Wat Geert Wilders zondag de wereld in slingerde is geen verkiezingsposter, het is propaganda in de zuiverste zin van het woord. Zijn tweet toont geen inhoudelijk standpunt, maar een beeld dat regelrecht uit de trukendoos van Joseph Goebbels lijkt te komen: ontmenselijking, angst als campagne-instrument en het bewust aanwakkeren van haat.
De visual toont een geconstrueerd vrouwengezicht. Links een blonde, jonge vrouw met make-up en blauwe ogen. Rechts een norse, oudere vrouw met een hoofddoek, getekend door diepe rimpels en afkeurende blik. Daaronder de simpele tekst: “Aan u de keuze.” PVV of PvdA. Het is een beeld dat de kijker geen ruimte laat om genuanceerd te denken. Het is goed versus kwaad, schoonheid versus verval, ‘wij’ versus ‘zij’.
Wie een beetje historisch bewustzijn heeft, ziet onmiddellijk waar dit vandaan komt. De suggestieve beeldtaal, de framing van een politieke tegenstander als existentieel gevaar, de gelikte eenvoud — dit is hoe propaganda altijd werkt. In de jaren dertig werden joden afgebeeld als de vijand van het volk, nu zijn het moslima’s en linkse partijen die die rol toebedeeld krijgen. De gelijkenis met het gedachtegoed van Goebbels is niet overdreven, maar pijnlijk precies. En ja, dat moet hardop gezegd worden.
Dat Wilders zich richt op GroenLinks-PvdA is politiek verklaarbaar. De partij staat bovenaan in de peilingen. Frans Timmermans spreekt een groeiende groep kiezers aan. Maar wie geen weerwoord heeft op inhoud, grijpt naar het beeld. En wie het debat niet wint, vergiftigt het veld.
Deze afbeelding is geen incident. Ze verraadt een strategie. Een campagne die niet draait om visie of oplossingen, maar om verdachtmakingen, verdeeldheid en het opwekken van onderbuikgevoelens. De democratie wordt niet aangevallen door tanks, maar door karikaturen. Niet met geweld, maar met systematische framing.
Wat misschien nog wel het meest verontrust, is de stilte. De aarzeling bij anderen om dit te benoemen voor wat het is. Alsof het ‘erbij hoort’ of slechts ‘Wilders die weer iets roept’. Maar wie nu zwijgt, legitimeert. En wie wegkijkt, maakt ruimte voor het gif.
Laat dit daarom gezegd zijn. Dit gaat niet alleen over Frans Timmermans of de PvdA. Dit gaat over hoe wij in Nederland campagne willen voeren. Over hoe we omgaan met verschillen. Over of we blijven geloven in een samenleving waarin afkomst en religie geen reden zijn om iemand tot zondebok te maken.
De verkiezingen zijn pas in november. Maar dit is het moment om een grens te trekken. Hardop. Duidelijk. En zonder mitsen of maren.
Meld je hieronder gratis aan voor Joop NL. Iedere donderdag een selectie opvallende nieuwsverhalen, opinies en cartoons in je mailbox.