Zeven aanbevelingen voor Geert Wilders

Beoordeling van het functioneren van Wilders: oppositie voeren met macht in handen

Vijf maanden onderweg in het kabinet, en Geert Wilders doet wat hij altijd al deed: de grootste zijn in de Kamer, en de kleinste zodra het gaat om verantwoordelijkheid nemen, leiderschap tonen en een land besturen. Gisteren hield hij een zeldzame persconferentie. Niet om de zorg te redden. Niet om het onderwijs vlot te trekken. En al helemaal niet om iets te zeggen over bestaanszekerheid voor miljoenen Nederlanders. Nee, de boodschap van de dag was: De grens is bereikt. Alsof we keken naar de trailer van een middelmatige actiefilm met veel rook en weinig verhaal — niet naar een coalitieleider in een volwassen democratie.

In dit beoordelingsrapport neem ik zijn functioneren onder de loep. Niet alleen om te evalueren, maar ook om — tegen beter weten in — enkele aanbevelingen te doen. Mocht hij op een dag besluiten zijn rol als leider serieus te nemen, dan heeft hij in elk geval een handleiding.

Het functioneringsgesprek met Wilders is voorlopig ingepland op 30 mei om 13.00 uur in zijn werkkamer. Aanwezigheid wordt op prijs gesteld — vooral om eens te ervaren hoe het is als iemand anders aan het woord is.

Leiderschap: liever roepen dan regeren
Wilders blijft de man met de megafoon. Besturen vraagt samenwerking, rust en richting. Maar wat krijgen we? Headlines en dreigementen. Dit is geen leiding geven — dit is een verkiezingscampagne in een colbert. Zijn bestuursstijl kan in één zin worden samengevat: conflict als kerncompetentie.

Samenwerking: één man, één waarheid
Wie zijn coalitiepartners niet informeert over een solistische persconferentie, toont minachting voor het collectief. Maar waarom zou je ook, als je jezelf ziet als het orakel van de natie? In de wereld van Wilders is een coalitie geen overleg, maar een decor. Eén man. Eén microfoon. Eén waarheid.

Verantwoordelijkheid: dreigen in plaats van dragen
Het coalitieakkoord? Ondertekend door Wilders zelf. Maar zodra het hem even niet uitkomt, moet het opengebroken worden. Want de cijfers zijn "onaanvaardbaar", zegt hij — zonder inhoudelijke onderbouwing. Wie regeert, kan niet blijven dreigen. Maar Wilders schreeuwt liever gelijk dan dat hij het bewijst.

Betrouwbaarheid: veel beloven, weinig bewijzen
Strak in pak, luid van toon. Maar als het gaat om concreet, haalbaar beleid? Dan blijft het stil. Zijn migratiekoers is juridisch onhoudbaar, beleidsmatig onrealistisch en moreel verwerpelijk. Maar het scoort op Twitter. Veel lawaai, weinig leiderschap én inhoud.

Visie: een gemiste kans op echte richting
Niemand ontkent dat migratie vragen oproept. Juist daarom is doordacht, realistisch beleid nodig — niet simplistische leuzen. Wilders had de kans om te laten zien dat kritisch zijn op migratie ook democratisch en verbindend kan zijn. Maar hij koos het pad dat hij het best kent: dreigen, domineren, dramatiseren. Niet vanuit visie, maar vanuit verongelijktheid in loopgravenstijl.

Eindconclusie
Voor kiezers, voor Henk & Ingrid, of voor iedereen die waarde hecht aan de fundamenten van de parlementaire democratie, is dit een pijnlijk schouwspel. Een man die het hoogste politieke ambt benadert als een podium, niet als een verantwoordelijkheid. Een coalitiepartner die de schijnwerpers op zichzelf laat schijnen en vergeet dat besturen meer vraagt dan stampvoeten. Het vraagt samenwerking, consistentie en — misschien wel het moeilijkste voor hem — respect voor anderen. Vooral: de mensen op wie je beleid betrekking heeft.

De grens is inderdaad bereikt. Maar niet op het gebied van migratie. De grens is bereikt wat betreft de houdbaarheid van dit soort politiek theater in een coalitieland.

Aanbevelingen aan Wilders

1. Verlaat de oppositierol en accepteer je eigen verantwoordelijkheid.
   Je zit niet in het kabinet, maar je regeert wél mee. Doe er dan ook iets mee.
2. Stop met dreigen, begin met bouwen.
   Politiek is meer dan een eindeloze verkiezingscampagne. Nederland zit niet op spektakel te wachten, maar op stabiel beleid.
3. Ga in gesprek met je coalitiepartners.
   Een coalitie is geen klapvee dat applaudisseert op bevel. Het is een samenwerkingsverband — ja, ook met mensen die je af en toe tegenspreken. Dat heet democratie. Even wennen misschien.
4. Presenteer beleid dat juridisch uitvoerbaar is.
   We weten dat het lekker klinkt, maar als de Raad van State je plannen linea recta in de prullenbak gooit, is er iets mis met je huiswerk.
5. Vertaal je zorgen over migratie naar breed gedragen oplossingen.
   Niet elke grens hoeft een muur te zijn. Probeer eens beleid te maken dat meer oplevert dan applaus op sociale media.
6. Wees premierwaardig, ook al ben je het niet.
   Je droeg de minister-president aan. Je wilde het zelf ook. Toon dan tenminste een zweem van de statuur die daarbij hoort.
7. Stel het land boven het ego.
   Twitter kan wachten. Henk, Ingrid en de rechtsstaat niet.