Yeşilgöz, de uitglijder die maar blijft glijden

Dilan Yeşilgöz is een politiek fenomeen. Niet vanwege haar visie, haar beleid of haar vermogen om het land te verenigen — nee, Yeşilgöz blinkt uit in iets veel zeldzamers: ze slaagt erin om keer op keer haar eigen imago te saboteren, zó grondig dat je je afvraagt of er überhaupt nog iemand de regie heeft bij de VVD. Ze is de uitglijder die maar blijft glijden, en het is alsof niemand haar durft te zeggen dat haar glans allang op is.

Neem de recente aflevering van BOOS (BNNVARA), waarin Tim Hofman haar confronteert met een tweet die ze als minister van Justitie de wereld in slingerde. Een tweet waarin ze Hofman indirect verantwoordelijk houdt voor het in gevaar brengen van agenten — een absurde aantijging, die ze pas onder druk terugneemt. Niet omdat het moreel verwerpelijk was, maar omdat de redenering simpelweg niet klopte. “Oké, laat ik mezelf corrigeren,” zegt ze, alsof ze zich vergiste bij het invullen van een boodschappenlijstje.

Wie de aflevering heeft gezien (en dat zou iedereen moeten doen), ziet niet alleen een pijnlijk gesprek, maar ook een pijnlijk patroon. De VVD had lucht gekregen van het thema — veiligheid! — en besloot dat hun partijleider daar zéker een bijdrage aan moest leveren. En dus belde de partij zélf naar de redactie van BOOS, een stap die je alleen neemt als je denkt dat je sterk staat. Maar wat volgde, was een masterclass in hoe je de aandacht volledig afleidt van het onderwerp — bedreigingen aan mensen die onze democratie dienen — naar je eigen onvermogen om met kritiek om te gaan.

Want wat doet de “geoliede machine” van de VVD na zo’n uitzending? Damage control, uiteraard. Maar geen effectieve, strategische of geloofwaardige. Nee, men kiest steevast voor de slechtst mogelijke optie: het kwaad ontkennen, het probleem herframen, de verantwoordelijkheid afschuiven. Alsof dat ooit heeft gewerkt.

En dan was er nog de tweet over Douwe Bob, waarin Yesilgöz hem “jodenhaat” verweet. Wéér een beschuldiging zonder bewijs, wéér een rel die escaleert, wéér excuses achteraf. En zelfs dan blijft ze wijzen: “Dat causale verband met bedreigingen aan zijn adres? Dat vind ik te goedkoop.” Dat zegt dus de politicus die in dezelfde aflevering nog uitlegt hoe uitspraken van anderen háár bedreigingen opleveren. Wat voor logica is dat? Als het haar overkomt, is het ernstig. Als zij het doet, is het een misverstand.

Wie Yesilgöz volgt, krijgt een tragikomisch inkijkje in de transformatie van de VVD: van strak geregisseerde machtsmachine naar een losgeslagen PR-bureau dat zijn eigen schade niet meer kan bijbenen. In plaats van leiderschap krijgen we improvisatie, in plaats van consistentie krijgen we correcties, in plaats van visie krijgen we reflex.

In de nasleep van de uitzending speculeerden zelfs rechtse media als Vandaag Inside en De Telegraaf openlijk over haar vervanging. Een pijnlijk moment, want als die media je niet meer kunnen verdedigen, ben je politiek op jezelf teruggeworpen. En als de VVD dan nog steeds denkt dat ze haar geloofwaardigheid kunnen lijmen met praatprogramma’s en halve excuses, dan is het einde echt zoek.

Yeşilgöz is niet de oorzaak van alle ellende bij de VVD, maar ze is wel het symptoom van een partij die zijn morele kompas en strategisch vermogen tegelijk kwijt is. Een partij die denkt dat framing belangrijker is dan feiten, en dat boze tweets effectiever zijn dan beleid.

En zolang die partij weigert om in de spiegel te kijken — of liever gezegd: zolang de spiegel telkens wordt weggerold zodra Yeşilgöz in beeld komt — zullen de uitglijders blijven komen. Elke poging tot herstel maakt de vlek groter. Elk media-optreden vergroot het gat in haar geloofwaardigheid.

Want sommige mensen leren van hun fouten. En anderen… blijven ze retweeten.