Hoeveel zin heeft het om (keuken)zout op je stoep te
strooien? Welke alternatieven bestaan er? En welke gladheidbestrijdingstips kun
je het beste met een korreltje zout nemen?
Ieder jaar wordt er in de winterdag anderhalf miljoen
kilo zout gebruikt voor het preventief strooien op de Nederlandse snelwegen,
meldt de ANWB. Dit gebeurt meestal in het midden van de nacht, om ervoor te
zorgen dat de wegen tijdens de ochtendspits al begaanbaar zijn.
Soorten gladheid
Allereerst is het goed om te beseffen dat er verschillende
soorten gladheid bestaan. Er kan namelijk sprake zijn van het bevriezen van een
natte weg, gladheid door neerslag – bijvoorbeeld in de vorm van sneeuw en ijzel
– en condensatiegladheid. Dat laatste ontstaat wanneer de wegtemperatuur erg
laag is, dus onder het vriespunt. Dan slaat er vocht neer in de vorm van
ijskristallen.
Gladheidbestrijding
Bij alle vormen van wintergladheid blijft de manier
van gladheidbestrijding echter hetzelfde. Gladheid wordt veelal tegengegaan
door het strooien van zout. Dit verlaagt het vriespunt van water met een aantal
graden, waardoor de weg minder snel glad is en bestaande sneeuw of ijzel weer
ontdooit.
Strooizout
Vaak halen mensen om gladheid tegen te gaan strooizout
in huis. Strooizout is bijna hetzelfde als keukenzout, maar is net iets minder
zuiver. Ook wordt er vaak een antiklontermiddel aan toegevoegd om ervoor te
zorgen dat het makkelijk te verdelen is tijdens het strooien en bestaat het
veelal gedeeltelijk uit calciumchloride pekel.
Om preventief te strooien, dien je enkele uren voor
het gaat sneeuwen of ijzelen al te strooien. Dan heb je iets minder strooizout
nodig om te zorgen dat je stoep ijsvrij blijft. Als je ervoor wilt zorgen dat
het zout goed inwerkt op je bestrating, dient het zout goed in contact te
worden gebracht met de ondergrond.
Kun je keukenzout in plaats van strooizout gebruiken?
Ook keukenzout werkt ter bestrijding van gladheid. Je
hebt er minder van nodig dan strooizout en het kost ook minder. Een groot
nadeel is wel dat het schadelijker is voor het milieu.
Wat is het effect van zout strooien op het milieu?
Het gebruik van strooizout heeft korte- en
langetermijneffecten op het milieu. Zout onttrekt vocht. Hierdoor kunnen
bladeren verdorren, nog voordat ze uit de knop komen, en kunnen bomen eerder
hun blad verliezen. Daarnaast kan de zoutnevel de schors van twijgen aantasten,
waardoor er wonden in de boom kunnen ontstaan die een ingang vormen voor
schimmels. Bomen krijgen ook in het voorjaar een klap, doordat ze het zout via
hun wortels uit het grondwater opzuigen. Ook dit bevordert de bladvorming niet.
Verder is de Vogelbescherming Vlaanderen van mening
dat een groot gebruik aan strooizout ervoor kan zorgen dat vogels vergiftigd
raken. Het gebruik van strooizout heeft dus niet alleen effect op bomen en
planten, maar ook op dieren.
Andere bijeffecten
Ook zout en auto’s zijn geen beste vrienden.
Strooizout, dat vaak een mengsel is van zeventig procent natriumchloride en
dertig procent calciumchloride pekel, wordt ingezet als
gladheidbestrijdingsmiddel. Dat betekent dat het zout in contact komt met
vocht. Zout in een vochtige omgeving stimuleert en versnelt roestvorming. Daarom
kan het geen kwaad om na het rijden over een bestrooide weg even met de auto
langs de wasstraat te gaan of de auto thuis even af te spoelen
Wat zijn de alternatieven op strooizout?
Er zijn een aantal alternatieven voor zout strooien,
maar deze zijn wel wat duurder en niet per definitie minder milieubelastend.
Concrete voorbeelden zijn strooien met zand en grint, sproeien met pekel en het
strooien van fijne as. Zo zijn zand en grint geen dooimiddel zoals zout, maar
kunnen eerder worden gezien als stroefheidsmiddel. Het zorgt ervoor dat je meer
grip krijgt op gladheid.
Wordt de gladheid veroorzaakt door sneeuw? Dan kun je
altijd nog gaan voor het wegborstelen of scheppen van de sneeuw.
