Vernielen voor de vrede

Wat is er toch mis met dit land? Je kunt tegenwoordig een universiteit bezetten, deuren intrappen, muren bekladden, meubilair aan splinters slaan, betonblokken opstapelen alsof je bezig bent met een guerrillatraining, en de Universiteit van Amsterdam zegt: “We stellen niemand aansprakelijk.” Vier-komma-één miljoen euro schade. Reactie? Een vaag persbericht en wegkijken. Je zou bijna denken dat het beleid is.

Nederland anno nu: wie z’n woede weet te verpakken in morele verontwaardiging, mag de wet als suggestie behandelen. Te laat met je OV-kaart? Boete. Maar een collegezaal kort en klein slaan? “Dat ligt gevoelig.” Solidariteit blijkt een prima breekijzer.

Wat de UvA hier doet, is geen nuance. Het is overgave. Geen gezag, geen principes, alleen knikken en hopen dat de groep vanzelf vertrekt. Want o wee als je demonstranten aanspreekt op gedrag. Dan ben je ‘tegen de zaak’, en niemand wil gecanceld worden tussen de collegebanken. Zelfs niet als ‘de zaak’ wordt verdedigd met intimidatie, vernieling en een omgetrokken projector.

Dit is geen activisme meer. Dit is sabotage met Instagram-filter. En de universiteit doet vrolijk mee. Schade? Ach ja. Niemand kan precies zeggen wie wat deed, dus dan maar helemaal niemand aansprakelijk. Collectief geheugenverlies als beleid. De boodschap: sluit je aan bij de massa, blijf anoniem, en de wet telt niet meer.

Je zou het bijna zelf willen testen. Gooi een ruit in bij het gemeentehuis, plak er een A4’tje op met “Ik ben tegen het parkeerbeleid”, en kijk of je er ook zo makkelijk mee wegkomt. Spoiler: tenzij je een trending hashtag meebrengt, sta je gewoon met je handen op de motorkap.

Ondertussen groeit het repertoire van morele sluiproutes. Trek een keffiyeh aan, roep “free” iets, en voilà: je bent plotseling boven elke norm verheven. Daders worden slachtoffers, geweld wordt ‘spraakmakend’, en schade wordt gewoon ‘signaal’. Hoe meer rook, hoe minder rekenschap. Het script ligt klaar.

Wat leren we hiervan? Wie boos genoeg kijkt en het juiste bord vasthoudt, krijgt ruimte. Wie handhaaft, is de boeman. En zo brokkelt de rechtsstaat verder af, steen voor steen. Want als wetten selectief worden toegepast, zijn ze decoratie. Toneelstukken voor wie zich netjes gedraagt, optioneel voor wie durft te duwen.

De UvA denkt de-escalatie te kopen met toegeeflijkheid. In werkelijkheid sponsoren ze het volgende protest. En wie betaalt die 4,1 miljoen schade? Juist: studenten, medewerkers, belastingbetalers. De daders verdwijnen, de factuur blijft liggen.

Laat het helder zijn: idealisme is geen schild tegen verantwoordelijkheid. Wie breekt, betaalt. Geen uitzonderingen. Geen spandoek, groepsmasker of slachtofferframe. De rechtsstaat is geen buffet. Je kiest niet wat je bevalt. Je volgt de regels, of je eet de brokstukken zelf op.