Ai ai ai AI

Met de komst van AI-actrice Tilly Norwood is een toekomst met kunstmatige filmkarakters opeens wel heel dichtbij. Maar dat baart me nog niet eens de meeste zorgen.   

De afgelopen twee weken gaven een redelijk deprimerend inkijkje in hoe een toekomst met AI in film eruit kan gaan zien. Dan heb ik het natuurlijk niet over de visuele effecten waar geen enkele film haast meer zonder kan, maar over het gebruik van AI om echte mensen te vervangen.

Zo maakte AI-actrice Tilly Norwood eind september haar opwachting tijdens een filmevenement in Zurich. Ze is eigendom van talentstudio Xicoia, wat weer onderdeel is van Particle6, opgezet door de Nederlandse actrice Eline van der Velden. Niet alleen was ze, in de kleine fragmenten, moeilijk van echt te onderscheiden; ze zou ook al in ‘gesprek’ zijn met verschillende talentenbureaus die haar graag zouden willen vertegenwoordigen. ‘Mensen beginnen steeds meer het licht te zien, gelukkig', vertelde Van der Velden tijdens een Q&A met Deadline.

De meeste acteurs zien er, vreemd genoeg, minder de pluspunten van in. ‘That’s an AI? Good lord, we’re screwed!’, was Emily Blunts veelzeggende reactie toen ze Tilly Norwood voor het eerst zag. SAG-AFTRA, de Amerikaanse vakbond voor scriptschrijvers en acteurs, nam zelfs de tijd voor een officieel statement. Tilly is natuurlijk niet zomaar uit het niets ontstaan, maar een samenstelling van eerder, bestaand materiaal. Ze ‘is geen acteur, ze is een karakter gegenereerd door een computerprogramma dat is getraind op het werk van ontelbare professionele artiesten’. Artiesten die hier, naar alle waarschijnlijkheid, geen compensatie voor hoeven te verwachten.

Naast de auteursrechtelijke bezwaren zijn er natuurlijk ook de ethische overwegingen. Tilly Norwood zal nooit nee zeggen, nooit moeilijk doen over naaktscènes of scheve salarisschalen. Dan komt de plot van S1m0ne uit 2002, waarin een producent (Al Pacino) zijn weggelopen actrice vervangt door eentje uit de computer (Rachel Roberts, geen AI), opeens best dichtbij.

Afgelopen week lanceerde producent Andrea Iervolino zijn AI-label en de trailer voor zijn nieuwste film The Sweet Idleness, een film geregisseerd door een ‘AI Agent’, genaamd FellinAI (helaas, het lijkt toch echt geen 1 april-grap te zijn). Ook de cast bestaat uit computergegeneerde personages, maar dan wel van acteurs die hier daadwerkelijk hun toestemming voor hebben gegeven. Een virtuele regisseur die virtuele acteurs aanstuurt, hoe demotiverend wil je het hebben?

Toch maak ik me persoonlijk meer zorgen over het nieuwsbericht naar aanleiding van Together, de horrorfilm met Dave Franco en Alison Brie die sinds vorige week in de Nederlandse bioscopen te zien is. Per toeval ontdekten bioscoopbezoekers die in China naar previews waren geweest dat in een kort fragment een net getrouwd homokoppel in een heterostel was veranderd. Natuurlijk wordt er al wel vaker geknipt in films om zo in andere landen door de censuur te komen, maar in die gevallen wordt er iets weggehaald, niet digitaal veranderd. De wijziging lijkt ook nog eens zonder toestemming te zijn aangebracht. Uiteindelijk werd door de regisseur en internationale distributeur besloten de film op deze manier niet in China uit te brengen.    

Het is goed dat de makers hierbij echt op hun strepen zijn gaan staan, maar het blijft een veeg teken. Hoever zal de digitale inmenging in de toekomst gaan? Zullen acteurs andere woorden in de mond worden gelegd wanneer de oorspronkelijke tekst de zittende macht niet aanstaat? Of zal een deprimerend einde door buitenstaanders worden aangepast omdat een andere uitkomst beter verteerbaar is? Ook zoiets is, in China, al wel eens gebeurd met het einde van Fight Club, al bleef het daar vooralsnog bij klungelig knip- en plakwerk.

Maar wat als we straks het verschil niet meer zien?

Bregtje Schudel en Omar Larabi schrijven per toerbeurt wekelijks over wat hen opvalt op het gebied van series en/of films.