Waarom ik actievoer tegen Forum voor Democratie

Afgelopen week ontstond er enige consternatie omdat ik tijdens een verkiezingsdebat op de Hogeschool van Amsterdam opstond, luidkeels protesteerde en vervolgens uit de zaal werd verwijderd. De discussie ging over radicalisering, en FvD-lijsttrekker Annabel Nanninga deed mee aan het debat, maar de rol van haar partij omtrent extreemrechtse radicalisering werd niet benoemd. Mijn kleine actie was misschien niet zo ‘netjes’, maar in dit stuk wil ik deze situatie plaatsen in een bredere context van het falen van gevestigd links en tegelijk duidelijk maken waarom ik vind dat mijn burgerlijke ongehoorzaamheid wel degelijk gerechtvaardigd was.

Het thema waarmee ik begin gaat over mijn streven naar een brede linkse beweging, zowel in de raad als op straat, om van Amsterdam een meer sociale, duurzame, creatieve en activistische stad te maken. Daarbij vind ik dat links alleen geloofwaardig is als wij ook kritiek mogen hebben op elkaar.

Om dat laatste punt te illustreren ga ik even terug naar een debat afgelopen vrijdag in Pakhuis de Zwijger, waarbij Marjolein Moorman, lijstrekker van de PvdA Amsterdam, zei dat we elkaar op links de maat niet mogen nemen. Ik antwoordde dat ik dat een nogal problematische uitspraak vond, om vooruit te komen moeten we immers niet alleen constructief kunnen samenwerken waar dat kan, maar juist ook onderling kritiek kunnen uiten.

Neem bijvoorbeeld de rol van de PvdA bij de neoliberalisering van de samenleving in de afgelopen drie decennia, het bouwen van Fort Europa waardoor duizenden vluchtelingen nodeloos zijn verdronken en het sluiten van miljardendeals met schimmige figuren zoals Erdogan waardoor talloze vluchtelingen in de steek werden gelaten in onveilige landen. En daar zouden wij geen kritiek op mogen hebben?

Het zou fijn zijn als Moorman dergelijke kritiek kan aanvaarden als een bijdrage aan de discussies die nodig zijn om te bepalen welke koers we als links willen varen. Het kunnen uiten van kritiek is noodzakelijk als we gezamenlijk willen strijden voor een stad waarin ieder zichzelf mag zijn, en een veilige omgeving krijgt om zichzelf te ontwikkelen.

In dat kader moeten we het hebben hoe we er als links voor gaan zorgen dat plekken zoals ADM en De Verrekijker blijven bestaan. En dat het kraakverbod niet meer wordt gehandhaafd. Juist omdat op die plekken is aandacht voor verbinding van onderop en innovatie omtrent de realisatie van circulaire economie. We moeten het ook met elkaar hebben over hoe we meer gaan investeren in de kunst en cultuursector. Hierbij denk ik vooral aan het behoud en uitbreiding van de culturele broedplaatsen. Laten we er alsjeblieft voor zorgen dat de culturele broedplaatsen waarvan de contracten aflopen nieuwe contracten voor onbepaalde tijd krijgen aangeboden of op zijn minst een garantie krijgen voor nieuwe permanente locaties.

En er is nog zoveel meer waar we als linkse partijen over moeten praten, maar waar we tegelijk juist ook kritisch op elkaar moeten kunnen zijn. Ik denk bijvoorbeeld aan investeringen in het sociaal werk en de noodzaak om Maak Je Stad en Stadsmakers te blijven ondersteunen. Maar ik denk ook aan de ongedocumenteerden in de stad. Ik ben er van overtuigd dat we de verantwoordelijkheid hebben om ervoor te zorgen dat iedereen in onze stad veilige toegang heeft tot onderdak, zorg, onderwijs en werk, ook wanneer mensen niet de juiste papieren hebben. Het stelt mij absoluut teleur dat gevestigd links er niet in slaagt om de mensenrechten van alle inwoners van onze stad te erkennen en respecteren.

Natuurlijk moeten we ook samenwerken in de strijd tegen flexwerk en voor vaste contracten en beter loon. De gemeente moet hierbij niet alleen naar zichzelf kijken en haar eigen zaken beter regelen, de gemeente moet ook de druk opvoeren bij bedrijven zoals Deliveroo, en luisteren naar initiatieven zoals de Riders Union. Linkse partijen in de raad moeten er gezamenlijk voor zorgen dat alle mogelijkheden worden benut om een halt toe roepen aan de ZZP-constructie die dit bedrijf tegen de wil van hun werknemers in probeert in te voeren.

Ik denk ook aan hoe we internationale solidariteit moeten organiseren met onderdrukte groepen wereldwijd. Wat mij betreft moet links een voortrekkersrol spelen om ervoor te zorgen dat de gemeente gaat samenwerken met de Palestijnse Boycot, Divestment en Sanctions beweging om de samenwerking met bedrijven die zijn gelinkt aan de bezetting van Palestina een halt toe te roepen. Als het aan mij ligt dan gaat links vanuit de raad ook meer solidariteit organiseren met de strijd voor zelfbeschikking van de Koerden en de oorspronkelijke bewoners van West Papua.

De strijd tegen racisme is ook een punt waarin we gezamenlijk moeten optrekken. Hierbij denk ik niet alleen aan de strijd tegen segregatie en voor dekolonisatie in het onderwijs en het bestrijden van discriminatie op de arbeidsmarkt. Ik denk ook aan hoe links zich positioneert tegenover extreemrechtse partijen zoals het FvD. De gevestigde linkse partijen hebben zich allemaal onder druk van rechts en in een tijd waarin racisme hoogtij viert teruggetrokken uit het manifest ‘Geen racisme in de raden’.

Tot mijn verbazing ging Moorman afgelopen vrijdag met Nanninga in debat over de vraag van wie Amsterdam is. Ik kom daarbij terug op mijn actie van afgelopen week, toen ik me ongevraagd uitte over de rol van het FvD omtrent de extreemrechtse radicalisering van jongeren, waarna ik door een paar beveiligers de zaal uit werd geleid. De redenen waarom ik me uitsprak zijn namelijk precies de redenen waarom ik het problematisch vind dat Moorman in een één-op-één debat gaat met Nanninga, alsof de racistische ideeën van het FvD een zaak is waarover discussie mogelijk is.

Ten eerste is het overduidelijk dat racisme structureel zit verweven in het DNA van het FvD. Er is inmiddels een overvloed aan voorbeelden. Ik denk bijvoorbeeld aan de uitspraak van Thierry Baudet dat Europa ‘dominant blank’ moet blijven en zijn waarschuwing voor ‘homeopathische verdunning’ van de bevolking. Maar ik denk ook aan de uitspraak van FvD-kamerlid Theo Hiddema dat het ‘wetenschap’ is en ‘allang bewezen’ is dat zwarte mensen dommer zijn dan witte mensen. Het was Yernaz Ramataursing die deze nazistische biologische rassenleer herintroduceerde in het publieke debat. Ramataursing is inmiddels vertrokken. Hiddema heeft tot op de dag van vandaag echter geen afstand gedaan van deze uitspraken. Het gegeven dat hij alsnog Tweede Kamerlid is laat zien dat het FvD en racisme onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden.

Ten tweede is het FvD een gevaar voor de samenleving. Niet alleen vanwege de stortvloed aan racistische uitspraken of de gesprekken die de partijleider voert met allerlei extreemrechtse en neonazistische lui, maar vooral vanwege het beleid dat het FvD wil voeren. Baudet zegt bijvoorbeeld dat het verbod op discriminatie onzin is en hij pleit ervoor om het Europese Hof voor de Rechten van de Mens te ontmantelen. Dat zou hem goed uitkomen, aangezien zijn ideeën om moslims systematisch uit te sluiten door immigratie uit moslimlanden te stoppen, geen moskeeën meer te bouwen en islamitische scholen te sluiten regelrecht indruisen tegen de mensenrechten. Het meest zorgwekkend vind ik echter dat Baudet waarschuwt voor een ‘pan-Europese burgerloog’ als gevolg van de ‘massa-immigratie’ en de ‘natuurlijke politieke aspiraties van moslims’, ondertussen pleit Hiddema voor de legalisering van wapenbezit.

Ten derde heeft Nanninga zelf ook allerlei afgrijselijke uitspraken gedaan, zo heeft zij de term ‘dobbernegers’ gebruikt toen ze sprak over vluchtelingen die verdrinken in de Middellandse Zee. Nanninga heeft ook nare antisemitische ‘grappen’ gemaakt over het vergassen van joden, ‘die mooie ovens’ van Hitler en zijn boek Mein Kampf. Opmerkelijk is ook dat het FvD tegen de sleepwet zegt te zijn, terwijl Nanninga ervoor pleit dat inlichtingendiensten moskeeën onbegrensd mogen aftappen. Dat is niet alleen discriminatie pur sang, maar ook een stap richting een racistische politiestaat.

Dit alles gebeurt in een context waarin moslimdiscriminatie in stijgende lijn toeneemt en de PVV haatpropaganda over de islam verspreidt via de publieke omroep. Moskeeën en asielzoekerscentra waren al regelmatig het doelwit van extreemrechtse terreur en de normalisering van racisme en moslimhaat, waar het FvD een van de koplopers in is geworden, is hier wel degelijk een van de oorzaken van. De waarschuwing dat het FvD een voedingsbodem creëert voor een fascistische straatbeweging is reëel. Een van de vele honderden beledigende en bedreigende reacties aan mijn adres, als gevolg van mijn actie bij de Hogeschool van Amsterdam, spreekt voor zich: “Je zou haast de wens koesteren dat FvD ter verdediging een knokploeg zou vormen om sommige obsessieve tegenstanders een kopje kleiner te maken.”

Het is in mijn optiek dan ook naïef, onverantwoordelijk en zelfs gevaarlijk om te denken dat het voldoende is om het racisme van partijen zoals FvD enkel vanuit de raad te bestrijden en al helemaal niet in een één-op-één debat. We moeten racisme juist ook op straat bestrijden. Daarom liep ik gister mee met de landelijke demonstratie tegen  racisme. Alhoewel de lokale afdelingen van GroenLinks en de SP, zonder goedkeuring van de landelijke top, stevig waren vertegenwoordigd, waren er nauwelijks tot geen (zichtbare) PvdA’ers aanwezig.

Individuele raadsleden werken hard voor de goede zaak, maar vrijwel altijd buigen lokale afdelingen van gevestigde linkse partijen mee naar rechts onder druk van de landelijke top en zowel lokaal als landelijk levert links hun idealen in als gevolg van de drang om mee te willen besturen. Het gegeven dat het college, waarin de SP samenwerkte met D66 en VVD, de afgelopen vier jaar gemeentelijk vastgoed heeft verkocht terwijl daklozen en ongedocumenteerden op straat staan spreekt boekdelen.

Alhoewel ik fan ben van GroenLinks Amsterdam en mijn respect betuig voor de wijze waarop zij zich de afgelopen jaren hebben ingezet voor ongedocumenteerden én voor Rutger Groot Wassink zijn houding omtrent de landelijke demonstratie tegen racisme, ben ik zeer teleurgesteld in hun landelijke partij. De studenten zijn niet vergeten dat GroenLinks heeft meegewerkt aan het afschaffen van de studiefinanciering en het instellen van het leenstelsel voor studenten. De pacifisten zijn niet vergeten hoe GroenLinks verschillende imperialistische militaire interventies in Afghanistan heeft gesteund. Maar ook afgelopen week nog is GroenLinks Rotterdam onder druk van Jesse Klaver uit het Links Verbond gestapt , terwijl overduidelijk was dat er sprake was van een – inmiddels geslaagde – sabotagepoging van Telegraaf-journalist Wierd Duk.

Het falen van de gevestigde linkse partijen om een antwoord te formuleren op de zondebok-politiek van rechts en de toename van langdurige armoede in Amsterdam in een tijd van economische groei bevestigen onze boodschap dat het tijd is voor nieuwe politiek. Het gaat Amsterdam BIJ1 niet alleen om nieuwe politiek waarin representatie serieus wordt genomen, waarin de mensen die te vaak niet worden gehoord nu wel vertegenwoordigd worden en er niet over maar met mensen wordt gepraat. We hebben ook nieuwe politiek nodig waarin antikapitalisme, antiracisme, feminisme en de strijd voor klimaatrechtvaardigheid met elkaar zijn verbonden.

Daarom werken wij keihard aan de bouw van onze politieke partij. Als ik in de raad kom dan ga ik samen met inwoners, sociaal professionals, kunstenaars en culturele en maatschappelijke organisaties concrete voorstellen schrijven om onze stad in kleine stapjes vooruit te brengen. Ik wil meer verbinding creëren tussen activisten en volksvertegenwoordigers. Ik wil antikapitalistische en dekoloniale systeemkritiek en internationale solidariteit een duidelijkere plek te geven in de gemeenteraad. Afsluitend en wellicht het meest belangrijk: als ik in de raad kom dan zal ik mijn zetel gebruiken om te functioneren als een radicaal linkse en kritische waakhond die zich inzet om links weer écht links te maken.