Wie is de opvolger van Margriet van der Linden en wordt de 17de winnaar van de Sonja Barend Award?

OpzienBarend

Negen tv-interviewers maken kans op de Sonja Barend Award 2025, VARAgids’ vakprijs voor het beste televisie-interview van het jaar. De longlist (en de bijgevoegde argumentatie) is samengesteld door de kernjury van dit jaar: Yasmina Aboutaleb (tv-recensent de Volkskrant), Maaike Bos (tv-recensent Trouw), Amber Wiznitzer (tv-recensent NRC) en Johan Reijnen (eindredacteur VARAgids).

De jury:

Akyol spreekt met de cabaretier die na een persoonlijk boek, waarin ze vertelt over onder andere therapeut Agnes die haar seksueel misbruikte, terugkeert op het podium. Akyol biedt haar de veiligheid om er over te vertellen door heel goed te luisteren, een kwaliteit die zijn interviews kenmerken. En: hij vat samen en interpreteert Kroos’ woorden – precies zoals ze het bedoeld had, zegt ze zelf meermaals.

Uit het interview:

Deze Agnes was in jouw jeugd. Iemand in het hier en nu. Er kwam eindelijk iemand dat meisje redden. Heeft dat zo gevoeld?

Ja. En het is iets heel wezenlijks, als dat gebeurt. En dat maakt het des te schrijnender als zij vervolgens de tweede pleger is geworden in mijn leven.

Wat bedoel je precies met wezenlijk?

Het is heel wezenlijk… het is iets heel groots om naar die grootste pijn van vroeger te gaan. Het is iets heel groots dat voor het eerst in mijn leven de mogelijkheid was om alles te vertellen. Om het te herbeleven in een geconstrueerde setting. En dat er redding was.

Jij had wel door dat het niet klopte.

Dat is het lastige in een afhankelijkheidsrelatie. En in de staat van zijn die ik toen had – ik was niet voor niets opgenomen. Ik was ontzettend kwetsbaar en in de war.

De jury:

Mooi eerbetoon aan de afscheidnemende burgemeester van Rotterdam. De kritische fragmenten ontbreken niet maar de werkwijze van Jinek doet in deze vorm van interviewen soms denken aan de bewondering, het plezier en de vaart die de gesprekken van Matthijs van Nieuwkerk zo kenmerkten. En dat is een compliment.

Uit het interview (over zijn toespraak na de aanslag op Charlie Hebdo, dat deze aanslag ‘niet in zijn naam’ was gepleegd):

Het was niet de eerste keer, dat u zich hierover heeft uitgesproken. Dat gebeurde al in 2004, toen Theo van Gogh is vermoord. Vanaf dat moment had u ook beveiliging nodig. Dat is een aanslag op je privédomein, op het gezin. U bent getrouwd, u hebt vier kinderen. Wat zeiden uw kinderen hierover tegen u?

Ja, ehm, het is een ingewikkelde uitspraak van een van mijn kinderen, die zei: ‘Je bent een held voor mij, maar ik heb niks aan een dode held.’

Wat heeft u gezegd?

Je kunt niks terugzeggen.

De jury:

Raven gaat elk gesprek totaal onbevooroordeeld aan en dat is een kwaliteit die hen in het gesprek met Donnie en Sanne Hans mooie momenten oplevert. Bij Raven speelt het non-verbale vertrouwen dat ze biedt in de boerderij een voorname rol. Het zware en het lichte wisselen elkaar in razend tempo af, heel knap.

Uit het interview (Sanne Hans over haar zwangerschap op haar 23ste):

Ik had wel door dat ik het niet wilde houden. Maar die hormonen heb je ook, dus ik ging niet meer op mijn buik slapen, omdat ik dacht dat ik het dan pijn deed. Ja, ik vond dat heel moeilijk. Want ik dacht: ja, ik kies wel echt voor wat ik wil. En ik was 23, ik vond mezelf nog veel te jong.

En aan de vooravond van je doorbraak.

Ja, het was toen echt aan de hand. Toen heb ik mijn eerste album opgenomen met zo’n abortusluier aan, zeg maar. Dat was echt niet leuk. Het is geen trauma meer, ik heb het wel verwerkt, maar ik wist wel daarna: mijn droom is wat ik nu doe. Dat is wat ik echt wilde. Daarom weet ik ook vrijwel zeker dat ik geen baby hoef, zeg maar. Dat vind ik wel moeilijk. Om daarover te praten. Want dat weten niet zoveel mensen. Ik voel me ook wel schuldig, soms.

De jury:

Van den Brink begeeft zich als EO-anchor zich op bekend terrein, de gast niet – althans: niet in het openbaar. En dat levert bijna altijd ontroerende en waarachtige gesprekken op. Een mooi gelaagd gesprek waarin Timmermans uitlegt waarom hij ondanks alles inclusief misbruik door een pater de kerk trouw blijft. Subtiel geleid vakwerk van Van den Brink.

Uit het interview:

Het is gelukt, om hem te vergeven?

Ja!

Je bent het kwijt?

Ja. Anders zou ik er ook niet zo over kunnen praten. En ik schaam me er ook niet voor he. Ik sprak laatst nog een man, iets ouder dan ik, hij was op bezoek bij mij. Hij vroeg me: ‘Mag ik nog heel even blijven?’ Hij zei: ‘Ik wil nog één ding tegen je zeggen. Wat jij toen gezegd hebt, heeft mij de moed gegeven om aan mijn vrouw te vertellen wat mij is overkomen. Al is het maar die ene man, dan is mijn missie geslaagd.

Zou u het slachtoffers ook aanraden om een dader te vergeven? Ook als die niet om vergeving heeft gevraagd?

Mijn ervaring is één keer. Ik ben niet jarenlang misbruikt, ik kan niet oordelen over andere mensen die veel heftiger dingen hebben meegemaakt. Maar iemand vergeven kan voor jou enorm bevrijdend zijn. Tenminste: dat is mijn ervaring.

De jury:

Knap voorbereid interview waarin Huys op rustige toon een mooi technisch interview met een imponerende gast neerzet. Huys weet dat Angela Merkel eigenlijk niet te interviewen is, ze heeft zoveel ervaring, ze is zo soeverein.

Uit het interview: (over de opdeling tussen volk en elite):

Wie definieert dat? Wie heeft daar zeggenschap over? Dat brengt ons weer in de richting van iets dictatoriaals, met een instantie, een partij of zo, die kan zeggen: jij bent volk en jij elite. Ik ben net zozeer van het volk als iemand die geen politicus is en gewoon burger is. Niemand heeft volgens onze grondwet het recht om mensen in te delen in volk en niet-volk.

Toch hebben de AfD en Wagenknecht veel succes.

Ja, en daarover moet je het debat aangaan.

De jury:

Hofman levert wederom een knappe prestatie. Een gesprek onder hoogspanning, want de twee zien elkaar nooit meer – terwijl ze in de loop der tijd een zeer bijzondere band hebben opgebouwd. Geen gedragen woorden, maar kritiek op de onverteerbaarheid van het einde, maar ook over hoe triviaal afscheid kan zijn. Prachtig portret van vriendschap.

Uit het interview:

Het is ook gewoon ongemakkelijk. Dan sta je zo van… ja, gaan we nu weg? Of gaan we over twee minuten weg? Je staat een beetje zo van, ja… Wat doen we nu?

Ja, en wat doe je dan?

Ja, ik laat het gewoon gebeuren. Ik probeer er geen ongemakkelijk moment van te maken. Ik zeg wel van ja… Een beetje knikken zo, maar verder ook niet heel veel. Wat ik ook heel moeilijk vond waren mijn nichtjes. Mijn eerste nichtjes. Want ja, daar ben ik ook tante van geworden, die zijn mij gewoon heel dierbaar.

De jury:

Volle zalen valt helemaal samen met de consistente interviewstijl van Cornald Maas: invoelend, bewonderend, nergens gevaarlijk – maar daarmee allerminst saai, want juist die houding zorgt voor veiligheid bij de geïnterviewden. Maas stelt precies die vragen die je zelf ook zou stellen.

Uit het interview (over zijn laatste show):

Dit is voor het eerst dat je op een heel persoonlijke manier een verhaal vertelt, en dat het zo’n weerklank heeft.

Ja, en heel veel. Sommige zalen hebben monitors op het publiek, dus als ik er dan uitga, kan ik nog zien hoe het in de zaal is. En dan… (breekt, ‘knippen we eruit’), dan zie ik mensen huilen. Of (breekt opnieuw, ‘hou op!’) dan zie ik mensen ontroerd zijn, of in groepjes met elkaar kletsen. Nog even doorgaan, doorpraten. Dat is belachelijk, vind ik. Het effect dat het sorteert – dat is ook niet de bedoeling!

Maar dat maakt toch niet uit dan? Iedereen mag toch reageren zoals-ie reageert?
Ja. Ik bedoel niet dat ik niet wil dat ze dat niet doen. Maar het is zo raar dat het zoveel teweegbrengt, want ik sta er ook een beetje van te kijken. Het is bijna groter dan ik.

De jury:

Grote klasse. Een krachtmeting in hoog tempo tussen Verbraak en Moszkowicz. Goed voorbereid en de heren waren zeer aan elkaar gewaagd. Verbraak komt met die op gelijke voet met de oud-strafpleiter.

Uit het interview:

Wat je nu niet noemt, is dat je regelmatig op de vingers werd getikt. ‘Alsof de trainer van FC Knudde zegt dat Messi niet kan voetballen’ – over de Amsterdamse Deken.

Jij zegt: wat ik nu niet opnoem. Maar je had het me ook nog niet gevraagd.

Ja maar ik noem het nu wel op. En dan denk je: dat is toch wel een grote broek, die die man aantrekt.

Nou, kijk, het raakte me natuurlijk in mijn hart, die schrapping.

Die was toen nog niet meteen aan de orde he.

Nee.

Want er was een verzameling klachten.

Ja, weet ik. En ik ben dit gesprek begonnen met te zeggen dat ik fouten heb gemaakt.

De jury:

Scherp en zakelijk gesprek van Schoon met de dan partijloze ex-PVV-staatssecretaris. In de reconstructies die ongetwijfeld over tien jaar zullen worden gemaakt, is dit een onmisbaar interview. En Schoon is de talentfase ruim voorbij.

Uit het interview:

Ik hoorde deze week dat u een tijdlang niet meer naar het overleg ging tussen PVV-bewindspersonen. Waarom eigenlijk niet?

Als je kijkt naar waar zo’n bewindspersonenoverleg voor bedoeld is, dan is dat voor de schakel tussen de fractie en bewindspersonen. Daarin heb je met elkaar een overleg over: hoe gaan we richting de Minsterraad op vrijdag? Moeten we nog zaken afstemmen? Gewoon even een rustmoment, waarin je zaken met elkaar bespreekt en afspreekt. Geert was daar al enige tijd niet meer bij…

Hoe lang niet?

Dat durf ik niet te zeggen.

Een paar maanden?

Dat zou zeker kunnen, ja. Ik heb dat niet geturfd.

Over de verkiezing

Een kernjury heeft uit alle tv-interviews van het afgelopen tv-seizoen (1 september 2024 t/m 31 augustus 2025) negen hoogtepunten gekozen. De jury bestond dit jaar uit Yasmina Aboutaleb (de Volkskrant), Maaike Bos (Trouw), Amber Wiznitzer (NRC) en Johan Reijnen (VARAgids). Een interviewer mag slechts één keer op de lijst voorkomen en kan niet meer dan tweemaal achtereen winnen. Alle interviews zijn vanaf nu terug te kijken via sonjabarendaward.nl. Een brede jury van tientallen vakgenoten (radio-interviewers, mediajournalisten, tv-recensenten, interviewers voor tijdschriften etc.) kiest nu uit de lijst steeds een top-3, waarbij een nummer 1 drie punten krijgt, een nummer 2 twee en de laatste 1 punt. Als na het tellen van alle punten twee interviews als beste worden gekozen, geeft het interview dat het vaakst als nummer 1 is gekozen de doorslag. De uitreiking is op maandag 13 oktober bij Pauw & De Wit  – door Sonja Barend zelf. Na de uitreiking is het juryrapport te lezen op de site.

Wie won de interviewprijs in 2012? Waarom won Margriet van der Linden de prijs in vorig jaar? Op de site sonjabarendaward.nl de beschrijving van ieder jaar, met het juryrapport én de foto van de winnaar met Sonja zelf!