Waarschuwing voor noodzakelijke volksverhuizing als gevolg van smeltende gletsjers

Zwitserland roept de bevolking in het Lötschental op zich voor te bereiden op mogelijke evacuaties. In het dal vond deze week een modder- en rotslawine plaats die het dorp Blatten grotendeels bedolf. Nu dreigt een nieuwe ramp. De lawine blokkeert de loop van de plaatselijke rivier waardoor zich een stuwmeer vormt. Momenteel stijgt het niveau daarvan met 80 centimeter per uur. Het water zal naar verwachting uiteindelijk met geweld door de barrière heen kunnen breken en gebieden verderop verzwelgen.

Het betekent dat de inwoners gereed moeten zijn om binnen enkele minuten alles achter te laten en te vluchten. Dat gebeurde eerder al in Blatten waar inwoners te horen kregen dat ze binnen 10 minuten weg moesten zijn en niets mee konden nemen, vertelt een Belgische arts die in het gebied woont aan de publieke omroep VRT.

Dergelijke scenario's gaan zich veel vaker voordoen aangezien de zwaar gesubsidieerde fossiele industrie, politiek en kiezers onvoldoende bereid zijn klimaatverandering tegen te gaan. De grootste regeringspartij PVV maakt zijn kiezers zelfs wijs dat de klimaatcrisis een verzinsel is waarvoor geen maatregelen nodig zijn.

In werkelijkheid is de belangrijkste onzekerheid het tempo waarin de ramp zich gaat voltrekken. "Bij gematigde opwarming wordt al rekening gehouden met een verlies van twee derde van alle Alpengletsjers tegen 2100. Bij hoge opwarming zal er bijna niets meer overblijven. Het landschap zal er dan kaal en rotsachtig uitzien," schrijft de Belgische krant Het Laatste Nieuws.

Niet alleen de gletsjers smelten maar ook de permafrost, dat is bevroren organisch materiaal dat als het ware het cement van de bergtoppen vormt. Op het moment dat dit bindmiddel dooit en wegspoelt, kunnen bergen min of meer uiteenvallen en rotslawines ontstaan. In Blatten was sprake van een combinatie van beiden.

Lawines zijn ook niet de enige ramp die veroorzaakt wordt door de klimaatcrisis. De gletsjers die nu wereldwijd in hoog tempo aan het smelten zijn omdat er te weinig maatregelen genomen worden tegen de opwarming van de aarde bevatten 70 procent van de zoetwatervoorraad. Het verdwijnen er van gaat tot ongekende problemen leiden op het gebied van de voedselvoorziening.

De dreiging beperkt zich niet tot Zwitserland. De burgemeester van Saint-Gervais in het Franse department Haute-Savoie stelt dat er een bouwstop moet komen in gebieden waar smeltende gletsjers voor problemen zorgen. Bovendien moeten er plannen gemaakt worden om mensen die er al wonen te verhuizen naar elders omdat de veiligheid in de toekomst niet meer gegarandeeerd kan worden.