Zal Van Vroonhoven karakter blijven tonen in het asieldebat?

Of is dit de oude truc van het “schot voor de boeg”?

Als de Raad van State negatief adviseert over het plan van minister Faber zich uit te roepen tot dictator van het asielwezen, zal het NSC daar tegen stemmen, zo liet de nieuwbakken fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven weten. Ze kreeg meteen openlijk op haar falie van Wilders en Yesilgöz. Die beschouwen de eerbiedwaardige Raad van State blijkbaar als een lastige hobbel, die je helaas moet nemen als je je zin door wil drijven maar waarvan je het advies altijd kunt negeren als het beter uitkomt. Geschrokken krabbelde Van Vroonhoven een beetje terug maar de kern van haar waarschuwing bleef ongeschonden. Tot zover de Vrijheid in PVV en de Democratie in VVD.

Vers twee is of zij en het NSC hun houding volhouden. Van Vroonhoven is met menig partijprominent gepokt en gemazeld in het CDA. Die partij heeft een grote traditie in tegensputteren en kritiek op de regeringscoalities waar ze zelf deel van uitmaakte. Dat heeft te maken met het feit dat de christendemocratie een huis is met vele kamers. Binnen de partij bestaan uiteenlopende tendensen, die je als Kamerlid nu en dan in je betogen moet laten doorklinken. Anders komt er hommeles. Als puntje bij paaltje komt, worden de gelederen echter gesloten en het eigen kabinet gesteund. In de dagen van het kabinet Van Agt Wiegel kende het CDA een groepje loyalisten, die eigenlijk liever Den Uyl in het Catshuis hadden gezien. Die lieten zich aan de lopende band kritisch uit over het beleid maar bleven daarbij het kabinet in het zadel houden. Barend Biesheuvel, politiek leider van de Anti Revolutionaire Partij, die later in het CDA zou opgaan, maakte er zelfs een hele strategie van. Hij loste, zoals hij het zelf noemde, schoten voor de boeg. Dat leverde veel publiciteit op. De ARP won zelfs aanhangers in progressieve kring maar een schot midscheeps op het kabinet waar zijn partij deel van uitmaakte, loste Biesheuvel nooit. Hij keek wel uit.

Put Van Vroonhoven haar strategie uit dit CDA-verleden? Probeert zij op deze manier het kritische deel van haar eigen achterban en fractie te paaien? Zal zij – als puntje bij paaltje komt en er inderdaad een negatief advies ligt – zich principieel tonen? Of komt zij geheel in de christendemocratische traditie met een onnavolgbare en spitsvondige redenering om in dit geval voor één keer toch maar haar vertrouwen te geven aan het kabinet.

Ondertussen kwalificeert het NSC zichzelf voldoende door niet meteen vast te stellen dat het als democratische vernieuwingspartij niet gediend is van machtigingswetten die alleen worden ingevoerd om democratische kritiek in de Kamers bij voorbaat uit te schakelen.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin, zeker nu de laatste putten toch niet dicht blijken. Tevens noem ik de PVV een extreemrechtse partij.

Beluister Het Geheugenpaleis, de wekelijkse podcast van Han van der Horst en John Knieriem over politiek en geschiedenis. Nu: Draghi en het keerpunt dat Europa nodig heeft.