Klokkenluiders: Angstcultuur en belangenverstrengeling bij SVB

De Sociale Verzekeringsbank (SVB) nam bij de ontwikkeling van een nieuw computersysteem voor de uitbetaling van de kinderbijslag en AOW ‘extreme risico’s met gemeenschapsgeld’, interne kritiek werd geweerd en het management leed aan een ‘tunnelvisie’. Dat blijkt uit interne documenten die in het bezit zijn van ZEMBLA en uit beëdigde verklaringen van oud SVB werknemers. Per jaar zou met het computersysteem 40 miljard euro aan AOW en Kinderbijslag worden uitbetaald. De ZEMBLA uitzending ‘De Spaghetticode’  toont ook aan dat één SVB-manager werd betaald via de leverancier van het computersysteem, Capgemini. Dat wekte wantrouwen bij personeel van de SVB over de onafhankelijkheid van deze programmamanager.

Tijdens de ontwikkeling en bouw werden kritische SVB-ers “weg gemarginaliseerd”, zo stelt Berl Sijes, oud werknemer van de SVB. “Mensen waren bang”, aldus Sijes in ZEMBLA. Er heerst volgens diverse bronnen een angstcultuur binnen de SVB. ”Alleen mensen die het geluid van Capgemini lieten horen, bleven over”, stelt een IT-specialist die voor de SVB werkte.

Vorig jaar trok de SVB de stekker uit het Multi Regelingen Systeem (MRS) na een investering van ruim 43 miljoen euro, zonder dat het maar een moment had gefunctioneerd. Leverancier Capgemini liet de software op haar kantoor in India bouwen. Een oud SVB-er die een bezoek bracht aan de Capgemini vestiging in Mumbai zegt in ZEMBLA: “Het was echt triest om te zien dat er niet professioneel gewerkt werd (...) Na lang doorvragen zeiden ze, dit gaat nooit werken”. De oud SVB-er zag bij Capgemini in India vooral veel onervaren programmeurs aan het werk die weinig begrepen van de Nederlandse regels omtrent de kinderbijslag en AOW. Zijn waarschuwingen vonden bij het Nederlandse management geen gehoor, stelt hij.

Ondertussen kreeg Capgemini de rekeningen gewoon betaald, verklaart een andere oud-werknemer: “De rekeningen van Capgemini werden betaald terwijl de programmatuur nog helemaal niet door de SVB bekeken was.”