'Zeer reëel gevaar' voor kernramp na nieuwe aanvallen op kerncentrale Zaporizja

Door het bombarderen en beschieten van de kerncentrale Zaporizja in Oekraïne, bestaat er een “zeer reëel gevaar” op een kernramp. Dat heeft het hoofd van het Internationale Atoomagentschap IAEA Rafael Mariano Grossi dit weekend gezegd. Dit weekend werden er opnieuw granaten op de centrale afgevuurd, waarna een van de reactoren stil kwam te liggen.

De kerncentrale, de grootste van Europa, is sinds maart in handen van het Russische invasieleger. De centrale is nog operationeel en wordt bemand door Oekraïners die bevelen van de Russen moeten opvolgen. Rondom de centrale wordt hevig gevochten. Vrijdag werden daarbij stroomkabels beschadigd waardoor een van de krachtbronnen moest worden uitgeschakeld. Daarmee kwam het veilig opereren van de centrale in groot gevaar. 

De IAEA heeft nauwelijks nog zicht op wat zich in de centrale afspeelt. De waakhond heeft herhaaldelijk geëist om toegang te krijgen tot de centrale voor inspecties. Afgelopen week waarschuwde Grossi al dat de situatie “volledig uit de hand” dreigde te lopen, want “zelfs de meest basale maatregelen om de nucleaire veiligheid te garanderen, worden met voeten getreden”. 

Volgens de Russen zijn het de Oekraïners die de centrale beschieten, maar daarvoor ontbreekt elk bewijs. Oekraïne beschuldigt Rusland ervan de centrale als “nucleair schild” te gebruiken en zegt dat het bezettingsleger de centrale als opslagplaats voor munitie gebruikt. Omwonenden bevestigen dat vanuit de centrale regelmatig artilleriebeschietingen plaatsvinden.