Spinazie: Acht feiten en fabels over het bladgewas

Over de bladgroente spinazie doen veel feiten en fabels de ronde. Zo zou je het niet in de magnetron mogen doen, helpt het tegen Alzheimer en mag je het niet voor een tweede keer opwarmen. Hoe zit dit nou eigenlijk? Wij vragen het aan Wieke van der Vossen, expert voedselveiligheid bij het Voedingscentrum.

Er wordt heel wat gesproken over spinazie. Het zou nitraten bevatten die zich kunnen omzetten tot ‘gevaarlijke’ nitrieten. Is dit echt zo? En geldt het alleen voor spinazie, of zijn er meer groenten die deze nitraten bevatten? Lees hier alle feiten en fabels op een rij.

Als je het stripfiguur Popeye kent, zou je kunnen denken dat je heel sterk wordt van spinazie. In werkelijkheid is dat niet zo. Je wordt sterk van sport en krachttraining in combinatie met voldoende eiwitten. Spinazie bevat weinig eiwit en ook niet uitzonderlijk veel ijzer, zegt Van der Vossen.

Mensen associëren ijzer wellicht met metaal en dat is sterk. Wanneer je een tekort aan ijzer hebt voel je je ook slap. Maar ijzer máákt je niet sterk. Het is namelijk nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen die zuurstof door je lichaam vervoeren.

IJzer kun je ook halen uit vlees en vis, maar ook volkorenbrood, peulvruchten en noten. IJzer wordt het makkelijkst opgenomen uit dierlijke producten.

Vooralsnog is het een fabel dat spinazie de kans op Alzheimer verkleint. Eigenlijk is er nog te weinig onderzoek naar gedaan. Er zijn geen duidelijke adviezen die erop duiden dat eten en drinken de kans op dementie kunnen verkleinen. Gezond eten, niet roken en veel bewegen helpt om je hart- en bloedvaten gezond te houden. Dat verkleint in ieder geval de kans op dementie.

In spinazie zit de stof nitraat, dit komt van nature voor in de groente. Het is mogelijk dat deze nitraat wordt omgezet in nitriet. Ook bacteriën kunnen dit doen, zoals met restjes spinazie. Uit nitrieten kunnen soms nitrosamines worden gevormd.

Het normaal verhitten van spinazie geen kwaad. Wel kunnen hoge temperaturen, wanneer de spinazie bijvoorbeeld aanbrandt, leiden tot vorming van nitrosamines.

Nitrosamines zouden mogelijk kankerverwekkend zijn. De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid heeft dit heel goed onderzocht en geeft aan dat het onwaarschijnlijk is dat nitraat in groenten zal leiden tot gezondheidsrisico’s. Het regelmatig eten van nitraatrijke groente zal dan ook niet leiden tot een verhoogd risico op kanker.

Nitraat zit in veel soorten groenten. Zo zijn onder andere alle soorten sla, bietjes, bleekselderij en Chinese kool nitraatrijk.

Door gevarieerd te eten verklein je de kans dat je te veel van dezelfde schadelijke stof binnenkrijgt. Het kan dus voorkomen dat er een kleine schadelijke stof ontstaat. Mocht deze ontstaan is het dus ook niet erg deze te consumeren.

Dit is niet waar. Je mag spinazie volgens het Voedingscentrum wél twee keer opwarmen. Het is alleen wel belangrijk om spinazie zo snel mogelijk af te laten koelen en in de koelkast te bewaren. Zo verklein je de kans dat bacteriën nitriet gaan produceren.

Ook moet je spinazie niet langer dan twee dagen in de koelkast bewaren.

Of de spinazie nu uit een blik, pot of uit de diepvries komt, het bevat evenveel voedingsstoffen als onbewerkte groenten, zegt voedingsexpert Van der Vossen. Diepvriesspinazie wordt bijvoorbeeld direct na de oogst ingevroren. Daardoor blijven veel voedingsstoffen bewaard zoals vitamine c, aldus Van der Vossen.

Dit is niet waar. Vroeger werd er geadviseerd geen vis in combinatie met spinazie of sla te eten. Omdat nitraat omgezet kan worden naar nitriet zou het samen met vis nitrosamines kunnen vormen.

Dit gehalte blijkt echter zo laag te zijn dat gezondheidsrisico’s erg klein zijn, zo schrijft het Voedingscentrum. Er zijn dan ook geen beperkende adviezen ten aanzien van het eten van spinazie.

Dit klopt. Omdat spinazie slinkt moet je meer spinazie toevoegen om de aanbevolen 250 gram groene te halen. Het komt er dan ook op neer dat je 425 tot 500 gram ‘rauwe’ spinazie moet bereiden om ongeveer 250 gram spinazie te consumeren. De ideale bereidingstijd voor spinazie is ongeveer vijf minuten, zegt Van der Vossen.

Je kunt volgens de expert voedselveiligheid spinazie gewoon in de magnetron opwarmen. Het is zoals eerder beschreven wel belangrijk om restjes die je later wilt opeten snel te laten afkoelen en in de koelkast te bewaren. Wil je het langer dan twee dagen bewaren? Bewaar het dan in de vriezer.