst voor een weeshuis, wordt het verhaal vanaf 2018 pas echt interessant. Hij werd namelijk bekend, omdat hij als ‘enige’ zou rapporteren over ‘islamitische’ grooming gangs. Dat klopt dus helemaal niet. In 2011 was Andrew Norfolk al bezig met verslag hierover. Hoewel de Britse staat enorme steken heeft laten vallen — onder meer door jarenlang de slachtoffers niet serieus te nemen — kwamen er 25 mei 2018 negenentwintig Pakistaanse mannen voor de rechter in Leeds.
Er was een tijdelijke rapportagebeperking. Dit gebeurt soms bij grote strafzaken in verband met het beschermen van een eerlijk proces. Stephen zijn livestream bij de veroordeling van de Huddersfield groominggang bracht juist het proces in gevaar, aangezien een verdachte strafvermindering probeerde te krijgen door ‘Robinsons’ trial by media. Doordat hij het verzoek van de rechter had genegeerd, werd Stephen in 2019 veroordeeld voor minachting van de rechtbank. Niet lang na zijn vrijlating, kreeg hij in 2021 een vijf jaar stalkverbod voor het lastig vallen van een journalist. We kunnen veel van hem zeggen, maar stilzitten is het enige waar hij zich nooit schuldig aan maakt.
In 2024 kwam hij weer vast voor minachting van de rechtbank, omdat hij 2021 een smaadzaak tegen een Syrische vluchteling verloor. Yaxley-Lennon verspreidde in oktober 2018 via Facebook video’s waarin hij de Syrische vluchteling Jamal Hijazi valselijk beschuldigde van geweld en intimidatie; in juli 2021 oordeelde de rechtbank dat dit lasterlijk was en veroordeelde ‘Robinson’ tot 100.000 pond schadevergoeding plus proceskosten. Toch bleef hij de leugen herhalen o.a. in de documentaire ‘Silenced,’ waardoor hij in 2024 weer veroordeeld werd voor minachting van de rechtbank. Hij is in ieder geval geen ezel, aangezien hij zich wel tweemaal tegen dezelfde steen stoot. Zo moet hij ook dit jaar op 16 oktober 2025 voor de rechtbank verschijnen voor intimideren van twee journalisten van de Daily Mail. De rechtbank lijkt inmiddels meer op ‘Tommy’ zijn tweede huis dan welke pub in Luton ook.
Grooming gangs en de pseudo-wetenschap
Nu we eindelijk door het criminele verleden van deze ‘martelaar van de arbeidersklasse’ heen zijn, kunnen we dieper ingaan op zijn inhoud. Er is namelijk een reden waarom hij in de Nederlandse media wordt neergezet als slechts een ‘anti-islam activist.’ ‘Tommy’ was vooral op zoek naar ‘islamitische’ groominggangs. In 2017 bracht denktank Quilliam een rapport uit, dat 84% van de groominggangs zou bestaan uit Pakistaanse moslims. Zo werd het frame gecreëerd: gevaarlijke moslimmannen die maar één doel zouden hebben — onze witte dochters vernielen. In 2023 werd dit ontkracht door de politie zelf, en bleek slechts 3,7% Pakistaans te zijn. Het kwaad was echter al geschied: de mythe bleek sterker dan de werkelijkheid.
Bij zo’n statistische misser, wordt het verdomde interessant wie er eigenlijk achter Quilliam zit. Quilliam was een Britse denktank — opgericht in 2008 — door voormalige Hizb ut-Tahrir-leden Maajid Nawaz, Ed Husain en Rashad Zaman Ali. Hizb ut-Tahrir wil op vreedzame wijze de hele wereld omvormen tot een kalifaat. Ook staan ze niet bepaald bekend om hun democratische standpunten. In Nederland worden ze door de AIVD gezien als behoorlijk radicaal, met de kanttekening dat er weinig dreiging vanuit gaat. Geen idee hoe je vreedzaam een kalifaat wil stichten, maar deze heren waren ondertussen gederadicaliseerd.
Daardoor hadden deze heren een perfect achtergrondverhaal voor een denktank om extremisme te bestrijden. Quilliam betoogde dat de islam een geloof is en geen ideologie, en dat ‘islam niet hetzelfde is als islamisme’. Het stelde ook dat ‘islamisten extreem zijn vanwege hun starheid in het begrijpen van politiek’. De Quilliam Foundation kreeg bij hun start 674.608 pond en tot 2011 in totaal 2,7 miljoen pond aan overheidsgeld. Zo groeide Quilliam uit tot het perfecte vehikel: ex-moslimextremisten die met overheidsgeld blanke extremisten witwasten. Want in oktober 2013 zijn de EDL-leiders Stephen Yaxley-Lennon en Kevin Carroll opgestapt na bemiddeling door de denktank Quilliam.
Dat leek een succes voor Quilliam — omdat het zou laten zien, dat ze extremisme in brede zin zouden aanpakken, en niet alleen het extremisme binnen de islam. ‘Robinson’ erkende dat straatprotesten van de English Defence League niet alleen ineffectief waren, maar ook steeds meer ontspoorden in extremisme en geweld. Hij gaf toe dat extreemrechts gevaarlijk was en afstand nam van die koers. Samen met Carroll sloot hij zich aan bij Quilliam, waar onder meer Usama Hasan hen begeleidde met kennis over de islam en democratische dialoog. Een perfecte manier om jezelf te rebranden, terwijl je net zo extreem blijft — zoals we al konden zien in zijn criminele geschiedenis. Met Quilliam kreeg hij geen nieuw geweten, maar wel een nieuw visitekaartje.
In 2016 werd Quilliam beschuldigd door de Southern Poverty Law Centre van islamfobie, maar deze aantijging werd ingetrokken, waarbij ze 3,3 miljoen aan Quilliam moesten betalen. Nu het is duidelijk hoe een slechte dataset in 2017 in handen van ‘Robinson’ kwam, en was zijn islamfobie ook ‘wetenschappelijk’ gemaakt. Zo ontstond het frame, dat hij monddood werd gemaakt door de staat. Quilliam hield in 2021 op te bestaan, maar Stephen wist van dat gat in de markt moeiteloos weer een podium te maken.
Het internationale haatnetwerk
Yaxley-Lennon had namelijk al een behoorlijke vriendenkring opgebouwd. In 2018 ontmoette ‘Tommy’ rechts-extremist Martin Sellner, de leider van de Identäre Bewegung in Oostenrijk. ‘Robinson’ zijn netwerk strekte zich uit van de EDL naar Rebel Media tot Generation Identity en andere alt-rechtse groeperingen, en reikte via Bannon tot aan internationale connecties in Washington, Moskou en Europese extreemrechtse partijen. Hij werkte korte tijd als correspondent voor Rebel Media, een Canadese alt-right outlet van Ezra Levant, waar ook Lauren Southern en Gavin McInnes actief waren. Zijn documentaire Panodrama (2019), een aanval op de BBC, is een voorbeeld van zijn propagandistische stijl.
‘Tommy’ werkte ook intensief samen met Pegida, zowel in Duitsland als in Groot-Brittannië, en sprak meerdere malen op hun demonstraties. Hij werd ook opgevoerd bij Amerikaanse extreemrechtse complotmedia zoals InfoWars van Alex Jones. Dit versterkte zijn internationale positie als ‘free speech’-symbool van extreemrechts. Hier komt Geert Wilders ook in beeld. Toen Stephen gearresteerd werd voor minachting van de rechtbank, stelde Geert kamervragen aan Stef Blok. Rechts in Verzet marcheerde ook langs de Britse ambassade om vrijlating te eisen van ‘Tommy Robinson.’ Met zulke connecties werd hij niet zomaar een Britse relschopper, maar een internationale franchise van haat.
Er blijkt echter meer overlap te zijn tussen Stephen Yaxley-Lennon en Geert Wilders. Naast ideologie en gedeeltelijke overlap in netwerk door The Movement van Steve Bannon, blijken ze ook dezelfde geldschieters te hebben. Yaxley-Lennon droeg de titel van ‘Shillman fellow.’ — wat niets meer betekende dan dat de Amerikaanse tech-miljardair Robert Shillman, een achternaam die haast te perfect is voor een rijke islamofobe haatzaaier, zijn salaris bij Rebel Media van een ton per jaar bekostigde. Ezra Levant, de directeur van Rebel Media, gaf dat zelf ruiterlijk toe. Shillman is dezelfde suikeroom die Geert zijn ‘minder, minder rechtszaak’ sponsorde.
Zo delen Wilders en ‘Robinson’ niet alleen hun slogan, maar ook hun bankiers. Hun suikeroom heeft in ieder stadje een schatje, maar de schatjes hebben op hun beurt weer suikerooms, die ze onderling ook weer delen. Het Middle Eastern Forum financierde ook een tijd Wilders zijn beveiliging en deels de rechtszaak omtrent haatzaaien. Diezelfde club financierde Yaxley-Lennon zijn eerste-minachting-van-de rechtbankdrama. Zo lijkt dit haatnetwerk steeds minder een spontane volksbeweging, en steeds meer een subsidiecarrousel voor extremisten met connecties. Maar genoeg over de suikerooms en hun schatjes — tijd om te kijken waar Stephen vandaag de dag zelf uithangt.
De façade valt
‘Robinson’ zijn actuele status is vooral die van een failliete, maar nog steeds invloedrijke agitator. Nu geeft hij zijn fans advies voor 50 euro per minuut, om zijn schulden af te kunnen betalen. Met een nieuw lopend belastingonderzoek, gaat hij niet snel uit de schulden komen, maar toch weet hij het leven spannend te houden. Hij beweert dat hij in juni 2025 in een restaurant vol messentrekkende islamisten gezeten zou hebben. De werkelijkheid was minder heroïsch: op 5 juni 2025 werd hij met oud-EDL’er Guramit Singh Kalirai uit steakhouse Hawksmoor in Londen gezet, omdat personeel zich onveilig voelde. Terwijl hij zich opnieuw als slachtoffer profileerde, verscheen hij diezelfde dag in de rechtbank wegens intimidatie van journalisten — een patroon dat zijn vervolging én marketingstrategie typeert.
Dat is nog niet eens zijn laatste incident. Onze held ‘Tommy’ vond het in augustus 2025 nodig een TikTok-video van muzikant Olajuwon Ayeni te delen, waarop hij simpelweg met zijn witte kleindochters in het park speelde. ‘Robinson’zette er een suggestieve tekst bij, waarna zijn volgers Ayeni uitmaakten voor pedofiel en de familie met bedreigingen bestookten. Het stel durft hun huis nauwelijks meer uit, maar Yaxley-Lennon weigert de video te verwijderen – leugen en racisme blijven zijn beproefde verdienmodel. Net als bij de grooming gangs: het beeld móét blijven bestaan dat gevaarlijke buitenlandse mannen uit zijn op ‘onze’ kleine meisjes.
Nu hebben we een volledig beeld van onze ‘onvermoeibare strijder’ en ‘martelaar van de arbeidsklasse.’ Er zijn in ieder geval genoeg mensen door hem gemarteld. Dat moeten wij onder ogen zien. Zijn imago is zorgvuldig geregisseerd, zijn persona bewust geconstrueerd: van hooligan tot free speech-icoon, betaald door Amerikaanse miljardairs en omarmd door Europese populisten. Dat Nederlandse media hem reduceren tot “activist” is een enorme onachtzaamheid. Het bagatelliseert de realiteit dat ‘Robinson’ geen onafhankelijke “stem van het volk” is, maar de spreekbuis van een geldgedreven haatnetwerk. En dat maakt hem gevaarlijker dan welke hooligan ooit in Luton rondliep.
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.