Verdrijving, hongersnood en genocide in het Midden-Oosten: update en aanvulling

Vroeger klonk op redacties de kreet: "Geen nieuws. Buitenland opent".

Wat voor Geert Wilders een natte droom blijft, maken de ayatollahs waar. Sinds januari wordt er jacht gemaakt op Afghaanse vluchtelingen. Dat zijn er meer dan drie miljoen waarvan zeker de helft ongedocumenteerd is. Zij zijn het doelwit. Sinds de oorlog met Israël zijn er een half miljoen de grens naar Afghanistan overgezet. In de maanden daarvoor waren het er meer zodat het totaal van uitgezette personen nu 1,4 miljoen personen bedraagt. De New York Times publiceerde daar een uitvoerige reportage over.

Afghaanse vluchtelingen zijn in Iran slachtoffer van ernstige discriminatie en uitbuiting. Van politie en andere overheidsdiensten hebben zij geen hulp te verwachten. Sinds de laatste oorlog worden ze er ook nog eens van verdacht voor Israël te spioneren.

Het chaotische door de Taliban gedomineerde Afghanistan heeft geen middelen om deze mensenmassa op te vangen.

Niettemin ontsnapt deze tragedie aan de belangstelling van het Westen. Datzelfde geldt voor de burgeroorlog in Jemen, die de ayatollahs opstoken door hun steun aan de Houthi's. Die halen de pers alleen als ze vrachtschepen onder westerse vlag aanvallen. Een recent rapport van de UNHCR stelt vast dat 4,5 miljoen Jemenieten vanwege de burgeroorlog huis en haard moesten verslaten. 18,4 miljoen kunnen zonder steun niet overleven. Vijf miljoen Jemenieten kennen geen voedselzekerheid. Zij leven op de rand van de hongersnood.

De burgeroorlog tussen de Houthi's en de strijdkrachten van de regering woedt al sinds 2015. De UNHCR probeert te helpen waar ze kan maar dat is een druppel op een gloeiende plaat.

De noodsituatie leidt er toe dat gezinnen soms dochters van tien jaar oud uithuwelijken zodat ze een mond minder te voeden hebben. Ook doen zij dat om schulden te delgen, zo meldt Oxfam.

De Houthi's – hun beweging heet officieel Ansar Islam – komen voort uit de bovenliggende partij tijdens de Jemenitische monarchie, die in 1962 ten val kwam. Ze belijden een vorm van de Sji'a, waarbij zij zichzelf een bijzondere positie toedichten omdat ze afstammelingen zouden zijn van de profeet Mohammed. Daarom is het aan de Houthi's om te heersen en aan de rest van de bevolking om te gehoorzamen. Aan die bevoorrechte positie kwam in de republiek Jemen een eind. De Houthi's proberen die nu terug te veroveren. Dankzij de Iranese militaire steun nemen zij in Jemen een stevige positie in. In de door hen beheerste gebieden komt de slavernij terug zoals die onder de monarchie nog bestond. Voor het overige bouwen zij aan een soort apartheidsstaat waarin de Houthi's vanwege hun verwantschap met de profeet recht hebben op een dominante positie.

De regering van Jemen ontvangt massaal steun van Saoudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. De beruchte kroonprins bin Salman zette op grote schaal zijn luchtmacht in. Van de verwoestende bombardementen werd vooral de burgerij het slachtoffer.

Zo kreeg de strijd in Jemen kenmerken van een proxy war tussen het soennitische Saoedi-Arabië en het sjiietische Iran. Amnesty International en een groot aantal NGO's brachten in februari al een verklaring uit waarin zij de mensenrechtenschendingen door de Houthi's aanklaagden en eisten dat ze belemmeringen voor ngo's om hun werk te doen wegnamen.

Wat dat betreft is de officiële regering van Jemen niet veel beter, zoals blijkt uit een rapport van Human Rights Watch. Beide partijen excelleren in willekeurige arrestaties en het laten verdwijnen van verdachten. Het aantal doden zal inmiddels tegen de 400.000 lopen.

De Verenigde Arabische Emiraten bemoeien zich niet alleen met Jemen maar ook met Soedan waar zij de zogenaamde Rapid Support Forces steunen, van oorsprong een militie ter ondersteuning van het officiële leger voor het uitvoeren van smerige karweitjes. In 2023 keerden zij zich onder hun leider Hemedti tegen de officiële strijdkrachten. Sindsdien woedt in Soedan een bloedige oorlog die met name in het noordwestelijke landsdeel Darfur genocidale kenmerken draagt. De Rapid Support Forces voelen zich Arabisch en richten bloedbaden aan onder de bevolkingsdelen die zij zwart achten. De wraaknemingen van het regeringsleger doen daarvoor niet onder.

De Verenigde Arabische Emiraten steunen de Rapid Support Forces omdat ze zo greep kunnen houden op de export van goud uit Soedan. Ook Egypte, Ethiopië en Saoedi-Arabië staan aan de kant van de Rapid Support Forces.

Het Soedanese leger wordt van zijn kant gesteund door Iran, Rusland, Oekraïne en Turkije, dat zijn bekende drones heeft gestuurd.

Beide partijen voeren oorlog met grote wreedheid. Zo zetten zij op grote schaal verkrachting in als middel om de bevolking te terroriseren. Meer dan 13 miljoen Soedanezen moesten de vlucht nemen. In Darfur zijn in het bijzonder de Masalit het slachtoffer van etnische zuiveringen. Een combinatie van droogte en honger heeft hongersnood veroorzaakte. Begin dit jaar waren er al 150.000 burgerdoden te betreuren.

Terwijl ik dit optik, denk ik aan de kreet die in de tijd van lood, hoogdruk en mechanische schrijfmachines op redacties kon weerklinken: "Geen nieuws. Buitenland opent."

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin zeker nu de laatste putten open blijven. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: de waarheid ligt in coma en de kiezer op de bank