Laaggeletterdheid in Nederland: het kabinet schiet tekort

2,5 miljoen mensen in Nederland hebben moeite met lezen, schrijven en rekenen. Dat zijn een op de zes Nederlanders. Volgens de definitie van de Algemene Rekenkamer zijn zij laaggeletterd.

In een rapport van Lezen & Schrijven is te zien hoe laaggeletterdheid in Nederland geografisch is verdeeld. Opvallend is dat in Zeeland relatief gezien de meeste laaggeletterden wonen en dat in het Gooi relatief weinig laaggeletterden wonen.

Laaggeletterden hebben dagelijks te maken met problemen als het lezen van een bijsluiter of een menukaart, of het invullen van een belastingaangifte. Ten gevolge van deze groep loopt de samenleving jaarlijks een miljard euro mis, door lagere salarissen, hogere gezondheidskosten en werkeloosheidsuitkeringen, berekende accountantsbureau PricewaterhouseCoopers . 

Ondanks initiatieven van de stichting Lezen & Schrijven neemt het aantal laaggeletterden toe. Ouderen verleren de taal en steeds meer kinderen verlaten school met een taalachterstand terwijl de samenleving digitaliseert . Door de smartphone en digitalisering raakt communicatie meer gericht op lezen en schrijven dan op spreken, waardoor laaggeletterden in een sociaal isolement terecht kunnen komen.

Bij ons aan tafel  vertelde Marco Zeeman hoe hij deze maatschappelijke ontwikkelingen ervoer. "Het werd een groot probleem toen de computers de overhand kregen en dat kon ik natuurlijk niet."

Volgens Lezen en Schrijven neemt het aantal initiatieven ter bestrijding van laaggeletterdheid toe, het aantal cursisten is de afgelopen vijf jaar vervijfvoudigd. Tegelijkertijd neemt het aantal laaggeletterden toe. Merel Heimens Visser, directeur Lezen & Schrijven, zegt dat de middelen om een substantieel verschil te maken niet toereikend zijn. “Het kabinet is niet ambitieus genoeg, als zij de kloven in de samenleving echt wil verkleinen, moet er een substantieel budget voor worden vrijgemaakt,” aldus Heimens Visser.

De Algemene Rekenkamer schreef in 2016  een kritisch rapport  dat stelt dat er vanuit de overheid niet genoeg wordt gedaan om laaggeletterdheid terug te dringen. Heimens Visser opent deze week nog een goede dadenwinkel, waar je afrekent door goede daden te verrichten, maar vooralsnog blijven een dag en een week van de alfabetisering een druppel op de hete plaat.