De afgelopen weken heb ik, wanneer ik naar buiten ging, een klein kladblokje meegenomen. Om op te schrijven wat ik zoal om mij heen hoor. Laat mij je meenemen door wat ik heb genoteerd.
19 juni, Utrecht. Ik heb autopech en sta langs de weg te wachten op de pechhulpdienst. Voorbijrijders:
‘KANKERHOMO!’
‘KANKERTRANSGENDER!’
24 juni, Den Haag. Ik loop met een groepje mensen richting Den Haag Centraal.
‘KANKERHOMO’S!’
30 juni, station Groningen Europapark. Ik ben onderweg naar een verjaardag en ga even op een bankje zitten om mijn make-up te doen.
‘Hé meneer! Mevrouw! Wat ben jij?’
‘Kankerhomo! Kanker kanker!’
‘Transformer! Kgg-kgg-kgg-kgg-kgg.’
‘Het is helemaal geen vrouw!’
‘Vieze kankerhoer!’
3 juli, bij mijn huis. Ik ga met vrienden naar het concert van Kylie Minogue. We zijn amper tien stappen buiten:
‘HOMO’S! HOMO’S!’
4 juli, Appingedam, net na afloop van het jaarlijkse stadsfeest. Ik loop achter de podia langs.
‘WAT HEB JIJ AAN JONG?!’
12 juli, bij de supermarkt. Ik loop gewoon naar de ingang, langs een groepje jongeren dat buiten staat:
‘Yoo wat de faaaaaaaaaaaaaak!’
Zo is het om hier in Nederland als zichtbaar transgender persoon over straat te gaan. Oh ja, want dat ben ik: een zichtbaar transvrouwelijk persoon. En dit is alleen nog maar wat ik bewust heb gehoord, want met een koptelefoon op of als het druk is krijg ik niet altijd alles mee.
Dit gebeurt overigens natuurlijk niet alleen op straat: ook online komen er geregeld beledigingen en verwensingen over mij langs. Niet alleen als ik iets heb geschreven of gezegd, maar ook bijvoorbeeld als ik ergens in beeld ben op een foto of in een video. Ik heb reacties gezien die zo diep haatdragend zijn, te walgelijk voor woorden. Er hebben zelfs een paar bedreigingen tussen gezeten, en een paar incidenten die ik hier uit veiligheidsoverwegingen niet eens durf te herhalen.
En dat is alleen wat mensen tegen of over mij persoonlijk zeggen: laten we ook alle haat jegens trans mensen als groep niet vergeten. Van ‘het bestaat niet’ tot ‘waanzin’ tot ‘mentaal ziek’ tot ‘indoctrinatie’ tot ‘gevaar voor vrouwen’ tot nog veel extremere aantijgingen: dagelijks zie ik mensen het rondgooien. Vaak Jan met de pet op straat en op sociale media, en geregeld ook mensen in nationale televisieprogramma’s en (regerings)partijen in de Tweede Kamer.
Oh ja, en geweld! En fysieke intimidatie. Dat overkomt mij gelukkig niet elke week, maar het gebeurt wel. Ik ga inmiddels een paar jaar als vrouwelijk door het leven, dus even samengevat. In die tijd zijn er meerdere keren blikjes naar me gegooid. Er zijn flesjes naar me gegooid. Er is water op me gegooid. Ik ben bespuugd op straat, op de fiets en meerdere keren op stations. Ik ben een keer bij een winkelcentrum omsingeld, bedreigd, achtervolgd, bespuugd en getrapt. Bij een studentenhuis waar ik vroeger woonde zijn, vanwege de regenboogvlag die ik in mijn kamer had, eieren en stenen tegen de ramen gegooid. En dat is nog niet eens alles.
En dan kom ik er tot nu toe nog goed vanaf. Ik moet ook denken aan de persoon wiens regenboogvlag op diens balkon in brand is gestoken, de trans persoon die in in diens eigen huis in elkaar is geslagen en de talloze andere gevallen van trans, non-binaire en andere genderdiverse mensen die op straat te maken krijgen met geweld. Geweld richting trans, non-binaire en andere genderdiverse mensen neemt al jaren toe. Ik merk ook zelf dat de straatintimidatie toeneemt.
Natuurlijk is mijn ervaring niet representatief voor alle trans vrouwen, laat staan voor alle trans, non-binaire en genderdiverse mensen. Sommige trans mensen zullen minder discriminatie ervaren en sommigen maken nog veel ergere dingen mee dan ik. En wat mensen ook roepen of doen: ik zal me door niemand ervan laten weerhouden om mijn leven te leven als wie ik ben. Sinds ik als vrouwelijk door het leven ga, voel ik me gelukkiger en zekerder dan ooit, en dat neemt niemand me ooit af.
Maar ik probeer wel te zeggen: vertel me vooral nog een keer wat een tolerant, fijn, liefhebbend land Nederland wel niet is.
(Oh, en voordat ik die reacties weer zie: deze transhaat kwam van mensen van alle leeftijden en alle huidskleuren. Inclusief witte mensen. Dus ik wil naar aanleiding van dit stuk geen racistische, xenofobe of anti-vluchteling-reacties zien. Mijn bestaan en mijn ervaringen zijn geen stok om vluchtelingen mee te slaan, en haat jegens trans mensen is op veel vlakken ook zo Hollands als een broodje kaas.)
Ben jij LHBTQIA+ en ben je gediscrimineerd, uitgescholden, bedreigd of slachtoffer geworden van geweld omdat je LHBTQIA+ bent? Meld het. Je kunt vertrouwelijk meldingen doen bij belangenorganisaties, zoals bij Transgender Netwerk en bij regionale initiatieven zoals #WeBlijvenOnszelf voor Midden-Nederland. Je kunt hulp krijgen als je dat wil, en de cijfers zijn enorm belangrijk om dit probleem aan te pakken.
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.