Trump wilde VS terugtrekken uit de NAVO, zo werd het voorkomen

De Amerikaanse president, tevens machtigste kleuter op Aarde, wilde al in zijn eerste termijn dat de VS zich terug zou trekken uit de NAVO. Hij had dat begin 2019 opgenomen in een kladversie van zijn State of the Union speech, de Amerikaanse versie van de troonrede. Dat onthult Jens Stoltenberg, de voorganger van Rutte als NAVO-chef, in zijn boek On My Watch, dat volgende week ook in het Nederlands verschijnt.

Toen Stoltenberg, toen nog NAVO secretaris-generaal, lucht kreeg van het plan van Trump vloog hij direct naar Washington. Maar in plaats van een ontmoeting te regelen in het Witte Huis en escalatie met de wispelturige president te riskeren, stapte hij naar Fox News, de zender waar Trump vrijwel de hele dag naar kijkt, meldt de Helsinki Times.

“Ik stemde in met een interview op Fox News omdat ik wist dat ik eigenlijk tegen één kijker sprak', schrijft Stoltenberg. In het interview prees hij de aan complimenten verslaafde Trump voor het feit dat hij de NAVO-bondgenoten onder druk had gezet om de uitgaven te verhogen. Minuten later reageerde Trump op Twitter: "NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg verklaarde zojuist dat de NAVO dankzij mij veel meer geld onder de lidstaten heeft opgehaald dan ooit tevoren." Toen Trump later de State of the Union uitsprak bleef het vertrek ongenoemd. De NAVO overleefde het moment.

Een paar maanden eerder had toenmalig premier Rutte al een beslissende rol gespeeld om de NAVO van de ondergang te redden, tijdens een NAVO-top waar Trump amok maakte. Rutte stond op tijdens de gespannen vergadering en vertelde Trump dat er in het voorgaande jaar 33 miljard dollar was toegevoegd aan de NAVO-defensiebegroting, verwijzend naar het leiderschap van de Amerikaanse president. Trump reageerde positief. Stoltenberg ontving vervolgens een handgeschreven briefje van Trump met de tekst: "Als u kunt zeggen dat de NAVO-leden dankzij mij hun uitgaven aanzienlijk hebben verhoogd, kunnen we een akkoord bereiken." Stoltenberg stemde toe en herhaalde die boodschap tijdens de persconferentie.

Stoltenberg, nu met de stip de populairste politicus in zijn vaderland Noorwegen, erkent dat het herhalen van Trumps boodschap politieke munitie heeft opgeleverd voor binnenlandse critici. "Als dat de prijs is om de NAVO bijeen te houden, dan zij het zo", schrijft hij.