Hoe maak je je eigen compost?

Een groene tuin vol met mooie bloemen en planten begint bij een gezonde bodem. Daarvoor is compost zeer nuttig, want het verrijkt de bodem van je tuin en verbetert de biodiversiteit. En als je zelf compost maakt, bespaar je energie. Je houdt de kringloop van het organische afval (het groente-, fruit- en tuinafval) namelijk klein door het afval uit je huishouden ter plekke te verwerken. Daarnaast is compost humusrijk en daardoor goed bruikbaar als bodemverbeteraar voor je tuin. Win-win!

Je kunt voor het maken van compost bepaald gft-afval opsparen. Zorg er ook voor dat de stukken niet te groot zijn. Knip bijvoorbeeld afgeknipte stukken tak in kleinere stukken. Meng daarnaast gras en gft met wat droger materiaal, zoals takken, stro of bladeren. Op deze manier zorg je voor structuur. Maar wie compost wil maken, heeft eerst een composthoop of -vat nodig.

Je hoeft niet al het tuinafval op de composthoop te gooien. Als er nog wat tussen je planten rondslingert, is dat goed voor je planten. Onkruid krijgt zo namelijk minder kans om te groeien en de grond droogt minder snel uit. Daarnaast zorgen verschillende diertjes in de tuin dat het afval wordt omgezet naar compost.

Als je gaat ‘composteren’, kun je kiezen uit verschillende systemen. Hierbij is je eigen situatie wel van belang. Voor een composthoop zijn namelijk enkele vierkante meters buitenruimte nodig, terwijl je voor een (gesloten houten of plastic) compostvat weinig ruimte nodig hebt. Een compostvat kan in de tuin, op het balkon en zelfs in de keuken staan. Zo’n vat kun je in de meeste tuincentra aanschaffen. Er bestaan ook nog kleinere varianten, zoals de wormenbak of composteertrommel.

Wanneer je voor de composthoop – en dus niet het compostvat gaat – hoor je rekening te houden met een aantal zaken. Zo is een hoop al snel een aantal anderhalf bij anderhalf meter groot. Daarnaast hoor je bij de opzet rekening te houden met een minimale hoogte van anderhalve meter.

Het is handig om je compost niet rechtstreeks op de grond te leggen, maar op bijvoorbeeld tegels. Hierdoor weet je duidelijk waar de bodem begint, wanneer je de composthoop afgraaft. Je kunt de hoop los op de grond leggen, zonder omheining, of in een bak van hout, gaas of takken. Ook wilgentenen zijn te gebruiken als afzetting.

Allereerst is voldoende doorluchting, vochtigheid en ook variatie belangrijk voor een composthoop. Op die manier krijg je geen last van ongewenste gassen en geurtjes. Hoe zorg je daarvoor? Wanneer je een composthoop hebt, dien je deze ongeveer elke zes weken geheel ondersteboven te keren. Zo versnel je het zogeheten composteerproces. Daarnaast zorg je voor variantie in de composthoop door vochtig en droog, grof en fijn, slap en stevig en koolstofrijk en stikstofrijk materiaal eraan toe te voegen.

Ook mag je composthoop niet te nat of juist te droog worden. Je zorgt voor voldoende vochtigheid door er af en toe een beetje water aan toe te voegen. Bij te veel water kan er juist een tekort aan lucht ontstaan of spoel je alle voedingsstoffen uit. Daarnaast hoor je je composthoop of -bak in de halfschaduw te plaatsen. Zo krijgt het enkele uren zon per dag.