Monique van de Ven: 'Op mijn foto is Turks fruit geschreven'

Monique van de Ven is niet meer weg te denken uit de Nederlandse film(geschiedenis). Hoe begon haar carrière op het witte doek?

Actrice en regisseur Monique van de Ven (73) is een icoon van de Nederlandse film. Sinds haar debuut in Turks fruit (1973) werkt ze mee aan meer dan vijftig producties. In 1999 wordt ze door het publiek verkozen tot actrice van de eeuw.

Monique van de Ven: 'Toen ik vijf jaar oud was, overleed mijn vader. Mijn moeder was ontroostbaar. Op een bepaald moment besloot ik dat ik haar weer aan het lachen moest krijgen. Ik leerde alle gedichten en liedjes van Annie M.G. Schmidt uit mijn hoofd en droeg die op tussen de schuifdeuren. Dan zag ik hoe mijn moeder weer lachte. Daarna kroop ik bij haar op schoot, en voelde ik dat ze weer even blij was.'

'Nee. Ik hang heel erg aan een foto die ik niet zo lang geleden van mijn zusje heb gekregen. Daarop sta ik samen met mijn vader; ik geef hem een bos bloemen, als heel klein meisje. Voor de rest heb ik geen herinneringen aan hem, behalve het beeld van hem in de kist. Er bestaan wel familiefoto’s van toen ik klein was, met familie, maar juist deze specifieke foto vond ik heel fijn om te hebben.'

'Ja, want mijn vader overleed eind juni, op een bijzonder hete dag. Hij moest nog diezelfde dag worden begraven. Daarom werd hij in een kist gelegd met een glazen plaat erop. De kist stond in onze speelkamer. Voor mij was er een krukje neergezet, zodat ik naar mijn vader kon kijken, die daar lag zo.'

'Nee, totaal niet.'

'Het was een vrije tijd; ik zat op een Daltonschool, bewust gekozen door mijn moeder omdat ik niet graag gebonden wilde zijn. Een docent geschiedenis zei tegen mijn moeder dat er een Academie voor Podiumvorming in Den Haag was. Daar werd een zomercursus aangeboden die volgens hem goed bij mij zou passen. Mijn moeder besloot daarop dat ik die opleiding moest volgen. Tijdens die periode leerde ik mijn vriend kennen, die acteur was. Die zei: "Je moet auditie doen voor de toneelschool in Maastricht." En daar werd ik aangenomen. Dat was fantastisch.'

'Ik vond het geweldig daar: op kamers wonen, tot diep in de nacht te leren en de volgende dag de scènes te spelen. Alleen maar acteurs van de toneelschool; heaven.'

'Hans Kemna, toen acteur en castingdirector, speelde in Maastricht. Ik ging ook even gedag zeggen. Een beetje brutaal, maar gewoon nieuwsgierig. Ik had gehoord dat hij bezig was met de casting van Turks fruit en zei dat ik het leuk zou vinden om een klein rolletje te spelen. Twee dagen later belde hij mij op en zei: "Kom een keer naar Amsterdam om Paul Verhoeven te ontmoeten." Dan kon ik misschien een van de kleinere rollen spelen.

Via mijn vriend, die ook auditie deed voor Turks fruit, kwam ik bij een fotograaf terecht. Terwijl hij foto’s van hem maakte, stelde de fotograaf voor ook een paar portretten van mij te schieten. Het resultaat waren opvallend mooie, sexy foto’s. Ik vroeg of ik er één mocht hebben.

Niet veel later moest ik naar Hans Kemna om Paul Verhoeven te ontmoeten. Toen hij vroeg of ik toevallig een foto van mezelf had, liet ik die portretfoto zien. Paul Verhoeven vroeg of hij die mocht houden. Hij zette de foto op zijn typemachine en begon daarop het scenario van Turks fruit te schrijven.'