Laat men zich, de journalistiek voorop, in deze tijden van een nakende Derde Wereldoorlog in godsnaam duidelijker uitdrukken.
Soms dieselt een begrip het brein binnen dat pas na het gelezen artikel op stoom komt om daarna met krijsende remmen van verwarring en verontwaardiging tot stilstand te komen. Dan grijpt het alsnog bij de strot, slaat voor de smoel, bijt en laat niet meer los. Een dergelijk begrip komt los van de rest van de tekst en dwingt tot herkauwen. Wat stáat daar eigenlijk, en waarom? Wat was ook alweer de context? en bij de meest verontrustende woorden maakt ook dat niet meer uit.
Afgelopen week muntte de Volkskrant, bij monde van de Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (Somo) het begrip ‘genocidale economie’. Een multi-brisant begrip, daar volkerenmoord al een nauwelijks bevatbare betekenis heeft laat staan in samenstelling met ‘economie’, dat een bijna ondenkbare gruwelijkheid beschrijft. De stichting stelt dat Europa een belangrijke aanjager is “..van de genocidale economie van Israël”.
Bestaat zoiets überhaupt? Een economie betrekking hebbend op genocide? Een winst- en verdienmodel gebaseerd op genocide? Het bedrijfsmatig bedrijven van volkerenmoord?
Betreft het hier een ongelukkige samentrekking van begrippen of impliceert die uitspraak daadwerkelijk een soort van onoorbaar behaald economisch gewin over de ruggen van oorlogsslachtoffers? ‘Oorlogs-economie’ kan het ook al niet betekenen, bij hoeveel oorlogen betreft het immers genocide?
Genocide, volkerenmoord, de Holocaust, de causale verbanden zijn evident.
Wordt hier tussen neus en lippen de afgrijselijke doelmatigheid van de nazi’s genivelleerd naar een algeheel begrip alsof het hier om een nieuwe ‘soort economie’ zou gaan? Bedreef de firma Tesch en Stabenow te Hamburg dat in de Tweede Wereldoorlog Zyklon-B aan de nazi’s leverde om mensen te vergassen, soms een vroege vorm van ‘genocidale economie’? Rudolf Franz Ferdinand Höss, commandant van Auschwitz, gaf in zijn ‘Eidesstattliche erklärung’ van April ’46 aan het gas te preferen boven koolmonoxide. Na de efficiënte moord op duizenden (waarover hij persoonlijk toezicht voerde) die tussen de drie en vijftien minuten in beslag nam, rukten zijn speciale commando’s de ringen van de slachtoffers af en trok men het goud uit de tanden. Zou dat hier dan misschien bedoeld worden met ‘genocidale economie’? Zelfs in dit extreme geval zou men uiterst terughoudend moeten zijn met gekunstelde begrippen die het bewust, vanuit zakelijk oogpunt (dus met winst-oogmerk) vermoorden van mensen wil classificeren.
Na betreffende artikelen een aantal maal te hebben overgelezen lijken hier verbanden met een buitengewoon discutabel karakter te worden gelegd en waarschijnlijk moet de geschokte lezer e.e.a. daarom anders interpreteren. Het gaat immers over het mogelijk opschorten van een associatieverdrag, belastingverdragen, Zuidas-constructies en de wederzijdse investering in elkaars land (Nederland pompt 49 miljard richting Israël en Israël 47 miljard deze kant op). Internationale geldstromen kortom, die ten goede zouden komen aan de Israëlische economie. Dit soort terminologie zal voor economen en politici misschien gefundenes fressen zijn, het zal allemaal wel.
Ook na de derde keer lezen lijkt de berichtgeving ook nog eens met een beschuldigende vinger in de richting van Nederlandse (economische) medeplichtigheid aan deze onzalige oorlog te wijzen, en dat slecht uiteraard alle drempels van het betamelijke.
Laat men zich, de journalistiek voorop, in deze tijden van een nakende Derde Wereldoorlog in godsnaam duidelijker uitdrukken en nieuwe begrippen stevig bevragen alvorens die klakkeloos over te nemen. Een ‘genocidale economie’ bestaat net zomin als een ‘suïcidale maatschappij’ om maar eens iets te noemen.
Dat de pen machtiger is dan het zwaard weten we, daarom hangt die wijsheid hopelijk in sierlijke krulletters op dat onvermijdelijke tegeltje boven ieder journalist’s bed. Deze messcherpe dolk trof de argeloze lezer echter tussen de verbijsterde ogen. Doeltreffend wellicht, maar met de juiste intentie…?
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.