Zorgverzekeraars sturen patiënten naar buitenlandse privéklinieken maar wijzen niet op de risico's

Nederlandse zorgverzekeraars verzuimen hun verzekerden goed te informeren over de negatieve gevolgen van gecontracteerde buitenlandse zorg als er iets mis gaat in de behandeling. Dan is op grond van Europese regels uitsluitend de wet- en regelgeving van toepassing van de betrokken lidstaat. Met contracten bij buitenlandse ziekenhuizen wekken verzekeraars de indruk dat deze zorg net zo veilig en gecontroleerd is als in Nederland. In hun zorgzoekers verschijnen Duitse, Belgische  of Spaanse ziekenhuizen of klinieken alsof ze onderdeel zijn van ons zorgstelsel. Maar dat is een schijnzekerheid die patiënten in gevaar kan brengen.

Een contract van een zorgverzekeraar met een buitenlands ziekenhuis gaat alleen over geld. De vergoeding en de afrekening. Er is vanuit de zorgverzekeraar géén controle geweest op de kwaliteit van de zorg en het toezicht op de zorginstelling. De verzekerde heeft dezelfde (tekortschietende) rechten als een patiënt in de betrokken lidstaat. Toch denken veel patiënten dat hun verzekeraar de zorg heeft gecontroleerd en dat zij dezelfde bescherming genieten als thuis. Dat is onjuist en kan gevaarlijk zijn.

De Europese regelgeving is glashelder. Maar bij verzekerden onbekend. Wie in Spanje of Duitsland geopereerd wordt, valt onder Spaans of Duits recht. Gaat er iets mis, dan moet de patiënt daar procederen, in een vreemde taal, met lokale advocaten en medische experts. De Nederlandse Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd heeft geen enkele bevoegdheid in andere landen, dus het Nederlandse tuchtrecht geldt niet en schadevergoedingen vallen vaak lager uit.

Bijvoorbeeld als er bij een Nederlandse verzekerde iets fout gaat in Spanje ben je feitelijk als patiënt kansloos. Allereerst moet er in het Spaans geprocedeerd worden en het toezicht op de zorg in Spanje bij privéziekenhuizen en -klinieken is geheel anders georganiseerd als bij ons. Toezicht vanuit de Spaanse overheid op privéklinieken bestaat nagenoeg niet. Wel op de publieke staatsziekenhuizen. Over de werkelijke kwaliteit van zorg in privéklinieken kan objectief weinig worden gezegd. Internationale zorgkeurmerken die vaak via zelfevaluaties verkregen kunnen worden geven niet echt een betrouwbaar beeld over de feitelijke zorgkwaliteit.

Juist kwetsbare patiënten denken sneller en veilig geholpen te worden, maar ontdekken pas bij complicaties dat zij hun relatief goede Nederlandse bescherming hebben verloren.

Nu verzekerden de lange wachttijden in de Nederlandse zorg willen omzeilen en buitenlandse gecontracteerde zorg met korte wachttijden een oplossing voor dat probleem kan zijn, is de noodzaak om als overheid zorgverzekeraars te verplichten een disclaimer te voegen bij hun informatie over de door hen gecontracteerde buitenlandse zorg, geen overbodige luxe.

Die disclaimer van zorgverzekeraars zou heel eenvoudig kunnen luiden: Elke behandeling buiten Nederland door een gecontracteerde buitenlandse zorgaanbieder valt onder de wetgeving van die betrokken EU lidstaat.