Zonder religie geen conflicten?

Het is niet de liefdevolle boodschap van geloof die verdeelt, maar het onvermogen van sommigen om die boodschap te begrijpen.

Onlangs raakte ik met een collega in gesprek over het huidige politieke klimaat. Ze uitte haar zorgen over de toenemende polarisatie en verdeling in onze maatschappij. Voorzichtig zei ze: "Ik wou dat er geen religies waren. Dan waren er misschien geen conflicten geweest."

Haar opmerking klonk meer als een wanhoopskreet dan als een aanval op religie, maar het zette me aan het denken. Wat als er inderdaad geen religie was? Zou dat werkelijk de weg naar vrede zijn?

Ik denk van niet. Sterker nog, ik vermoed dat het tegendeel waar zou zijn. Religies worden vaak negatief in het daglicht gezet door de daden van enkele extremisten. Maar vergeten we daarmee niet de miljoenen, misschien wel miljarden religieuze mensen die dagelijks het verschil maken? Mensen die, juist dankzij hun geloof, compassie boven wreedheid verkiezen, liefde boven egoïsme en zachtmoedigheid boven wraakzucht.

Ik ben een Sikh. Onze geschiedenis is doordrenkt van uitdagingen en offers. In de 16de en 17de eeuw ondergingen Sikhs de wreedheden van sultans en koningen uit Irak, Iran en Turkije. Later kwamen we onder de onderdrukking van de Britse kolonisten. Toch bleef er altijd hoop. Hoop die voortkwam uit liefde voor de mensheid en God, maar ook uit de onbreekbare wil om op te komen voor gerechtigheid en mensenrechten.

De normen en waarden die ons geloof ons toen leerde – liefde, compassie, gelijkwaardigheid, dienstbaarheid – gelden nog steeds. Ze vormen een kompas, een bron van kracht in moeilijke tijden. Dit kompas helpt ons om onderscheid te maken tussen goed en kwaad, om te kiezen voor tolerantie en verbinding.

Religie is niet het probleem. Het is het misbruik ervan dat pijn veroorzaakt. Het is niet de liefdevolle boodschap van geloof die verdeelt, maar het onvermogen van sommigen om die boodschap te begrijpen.

De vraag is dus niet of we religie nodig hebben, maar hoe we de kern ervan – liefde, compassie en rechtvaardigheid – centraal kunnen stellen in ons leven. Want zonder die waarden, religieus of niet, zouden we pas echt verloren zijn.

Religie is geen obstakel voor vrede; het is een wegwijzer die ons eraan herinnert wat werkelijk belangrijk is: zorg voor elkaar, in moeilijke én in goede tijden.