Waarom bepaalde mannen het portret van hun lul ongevraagd aan een ander sturen

Op de sociale media vraagt men zich af hoe mannen er toe komen een dickpic naar vrouwen te appen. Om te beginnen moeten we voor die Angelsaksische term eens een Nederlandse equivalent verzinnen. “Fluitfoto” lijkt me wel aardig maar ik wijk graag voor een betere suggestie. Bij Op1 verwees een gast dinsdagavond naar een Canadees onderzoek waaruit bleek dat het de daders vooral te doen was om machtsvertoon en het laten blijken van verachting voor vrouwen. Daar zit misschien wel wat in. Je moet in de verte denken aan het oude gebruik van overwinnaars om de vrouwen van een ingenomen stad te verkrachten. We zien dit nu vooral in interetnische conflicten terugkeren als strategie om de vijand te intimideren en te vernederen. Het zal trouwens wel nooit zijn weggeweest.

Dit maakt het versturen van zulke fluitfoto’s tot een soort dreigement, een veel ernstiger zaak dan de verzenders wellicht zelf beseffen. Ik kom ineens onder het tikken tot deze associatie. Eigenlijk had ik een vrolijk artikel in de pen met Marc Overmars als speler in een andere eredivisie enzovoorts maar nu gaat het als vanzelf een andere kant op.

De gast in Op1 dacht waarschijnlijk aan dit artikel van Flora Oswald , psychologe aan Pennsylvania State University. Met haar team enquêteerde zij 1087 mannen over het appen en emailen van de penis. Toegang tot de volledige tekst is een kostbare aangelegenheid. De samenvatting geeft inzicht in wat je dan voor je geld krijgt: een betoog waarin wordt uitgelegd dat de meeste verzenders beweren dat zij hopen foto’s van intieme delen terug te krijgen nadat de ontvangers seksueel opgewonden zijn geraakt. De mannen die daadwerkelijk fluitfoto’s versturen, gaven echter blijk van meer seksisme en vrouwenhaat dan de mannen die zich daar niet aan overgaven. Bij homoseksuelen ligt het ingewikkelder, zo blijkt uit een ander wetenschappelijk artikel.

De auteur, Christoffer Dietzel is verbonden aan het Sexual Health and Gender (ShaG) Lab van de gerespecteerde Dalhousie University. Hij betoogt dat het onder homoseksuele mannen wat anders ligt. Om uiteenlopende redenen kan het zijn dat ontvangers geen bezwaar hebben tegen fluitfoto’s of zulke elektronische post zelfs op prijs stellen. Toch kan dit ook in homoseksuele kring als intimidatie worden opgevat.

Het lijkt allemaal als twee druppels water op het gedrag van potloodventers. Die tonen onverwacht en onverhoeds hun geslachtsdeel om vrouwen en meisjes te shockeren. Nu hebben zij het internet ontdekt. Tegelijkertijd is voor anderen een drempel weggenomen om zich over te geven aan zulk gedrag. Die drempel heet iPhone met ingebouwde camera.

We hebben hier te maken met seksueel exhibitionisme. Een paar jaar geleden gaf Wim Huys, algemeen coördinator van het Universitair Forensisch Centrum in Antwerpen, hierover een interview aan de VRT. Zijn definitie: “Een exhibitionist is iemand die ervan geniet om bekeken te worden, terwijl hij of zij zich uitkleedt of zichzelf bevredigt. Het is wel belangrijk om erbij te vermelden dat een exhibitionist dat doet bij mensen die hier zelf niet mee instemmen.”

Exhibitionisme komt dan ook voor op de lijst van stoornissen in de “bijbel” der psychiaters, het Handboek voor de Classificatie van Psychische Stoornissen DSM-5. Het is een geaardheid, die problemen oplevert als je er uiting aan geeft in kringen die daarvan niet gediend zijn.

Het versturen van fluit- en naaktfotos van je eigen lichaam aan mensen die daarom niet hebben gevraagd, hebben veel weg van zulk exhibitionisme

Het is dan ook de vraag of de veel gehoorde raadgeving educate your sons  de grote remedie is tegen het verzenden van fluitfoto’s. Een geaardheid kun je niet zomaar weg opvoeden. Je komt er niet als je je campagnes en je onderwijsmodules baseert op morele verontwaardiging alléén. Dit alles neemt niet weg dat exhibitionistische uitingen zonder instemming van de waarnemers een onaanvaardbare vorm van intimidatie zijn. Naast vervolging is behandeling onontbeerlijk. Tegelijkertijd: elke vorm van seksueel gedrag is acceptabel als de deelnemers tot zelfstandige oordeelsvorming in staat zijn en ermee instemmen. Dan hebben buitenstaanders er niets mee te maken. Omgekeerd is élke vorm van seksueel gedrag onaanvaardbaar wanneer het wordt ingezet als machtsmiddel of wapen. Zo lang we deze grens scherp blijven trekken kan de strijd tegen seksuele intimidatie niet gekaapt worden door moraalridders.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.