Het slaapdrankje DroomSap – dat in Nederland niet verkocht mag worden – veroorzaakt bijwerkingen

Eén op de drie Nederlanders kampt regelmatig met slaapproblemen. In die groeiende markt is de slaapdrank DroomSap opvallend. Het middel wordt gepresenteerd als een effectieve manier om beter te slapen, maar bevat de stof doxylamine, wat in Nederland niet in levensmiddelen verkocht mag worden. Toch is het drankje eenvoudig online te bestellen.

DroomSap belooft dat het kan helpen om snel en effectief aan een goede nachtrust te komen. Wanneer je moeite hebt met in slaap vallen of wanneer het niet lukt om zonder onderbrekingen door te slapen, zou het een steuntje in de rug zijn.

Er zitten kruiden in, maar ook doxylamine. Doxylamine is een antihistaminicum, een anti-allergiemiddel dat een versuffende werking heeft.

Bijwerkingencentrum Lareb ontving inmiddels negentien meldingen van mogelijke bijwerkingen van DroomSap, waar het vorig jaar oktober nog om slechts vijf meldingen ging. Directeur Agnes Kant benoemt dat meldingen die ze binnenkrijgen variëren van hartkloppingen, duizeligheid, verwardheid tot hallucinaties. "Dat iets zonder recept verkrijgbaar is, betekent niet dat er geen risico’s zijn", aldus Kant. Volgens het Lareb herstelden de meeste mensen na het stoppen met het gebruik van DroomSap.

Soms zijn de gevolgen groot. Max (22) bestelde het middel via internet en nam zelfs minder dan de aanbevolen dosis. "Het volgende dat ik me herinner, is dat ik in de ambulance lag", vertelt hij. "Mijn vrouw moest me vertellen wat er was gebeurd: ik sloeg wartaal uit, maakte vreemde bewegingen, liep blauw aan en er kwam schuim uit mijn mond. Het was een epileptische aanval, voor het eerst in mijn leven."

Uit het medisch dossier blijkt dat artsen een verband met DroomSap vermoedden, maar daarbij moet vermeld worden dat Lareb in een latere toevoeging stelt dat de patiënt beschikt over een diagnose die epilepsie in de hand kan werken. De oorzaak van de aanval is daardoor niet met zekerheid vast te stellen.

Verder wijst onderzoek wel uit dat doxylamine, een van de stoffen in DroomSap, in zeldzame gevallen kan leiden tot ernstige bijwerkingen, zoals een epileptische aanval.

Bekijk de reportage hieronder. Dit artikel loopt verder na onderstaande video.

Volgens de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) mag DroomSap niet in Nederland worden verkocht. Doxylamine is namelijk een stof waarvan de verkoop alleen is toegestaan in receptplichtige medicijnen.

De NVWA beschouwt doxylamine als een novel food. Dat betekent dat het pas op de markt mag komen na een veiligheidsbeoordeling en als de Europese Commissie markttoelating heeft verleend. Dit is voor doxylamine (nog) niet gebeurd. Daarom mag DroomSap in Nederland niet worden verkocht.

Maar de praktijk is weerbarstiger: "De NVWA kan niet handhaven bij bedrijven die niet in Nederland gevestigd zijn", zegt Marloes van Kessel, woordvoerder van de NVWA. DroomSap wordt verkocht door Dromenwinkel, een onderneming die zich inmiddels in Tsjechië heeft gevestigd. Daar mag doxylamine wel worden verkocht. Ondanks de vestiging in Tsjechië, is het product in Nederland gewoon online te bestellen.

De NVWA heeft een melding gedaan bij de Tsjechische autoriteiten. Woordvoerder Marloes van Kessel: "Dit heeft helaas nog geen concrete resultaten opgeleverd. De NVWA onderzoekt of er nog andere mogelijkheden zijn om maatregelen te nemen tegen de verkoper van DroomSap."

Uit onderzoek van SEIN, het expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde, blijkt dat de interesse in slaapmiddelen zonder recept stijgt. Tussen 2019 en 2023 is het aantal zoekopdrachten naar DroomSap gestegen met 349 procent.

Volgens hersenonderzoeker Eus van Someren van het Nederlands Herseninstituut is dit niet gek: "Heel veel mensen hebben slaapproblemen en tien procent heeft zelfs last van chronische insomnie. Mensen zijn radeloos". Van Someren raadt mensen die slaapproblemen vooral aan om naar de huisarts te gaan, in plaats van naar dit soort middelen te grijpen.

"De behandeling waarvan bewezen is dat het goed werkt, is cognitieve gedragstherapie, een behandeling die zich richt op je gedachten en gedrag", aldus Van Someren.