Waarom zou de AOW op de schop moeten?

De AOW moet op de schop, poneert de NRC van zaterdag 19 juli 2025. “De uitkering moet voor het eerst voor meer dan de helft gefinancierd worden uit de algemene belastingmiddelen,” zoals de uit de opbrengst van inkomstenbelasting en BTW en dergelijke. Maar dat is een vals frame, eerder een mindf*ck.

Het klopt niet. De financiering wel, maar de oorzaak dat er door de vergrijzing te weinig premie binnenkomt niet. De oorzaak is een systematische uitholling van de grondslag. Ambtenaren van het ministerie van Financiën zetten in hun rapporten alle mogelijke ingrepen om dat voor elkaar te krijgen en de media nemen het klakkeloos en kritiekloos over. Ze brengen het publiek in de waan dat het door de vergrijzing onvermijdelijk is dat de AOW, versoberd, gekort, of afgeschaft moet worden. En dát is regelrechte onzin.

Door de uitholling van de premies AOW door de hoge algemene heffingskorting (€ 3.068) en arbeidskorting (€ 5599) ten koste van de eerste belastingschijf, waarvan het grootste deel van de heffing van 35,82 % (over € 38.411 is maximaal € 13.758) uit AOW-premie bestaat (€ 6.876) en slechts voor 1/5 deel uit inkomstenbelasting (€ 3.138) Met andere woorden de heffingskortingen van werkenden gaan vooral ten koste van de AOW-premie. Dáárom komt er minder premie binnen.

Harrie Verbon, emeritus hoogleraar openbare financiën van de universiteit van Tilburg heeft veel gepubliceerd over de AOW en laat in publicaties zien dat de AOW heel houdbaar is en de AOW-leeftijd eigenlijk onnodig is verhoogd.

De politiek wil al jaren af van "verzorgingsstaatkosten" en het geld anders besteden. Kijk naar 2011 toen de Eerste Kamer een klap gaf op het AOW-Spaarfonds van 50 miljard om het toe te voegen aan de algemene belastingmiddelen. Quote: "Dit wetsvoorstel heft het Spaarfonds AOW op. Doel van het Spaarfonds AOW was om de verwachte piek in de AOW-uitgaven op te kunnen vangen en daarvoor een zo stevig mogelijke financiële basis te creëren. Storting in het Spaarfonds AOW ten behoeve van zichtbare aflossing van de Staatsschuld zou dan, samen met de andere rijksbijdragen toereikend zijn om vanaf 2020 de piek (in de jaren 2040, Wilma Berkhout) in de AOW-uitgaven op te vangen.

In het kader van de discussie over de lange termijn houdbaarheid van de overheidsfinanciën zijn voorstellen gedaan om de AOW ook voor de toekomst zeker te stellen, onder meer door middel van verhoging van de AOW-leeftijd en aanpassing van het Witteveen-kader (fiscale behandeling van aanvullende pensioenen). Deze benadering geeft volgens het kabinet nieuwe handvatten voor het beleid gericht op zekerheden voor de AOW in de toekomst en maakt het mogelijk het spaarfonds AOW op te heffen.”

Dat bent u vast allemaal vergeten inclusief de journalisten en nu komt simpel de volgende stap om de AOW af te breken met de framing dat de premies niet genoeg zouden zijn. De politieke partij die dit waagt, begeeft zich op glad ijs. Want als je de mensen eerlijk voorlicht dat je politiek het geld anders wilt uitgeven (denk nu aan defensie) omdat het een keuze is en het in principe gewoon mogelijk blijft om de AOW te handhaven, dan verlies je veel stemmen. Dus houden ze u voor de gek, alsof je als ouders tegen kleuters liegt. Als percentage van het BNP zijn de AOW-uitgaven zelfs gedaald en ze blijven heel betaalbaar of het nou uit een gelabelde AOW-premie komt als onderdeel van de algemene middelen of uit álle algemene middelen inclusief de AOW, dat is lood om oud ijzer, en dat is de “balletje balletje”-truc die ze toepassen. Ze presenteren korten of afbreken van de AOW als een onvermijdelijkheid, terwijl het dat niet is. Dat is dé grote schande in de politiek.