Yesilgöz en Omtzigt hebben de satire van De Speld overtroffen

Op 19 april van dit jaar schreef de satirische website De Speld dat Geert Wilders zich afvroeg hoe grof hij moest worden voordat VVD en NSC de formatie zouden afbreken. Steeds als je als buitenstaander denkt dat het niveau van de Nederlandse politiek niet verder kan zakken dan vindt de leider van de grootste eenmansfractie van Nederland toch nog een ondergrens: van de aangifte tegen de gekozen volksvertegenwoordiger Frans Timmermans, via het aanjagen van fascistische berichten van het weblog Radio Genoa tot het spreken over omvolkingstheorieën op het extreemrechtse feestje CPAC in Hongarije (de omvolkingstheorie komt rechtstreeks uit het handboek van de nazi’s).

Genoeg om bij VVD en NSC de alarmbellen te laten rinkelen. Maar dat gebeurt niet. De stilte waarin de doorgaans fatsoenlijke partijen VVD en NSC zich hullen is gekmakend. Hoe grof Wilders ook wordt; welke dictatoriale ambities hij ook tentoonspreidt. Hoeveel Wilders zijn eigen regels en afspraken ook aan zijn laars lapt; het lijkt allemaal niets uit te maken. Zelfs wanneer Wilders de VVD’ers Van der Burg en Van der Wal aanvalt, dan blijft VVD-leider Yesilgöz muisstil. Een beetje manager verdedigt dan haar mensen. Zo niet Yesilgöz.

Er is op zijn zachtst gezegd geen romance tussen Wilders en Van der Plas aan de extreemrechtse kant en Yesilgöz en Omtzigt aan de iets minder rechtse kant. Het is de grondreden waarom deze formatie tussen vier programmatisch nagenoeg gelijke partijen nu al vijf maanden duurt. Het enige wat de vier tot nu toe hebben bereikt zijn het verhogen van de maximumsnelheid op de snelweg naar 130 km/u en gepersonaliseerde kentekenplaten.

Het stilzwijgen van Yesilgöz en Omtzigt laat zien hoezeer het tweetal door Wilders (en in mindere mate Van der Plas) is gegijzeld. Al zouden VVD en NSC willen stoppen met deze formatie, dan kunnen ze nog geen kant op. Verder gaan met Wilders betekent feitelijk lijdzaam toezien hoe Geert Wilders in zijn eentje de hele Nederlandse democratie stukje bij beetje afbreekt. Breken met Wilders betekent zetelverlies dat voornamelijk ten bate komt van de PVV en dat ze de gewelddadige achterban van Wilders over zich heen krijgen.

Om Geert Wilders op de knieën te dwingen hadden Yesilgöz en Omtzigt direct na de verkiezingen eerst met Timmermans moeten gaan praten en daarná pas met Wilders. Hierdoor hadden ze Wilders het idee kunnen geven dat Timmermans nog altijd een optie zou kunnen zijn als Wilders zijn boekje te buiten zou gaan. Dan waren zij de baas over deze formatie. Maar dat is nu een gepasseerd station. De trein die Nederlandse democratie heet dendert nu rechtstreeks op de afgrond af en Yesilgöz en Omtzigt weten dat maar kunnen daar niets meer aan doen. Ze zijn even machteloos als een vis op het droge.

De vraag is of ze wel wat kunnen wanneer er een extreemrechts Kabinet Wilders I komt, waarbij de premier van dat kabinet op maandag moet opzitten en pootjes geven bij Wilders, terwijl op dinsdag diezelfde premier door diezelfde Wilders op X (Twitter, zo u wilt) de huid wordt vol gescholden. Ook dan zullen Yesilgöz en Omtzigt zich in stilzwijgen hullen en doen alsof hun neus bloedt. Zelfs nu binnen de VVD steeds luidere stemmen klinken om toch vooral niet verder te gaan met de PVV (zie opiniestuk van de JOVD in NRC van 2 mei 2024) laten VVD en NSC zich als makke schapen door slager Wilders gewillig naar de dictatoriale slachtbank slepen.

Alles wat Yesilgöz en Omtzigt nu nog kunnen doen is een samenwerking aangaan met Wilders en dan maar hopen dat ze op termijn niet worden afgestraft, omdat de kiezer eindelijk heeft ingezien dat extreemrechts met mooie woorden over gratis bier komt, maar aan het einde van de dag alleen maar de democratie stukje bij beetje wil afbreken.

De satire is inmiddels ingehaald door de werkelijkheid.