Word je beter van je voeding (calorieën) tracken?

Trigger warning: eetstoornis

Veel mensen gebruiken een smartwatch om hun voeding te tracken. Wat gebeurt er met je gedrag als je alles van jezelf bijhoudt?

Tracken kan zo simpel zijn als een barcode scannen of handmatig je voedingsdagboek bijhouden in een app. Je krijgt meteen inzicht in calorieën, eiwitten, vetten, koolhydraten en zelfs vitaminen of mineralen. Zo weet je precies wat je binnenkrijgt op een dag.

Nika sport fanatiek en houdt daarnaast haar voeding bij door middel van een app. 'Ik track eigenlijk al mijn maaltijden: van ochtend tot avond. Ik pak de app erbij en dan kan ik zien wat er allemaal in [een product] zit qua calorieën, koolhydraten, vetten en eiwitten.' Ze doet dat nu al een tijdje en wordt na verloop van tijd iets minder streng met alles in de app zetten. 'Op een gegeven moment weet je wel een beetje wat je eet en hoef je niet meer alles bij te houden en precies in te vullen. Dan gaat het ook een beetje op gevoel.' Tracken van eten geeft Nika houvast. 'Zo weet ik of ik mijn eiwitdoel vandaag heb gehaald, of dat ik te veel koolhydraten of vetten heb gegeten.'

Tracking kan fijn zijn, maar ook flink frustreren. Bij Nika leidde het tracken van haar eten bijna tot een eetstoornis. 'Ik was heel obsessief aan het bijhouden wat ik at. Als mij iets werd aangeboden zei ik nee, omdat ik het dan niet kon inscannen in mijn app omdat ik niet wist wat erin zat. Dat is een valkuil: dat je er te veel mee bezig bent constant.' Nika lette vooral op haar calorie-inname. 'De focus op zo min mogelijk calorieën in vergelijking met wat ik op een dag deed – het verbruik. Dat ik minder at dan dat ik verbruikte.' Inmiddels heeft Nika gelukkig een gezonde verhouding tot voedsel ontwikkeld. 'Het is je energiebron; je hebt eten nodig om te kunnen bewegen.'

Huisarts Betty Hagendoorn ziet dat patiënten steeds vaker met hun eigen data komen. Dat kan waardevol zijn - tot op zekere hoogte. 'Ik merk dat mensen - juist omdat ze alles kunnen tracken - ze het moeilijker vinden om op hun eigen gevoel te vertrouwen.' Ze nemen steeds vaker de resultaten van hun smartwatch mee de behandelkamer in. 'Een patiënt heeft het gevoel: ik moet mijn klachten met data onderbouwen anders wordt het misschien niet serieus genomen. Terwijl wij huisartsen juist heel veel op ons gevoel doen.'

➕ Inzicht in je eetgedrag: door het bijhouden van je eten krijg je een goed en duidelijk overzicht van wat je op een dag eet en welke voedingsstoffen daarin zitten. Zo kun je achterhalen of je ergens een tekort aan hebt.
➕ Helpt doelen halen (afvallen, spieropbouw): zodra je inzicht hebt gekregen in je eetpatronen kun je deze aanpassen aan je doelen. Sport je veel? Dan heb je waarschijnlijk meer eiwitten nodig voor spierherstel en -opbouw. Wil je wat kilo's kwijt? Dan kan je je calorieëndoel daarop aanpassen.
➕ Geeft richting aan je eetpatroon: het bijhouden van je voeding kan een goede indicatie geven van de hoeveelheid en het type producten dat je kunt eten voor een gezond eetpatroon.

➖ Kan obsessief worden: door veel met je voeding bezig te zijn, loop je het risico dat je hierin doorslaat. Dat je obsessief gaat letten op je calorie-inname. In de ergste gevallen kan dit leiden tot een vorm van eetstoornis.
➖ Vergt tijd en energie: je voeding tracken kost veel tijd en moeite. Je moet al je maaltijden per ingrediënt afwegen om precies te weten wat je binnenkrijgt. Daar moet je maar net zin in hebben.
➖ Frustratie door constante focus: ook kan het door het tracken van je voeding moeilijker zijn om je leven gewoon vorm te geven zoals je dat daarvoor ook deed. Dit kan voor frustratie zorgen.