Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Vormt Israël een existentiële dreiging voor ons allemaal?

  •  
17-06-2025
  •  
leestijd 7 minuten
  •  
2959 keer bekeken
  •  
brusselprotest

Betekent de ‘vernietiging van de zionistische entiteit’ niet gewoon een Israël/Palestina waarin álle huidige inwoners van historisch Palestina in vrijheid, volledige gelijkheid en veiligheid met elkaar samenleven? Een inclusieve samenleving die Israël met kracht verwerpt.

"Wij, de leiders van de G7, herhalen onze toewijding aan vrede en stabiliteit in het Midden-Oosten. In deze context bevestigen wij dat Israël het recht heeft zichzelf te verdedigen. Wij herhalen onze steun voor de veiligheid van Israël." In deze maandag uitgebrachte verklaring noemde de G7 Iran ook nog eens "de belangrijkste bron van regionale instabiliteit en terreur."

De vraag die deze verklaring bij me oproept? Hebben we vandaag nog steeds te maken met dezelfde kolonialistische mentaliteit als die uit de vorige eeuw? Is er in 100 jaar eigenlijk wel iets veranderd? Want ook toen dacht het racistische Europa te kunnen bepalen hoe de West-Aziatische regio moest worden vormgegeven. Resulterend in de rampzalige gevolgen die we tot op de dag van vandaag zien.

Gisteren kwam ik ook een fragment tegen van VPRO’s Bureau Buitenland, waarin Tim de Wit enkele schrikbarend ongenuanceerde vragen stelt. “Waarom hebben Israël en Iran zo’n intense haat voor elkaar?” en “Want nu is de ideologie in Teheran gewoon, we moeten Israël vernietigen.”

Is het onwetendheid? Is het witte arrogantie? Ik weet het niet, maar het is duidelijk dat te veel van onze media op geen enkele manier de behoefte hebben om een genuanceerd beeld te schetsen. Het noopte me ertoe alsnog deze opinie over de vorige week door Israël begonnen oorlog tegen Iran te schrijven.   

Israël is de belangrijkste bron van instabiliteit in de West-Aziatische regio
In 1947 vormde de net opgerichte en toen nog uiterst ondemocratische Verenigde Naties met een verdeelplan voor historisch Palestina de katalysator voor de creatie van een monster dat inmiddels niet meer te temmen lijkt.

Decennialang stelde de internationale gemeenschap Israël in staat zo’n beetje alle verdragen op het gebied van de mensenrechten en andere fundamentele rechten aan hun laars te lappen. Van etnische zuivering tot bezetting en annexatie van land dat Israël op geen enkele wijze toebehoort. Van aanvallen op Libanon, Syrië, Jordanië, Egypte, Irak, Iran en Jemen tot het uitvoeren van buitenrechtelijke executies in talloze landen. Van massale onderdrukking, vernedering, marteling, verkrachting van onschuldige burgers tot de genocidale misdaden en totale vernietiging van het Palestijnse leven, cultuur en historie die we vandaag zien.

In het licht van al deze misdaden tegen de menselijkheid is het niet vreemd dat er binnen Israël ook nog eens openlijk wordt gediscussieerd over nog meer Lebensraum. De internationale gemeenschap legt het land immers geen strobreed in de weg. De gedachte gaat daarbij onder meer uit naar het hele gebied van de Nijl tot de Eufraat; zo zou een Groter Israël gebieden van Egypte, Syrië, Irak, Turkije en geheel Libanon kunnen omvatten. Natuurlijk is het gemakkelijk om dit soort bizarre denkbeelden als volstrekt onrealistisch af te doen, maar wie ziet hoe religieus rechts zich in Israël steeds meer macht toe-eigent zónder dat de internationale gemeenschap wenst in te grijpen, doet er goed aan alert te zijn.

Ook de huidige aanval op Iran en de openlijke oproep tot regime change past perfect binnen Israëls machtsdenken. Het uiteenvallen van Iran is altijd al een ambitie geweest van talloze politici binnen Israël, de VS en verschillende Arabische landen, met name Saoedi-Arabië; het eeuwenoude verdeel-en-heers denken is ook vandaag nog springlevend.

Waarom valt Israël juist vandaag Iran aan?
Valt Israël vandaag Iran aan omdat er een existentiële dreiging voor Israël van Iran uitgaat? In onze media wordt geregeld gewezen op de traditionele Iraanse retoriek over ‘de vernietiging van Israël’, zoals ook Tim de Wit in VPRO’s Bureau Buitenland beweert. Maar wat zeggen de Iraanse dictatoriale leiders eigenlijk écht? De Iraanse leiders praten nadrukkelijk niet over Israël, maar hebben het consequent over de ‘zionistische entiteit’.

Wát de Iraanse leiders met de ‘vernietiging van de zionistische entiteit’ exact bedoelen? Ik weet het niet. En Tim de Wit weet het ook niet. Wat ik wél weet is hoe ik en veel anderen de ‘vernietiging van de zionistische entiteit’ zouden invullen: een nieuwe democratische staat Israël/Palestina waarin álle huidige inwoners van historisch Palestina - jood, moslim, christen en zij die zich anders identificeren - in vrijheid, volledige gelijkheid en veiligheid met elkaar samenleven. En dat is nu precies die inclusieve samenleving die de huidige apartheidsstaat Israël uit alle macht verwerpt!

Maar het is in dit kader misschien wel belangrijker om eens naar enkele andere feiten te kijken. Dat doe ik met een citaat van de Israëlische historicus Avi Shlaim:

“Iran heeft nog nooit een buurland aangevallen, Israël valt herhaaldelijk buurlanden aan; Iran heeft het non-proliferatieverdrag getekend, Israël weigert het non-proliferatieverdrag te tekenen; Iran stelt zichzelf open voor inspecties van het Internationaal Atoomenergie Agentschap, Israël weigert inspecties; Iran heeft geen nucleaire wapens, Israël heeft tussen de 75 en 400 nucleaire wapens; het is dus Israël dat een existentiële dreiging vormt voor Iran. In de laatste 40 jaren voerde Israël een systematische campagne van desinformatie over Iran. Waarom de leugens, waarom de dubbele standaarden, waarom de hypocrisie?”

Om misverstanden te voorkomen. Ik heb geen enkele sympathie voor het vrouw-onderdrukkende genderapartheidsregime van Iran. De generatie die eind jaren zeventig van de vorige eeuw de revolutie maakte, heeft tot op de dag van vandaag ongelooflijk veel spijt. Het wordt daarom de hoogste tijd dat het Iraanse volk wordt geregeerd door een regime dat vrijheid en gelijkheid garandeert voor elke Iraanse burger, met welke achtergrond, religie of genderidentiteit dan ook.

En ja, ook ik verwerp de bewapening door Iran van groeperingen in de West-Aziatische regio. Iran draagt daarmee eveneens in belangrijke mate bij aan de huidige instabiliteit. Maar dan nóg vallen de door deze groeperingen uitgevoerde gewelddadigheden - die overigens niet allemaal illegitiem zijn - veelal in het niet vergeleken met het inmiddels ook nog eens genocidale geweld van het Amerikaans/Israëlische militaire machtsblok.

Terug naar de vraag: waarom valt Israël juist vandaag Iran aan? Wat het antwoord ook is, het is zeer onwaarschijnlijk dat het Israël daadwerkelijk gaat om een actuele dreiging door Iran met een atoomwapen. Daarentegen was er wél sprake van een actuele dreiging van een nucleaire overeenkomst tussen de VS en Iran. Al tijdens de Obama-regering verzette Israël zich heftig tegen de onderhandelingen om de ontwikkeling van een atoomwapen door Iran tegen te gaan, alsook tegen het daaruit voortgekomen verdrag.

Waarom dan wél die aanval? Nu de kritiek op Israëls genocidale misdaden in Gaza eindelijk begint aan te zwellen, vormt een oorlog tegen Iran een perfecte afleidingsmanoeuvre. De Frans-Saoedische conferentie over een tweestaten-oplossing gaat als gevolg van Israëls aanval op Iran niet door. En opeens gaat het in de internationale nieuwsmedia niet meer over de genocide in Gaza en afsluiting van de Westelijke Jordaanoever, maar over Iran. Israël heeft daarmee meer dan ooit vrij spel om buiten het zicht van de internationale media te pogen haar criminele karwei in historisch Palestina af te maken.

Maar ook Israëls binnenlandse politiek speelt waarschijnlijk een rol. Een dreigende val van de Israëlische regering over de dienstplicht voor orthodoxe joden kan met een strijd tegen Iran worden voorkomen. En de burgerbevolking in zowel Iran als Israël betaalt de prijs. The Guardian meldde gisteren dat naar schatting 90% van de doden en gewonden in Iran burgers zijn.

Regime change in Iran dankzij Netanyahu?
Shervin Nekuee suggereert in zijn opinie van zaterdag dat inwoners van Teheran nogal laconiek zouden zijn over de Israëlische aanvallen. En dat sommigen hun hoop zouden hebben gevestigd op Netanyahu voor regime change. Dat lijkt me eerlijk gezegd wat kort door de bocht.

Ook al heb ik - anders dan Shervin - geen Iraanse achtergrond, ik heb al decennialang Iraanse kennissen in Nederland, de VS en Iran. En de mensen met wie ik contact heb, zijn allemaal angstig. Een van mijn in Teheran woonachtige kennissen is bij haar frequente bezoeken aan Nederland zelfs al bang voor het 31 december-vuurwerk hier in Rotterdam, omdat dit de trauma’s bij haar naar boven brengt van de bombardementen tijdens de jarenlange Iran-Irak-oorlog. En het zijn diezelfde trauma’s die ook nu weer naar boven komen. Inmiddels heeft zij uit angst Teheran verlaten om naar haar tweede huis bij de Kaspische Zee te gaan.

Dat ook mijn kennissen regime change wensen, wil alleen niet zeggen dat ze hun hoop hebben gevestigd op Netanyahu. Natuurlijk, de vijand van mijn vijand is mijn vriend; en er waren zeker momenten in de geschiedenis waarin werd gehoopt op Amerikaans/Israëlisch ingrijpen. Maar inmiddels krijg ik zelfs anti-Israëlische appjes van de in het verleden binnen mijn kennissenkring meest fanatieke voorstander van zo’n ingrijpen. Bovendien; door racistische regeringsleiders afgedwongen regime change is bijna een garantie voor een nog grotere ramp. Zie onder meer Afghanistan en Irak.

Tot slot het volgende. Persoonlijk wil ik alle kernwapens de wereld uit. Bovendien ben ik nog steeds geen voorstander van kernenergie. Maar dat alleen enkele grootmachten plus Israël kernwapens mogen bezitten, maar landen als Iran niet, gaat zelfs veel tegenstanders van het Iraanse genderapartheidsregime te ver. De gedachte dat uitsluitend landen met een verleden van de meest verschrikkelijke oorlogsmisdaden verantwoordelijke kernwapenmachten zouden zijn, is absurd.

De dreiging van een kernoorlog komt momenteel primair van Israël, Rusland en de VS, landen voor wie in hun internationale machtspolitiek mensenlevens niet tellen en de internationale rechtsorde geen enkele betekenis heeft. En in het meest sombere scenario zou Israëls aanval op Iran weleens een dusdanige keten van geweld in gang kunnen zetten dat deze niet alleen een existentiële dreiging is voor Iran, maar zelfs voor ons allemaal.

Delen:

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?

Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.

BNNVARA LogoWij zijn voor