Verkeerde hulp bij complexe scheidingen: ernstige gevolgen, grote kostenpost

Bijna 15 jaar geleden hebben we de politiek al gewaarschuwd dat de wijzigingen naar een systeem van "voortgezet ouderschap" voor een groot percentage vrouwen grote problemen zou gaan opleveren - het ging ons met name om de categorie die met iemand kinderen had gekregen met iemand die z'n handjes slecht thuis kan houden. We hebben destijds de politiek gewaarschuwd dat dit er aan zat te komen en we zijn een eind gekomen, maar helaas gesneuveld op fractiediscipline. En nu zit iedereen met de gebakken peren. Het zij zo, we hebben ons uiterste best gedaan en zijn daar na 3 jaar mee gestopt omdat het een dood paard was geworden. Als er iemand is die het wil reanimeren, graag. Wij zijn echt stukgelopen op het paternalisme in de politiek en ontmoedigd door de vergeetachtigheid van elke nieuwe generatie politici. Wie wat geschiedenis rond deze wetgeving (en het verzet ertegen) interessant vindt, verwijs ik graag naar onze nog altijd veel te druk bezochte website https://bezorgdemoeders.nl/ en speciaal naar https://bezorgdemoeders.nl/content/16/

Diep respect voor de stichting van Tako Engelfriet en Iris Koops. Wie de boeken van Iris Koops heeft gelezen en zelf slachtoffer is van een ouder of partner met een (verborgen) narcistische persoonlijkheidsstructuur weet wat voor baanbrekend werk zij verricht. Resultaat is dat door te begrijpen waar het over gaat, je als kind of partner ontschuldigd wordt en de shit wordt teruggelegd waar het thuishoort. Dan komt er weer ruimte om vanuit eigenwaarde je leven op te bouwen. Het is bijzonder om te merken dat de steen die door Iris Koops in het water is gegooid nu steeds breder wordt opgepakt. Triest inderdaad dat er door mensen die het punt nog steeds niet pakken, hardnekkig wordt vastgehouden aan oude beelden van wat goed is voor het kind. Hiermee dus het kind grote extra schade toebrengen en de samenleving 1 miljard euro kost, wat Boeve en Engelfriet in hun prima artikel laten zien!

Regelmatig zie ik dit terug in mijn praktijk als psychosociaal therapeut. Partners die slachtoffer zijn van huiselijk geweld (psychisch en vaak ook fysiek) en die ondanks alle bewijzen daaromtrent voortdurend moeten meewerken aan omgangsregelingen, co-ouderschap (wat niet werkt omdat afspraken niet worden nagekomen) en andere 'hulpverlening' die enkel er toe leiden dat er met de kinderen gesold wordt en dat de ouder in een burn-out terecht komt door de hele gang van zaken en het op den duur ook niet meer trekt. Het blijft een drama ook al is het huwelijk of de relatie ten einde gekomen...

Tja, vraag je eens af.. Waar twee vechten, hebben er twee schuld? Een conflict in een relatie is immers dikwijls een geval van asymmetrische oorlogsvoering. Je hebt verschillende soorten geweld, psychisch of fysiek.. Om maar eens mee te beginnen. In een conflict zoekt men de zwakke punten van de tegenstander op. Trouwen, vergeet het maar! Uiteindelek is het meestal een gewapende vrede, waarbij de partners elkaar schaakmat gezet hebben.

De door de auteurs aangehaalde onderzoeken overtuigen niet; Verwey Jonker voerde namens de branche "onderzoek" uit op basis van door Veilig Thuis aangedragen input. Daarvan stond (ook al ten tijde van het onderzoek) lang vast dat die juist met ernstige tekortkomingen op het gebied van (feiten)onderzoek kampten. En garbage in = garbage uit. Joan Meyer blijkt volgens APA-onderzoek door Harman, J. J., & Lorandos, D. uit 2021, in diezelfde valkuil te zijn getrapt, waar wij in NL toch sinds Diederik Stapel extra waakzaam zouden moeten zijn. Het interview met Iris Koops waarmee Stichting het Verdwenen Zelf zijn ontstaan verklaart, opent met: "‘Er speelt een groot misverstand dat narcisme en psychopathie zelden zouden voorkomen en dat er alleen in de extreme gevallen anderen worden mishandeld. Achter de gesloten deuren zit echter veel verborgen leed". Uhh, hoezo een "groot misverstand"? Per definitie komen die ernstige aandoeningen (zeer) zelden voor. Net als munchausen by proxy etc. En waarop baseert zij haar vervolgstelling (in dezelfde adem) dat die (ernstige psychische aandoeningen) "alleen in extreme gevallen" tot (verborgen) leed zouden leiden? Die leiden immers toch (ook per definitie) altijd tot veel ellende voor patient en omgeving? Aangezien kinderen hashtag#levenslang hebben wat betreft hun (beide) ouders zullen zij (vooral) moeten leren om met die realiteit te dealen, waakzaam te zijn op intergenerationele overdracht op de eigen kinderen ("slachtoffers" die "daders" worden) etc. Waar de discussie mi nu over zou moeten gaan zijn de fouten in wetgeving, (hardnekkige) uitvoeringspraktijken en rechtspraak rond jeugdzorg. Die verhinderen dergelijke aanpak ofwel faciliteren dergelijk leed-veroorzakend gedrag. (En leiden gelijktijdig tot ons failliet).

Wat psychische mishandeling/narcistisch misbruik zo complex maakt, is dat het een 'onzichtbare' vorm van mishandeling is. Zowel de aanvallen als de verwondingen zijn onzichtbaar. Er is geen tastbaar bewijs in de vorm van fysieke blauwe plekken. Zelfs de slachtoffers kunnen het jarenlang ondergaan zonder zich hiervan bewust te zijn - totdat ze hier bijvoorbeeld ineens iets over lezen en hun eigen relatie/jeugd erin herkennen. Laat staan dat de buitenwereld het zomaar zal herkennen en geloven, wat vaak resulteert in reacties zoals 'Je overdrijft' en 'Zie je het niet verkeerd?'. Hetzelfde geldt voor ouderverstoting. Men gelooft het veel te snel wanneer een kind zegt 'zelf' zijn andere ouder niet meer te willen zien. Ook hierachter gaat zoveel meer schuil. Zelf maakte ik zowel narcistisch misbruik als ouderverstoting mee in jeugd en relatie. Ik ben mijn verhaal gaan delen via mijn website en inmiddels twee boeken hierover: 'De narcistische wereld ontvlucht' & 'Ouderverstoting - Deel I: Ervaringen van een kind'. Hiermee maak ik deze vormen van psychische mishandeling zichtbaarder en herkenbaarder. Voor zowel slachtoffers als professionals die hiermee in aanraking komen via hun werk. Kennis is macht en heeft mij destijds ook wakker geschud, en dat wil ik graag weer doorgeven. https://www.denarcistischewereldontvlucht.nl/ Jasmijn

A propos, de gangbare aanname bij de instanties, dat een kind hoe dan ook belang heeft bij contact met beide ouders, is onjuist. Opgroeien bij één ouder heeft risico's, die gekleurd zijn door de risico's van sociale achterstand. Alleenstaande ouders lopen een heel hoog risico op armoede, met alle gevolgen van dien. De maatschappij zou er werk van moeten maken, hen te steunen, bijvoorbeeld door kinderalimentatie voor te schieten als de ex-partner niet in staat (of onwillig) is te betalen. Het kan, want zo gaat dat in Duitsland. Een kind heeft behoefte aan contact met de primaire hechtingsfigu(u)r(en). Maar bovenal: een stabiele, conflictvrije omgeving bij een verzorger die niet onderuitgeschoffeld wordt door aanhoudend geweld, chronische stress, en financiële druk - bijvoorbeeld doordat er telkens nieuwe rechtszaken gestart worden. Allemaal bekend, massaal genegeerd onder politieke druk.

Een groot probleem is de financiering van deze problematiek, waarbij alle betrokkenen een budget hebben. Bijgevolg proberen alle betrokkenen hun werk zo goedkoop mogelijk te doen, tegen zo laag mogelijke kosten een vinkje achter het dossier te kunnen zetten: afgehandeld binnen mijn verantwoordelijkheidspakket. En zo wordt het conflict als een hete aardappel doorgeschoven, met heel veel pappen en nathouden. Terwijl: als er aanwijzingen zijn dat het om een vechtscheiding gaat, is het zaak de angel zo snel mogelijk boven tafel te hebben. Dat om slachtoffers van misbruik te kunnen beschermen, om de bedriegers er uit te kunnen vissen, en om passende interventies te kunnen treffen. Niet-leerbare mensen (zoals narcisten en antisociale persoonlijkheidsstoornissen) hoef je echt niet naar mediation of het Lorentzhuis te verwijzen, om maar eens wat te noemen. Of beter gezegd, ze zijn in die zin leerbaar, dat ze er alleen maar manipulatiever van worden, en het gevaar van aanhoudende mishandeling (geestelijk, financieel, juridisch) dus alleen maar groter wordt. Het punt is, forensische diagnostiek is duur, kost al gauw €5000,-. Geen van de instanties legt dat graag op tafel. Terwijl het traject erna, zonder diagnostiek, schieten met losse flodders is, pappen en nathouden. Onder toezichtstelling kost zo'n €10.000,- per jaar, en duurt nogal eens meerdere jaren. Het beleid is pennywise, poundfoolish.

Wie op de website kijkt van Het Verdwenen Zelf komt terecht in een uiterst ingewikkelde en moeizame psychische problematiek. Er bestaan narcisten, oké we kennen allemaal Donald Trump (ik 'bedenk' dit voorbeeld voor het gemak nu even zelf). Je zou als psycholoog deze narcist van zijn 'probleem' kunnen proberen af te helpen. Maar Het Verdwenen Zelf doet een andere stap. Zij proberen juist de (vaak jarenlange) slachtoffers van zo'n narcist van hun problemen af te helpen. Dus zegmaar de kinderen of de vrouw van Trump, of eventuele langdurige medewerkers (nog steeds: ik bedenk, nou ja, deze casus zelf), die jarenlang zodanig geïndoctrineerd door dit narchistische baasje, dat zij ernstig aan zichzelf zijn gaan twijfelen en juist Donald als slachtoffer zijn gaan zien, en juist zichzelf als dader. De omgekeerde wereld. Vandaar het 'verdwenen' zelf. Ingewikkelde toestanden, en ik heb bewondering voor de therapeuten die zich hiermee bezighouden.

Een goed artikel waar ik helaas veel in herken. Hopelijk komt er inderdaad een passende oplossing voor dit soort terreur en misbruik van het familierecht.

Dus als ik het goed begrijp, zouden bemiddelingstrajecten een minder verplicht karakter moeten hebben. Een probleem blijft natuurlijk dat als twee mensen ruzie hebben, buitenstaanders moeten raden wie er gelijk heeft. Blijkbaar zijn de begeleiders in een zorgtraject al niet in staat zoiets te herkennen, laat staan als de ouders geen contact hebben. "Professionals in de zorg- en justitieketen zouden daarnaast getraind moeten worden in het herkennen van psychisch geweld". Ik denk dat deze "professionals" moeten leren objectief over ouders te berichten. Van jeugdzorg zijn gevallen bekend waarin medewerkers onjuiste oordelen over ouders velden, en niet de informatie van de ouder in het dossier vermeldden.