De VVD wil af van de zogenoemde discretionaire bevoegdheid , waarbij de staatssecretaris van Justitie mag bepalen of er in schrijnende gevallen toch een verblijfsvergunning wordt verstrekt aan een persoon, kind of gezin van wie de asielverzoeken zijn afgewezen. In plaats daarvan zou de rechter moeten beslissen. Volgens de VVD is het niet de bedoeling dat dergelijke complexe asielzaken aan het eind van de procedure op het bureau van een staatssecretaris terecht komen, omdat dat zwaar zou zijn voor de staatssecretaris. VVD-Kamerlid Azmani stelt in een interview met De Telegraaf dat de huidige praktijk “oneerlijk is” en “onnodig veel druk legt op de schouders van de staatssecretaris voor Asielzaken”.
Ondertussen zien hele gezinnen zich genoodzaakt om zich schuil te houden in kerken, omdat de VVD hen koste wat kost uit wil zetten. Het Armeense gezin Tamrazyan won meermaals het recht om in Nederland te blijven, maar de staat ging net zo lang in beroep tot de familie toch mocht worden uitgezet. Sindsdien houden zij zich noodgedwongen schuil in de Bethelkerk in Den Haag. De VVD mag graag het beeld schetsen van asielzoekers die de procedure zouden frustreren en de boel onnodig zouden rekken, maar in de praktijk gaat de staat in de beroep tegen zo’n beetje elk goedgekeurd asielverzoek. De IND betaalde dit jaar al meer dan een miljoen euro aan dwangsommen aan vluchtelingen die te lang moeten wachten op uitsluitsel over hun situatie. En uit onderzoek is bovendien gebleken dat de hoogste asielrechter zijn rechtsbeschermende taak verzuimt, door alleen in te grijpen als het bij een beslissing tot afwijzing werkelijk de spuigaten uitloopt. De vraag of de asielzoeker recht heeft op asiel wordt dus niet eens meer gesteld, alleen de vraag of de uitvoerende macht – de IND – op een correcte wijze een besluit heeft genomen.
De discretionaire bevoegdheid is dan de enige optie die mensen die zijn uitgeprocedeerd nog hebben. De staatssecretaris toont zich er echter zelden toe bereid om die te gebruiken. Harbers maakte tussen oktober 2017 en september 2018 in 26 gevallen gebruik van zijn bevoegdheid. Daar zijn mensen terecht verontwaardigd over, getuige het fenomeen schuilkerken en de burgerinitiatieven voor een Kinderpardon dat wel werkt , en van die negatieve publiciteit wil de VVD graag af.
De Tweede Kamer debatteert dinsdag over de beleidsplannen van het ministerie van Justitie en Veiligheid.