November staat in het teken van robots

Robotica is een thema dat overal in de maatschappij speelt, valt te lezen op de website van  Nederland Leest . Eeuwen geleden werden robots al voorspeld en inmiddels zien we ze overal in de wereld opduiken. Wij schreven eerder al over zelfrijdende auto's  en ook over gevechtsrobots, de zogeheten 'killer robots' . Ze komen er nu echt aan en in groten getale. Het is al lang geen toekomstmuziek meer. Machines toegerust met kunstmatige intelligentie zijn langzamerhand de normaalste zaak van de wereld aan het worden. De grote vraag is: waar eindigt dit? Is de toekomst rooskleurig, of betekent de opmars van de robot misschien wel het einde van de mensheid?

De Amerikaanse schrijver en biochemicus Isaac Asimov is één van de eersten die al vroeg het potentieel van kunstmatige intelligentie en robots in de gaten had. De auteur behoort tot de grootste sciencefiction-auteurs aller tijden, maar wat hij schreef is helemaal niet zo fictief als het lijkt. Zijn bekendste werk is waarschijnlijk zijn verzamelbundel robotverhalen, getiteld I, Robot (1950). Hierin ontwikkelde hij een aantal gedragsregels die de robots uit zijn verhalen behoorden te volgen. Dit waren de wetten van de robotica, die niet alleen in de wereld van de sciencefiction, maar ook in de wetenschappelijke wereld beroemd zijn geworden. Dit verhaal werd in 2004 verfilmd door regisseur  Alex Proyas met Will Smith in de hoofdrol.

  Acteur Will Smith in de film I, Robot (2004)

Naast de wetten van robotica ontwikkelde Asimov ook het concept van het 'Positronisch brein'; het belangrijkste onderdeel van een  robot , gelijk aan de hersenen van de mens. Asimovs robots hebben een eigen bewustzijn en kunnen in hoge mate autonoom functioneren. Ze blijven echter strikt logisch en zijn altijd te voorspellen als men hun drijfveren en de drie wetten (zie afbeelding hieronder) kent. 

In I, Robot wordt het donkerste scenario geschetst. Wat als het fout gaat en robots niet langer luisteren naar de mens, maar hun eigen keuzes gaan maken? Dat is het angstbeeld dat vastkleeft aan alle ontwikkelingen die te maken hebben met kunstmatige intelligentie. Gelukkig vallen er ook nog positieve dingen te melden over de inzet en toepassing van robots. Neem bijvoorbeeld de literaire robot die Ronald Giphart kan helpen met het maken van een literair verhaal (dinsdagavond was hij te zien bij  Pauw )!

En wat als een robot ingezet kan worden in de ouderenzorg, om maar eens een voorbeeld te noemen. Best handig toch?