Bewegingswetenschap

DE EIGEN ROL

DIEDERIK JEKEL 

Wetenschapscommunicator. Was op televisie te zien in Jekels jacht, Focus en Boulevard. Toerde door het land met theatershow Eerste hulp bij moeilijke onderwerpen. Studeerde af in natuurkunde (vastestoffysica).

‘Ik probeer wetenschappelijke onderwerpen zo toegankelijk mogelijk uit te leggen. Dat doe ik bij thema’s in de bètahoek die de maatschappij raken, zoals corona, stikstof, pfas, alles. Het gaat mij erom dat het grote publiek beter begrijpt wat er gebeurt. In de coronaperiode ben ik me wetenschapscommunicator gaan noemen in plaats van wetenschapsjournalist. Ik had kritiek gehad op de communicatie van het rivm, waarop dat instituut mij vroeg om te helpen en dat heb ik gedaan. Vervolgens kreeg ik van anderen te horen dat ik niet meer onafhankelijk was. Die nieuwe titel betekent trouwens niet dat ik de communicatiemedewerker van wetenschappers ben, of zo. Ik werk zelfstandig, ik doe mijn werk niet namens hen.’

IONICA SMEETS 

Hoogleraar wetenschapscommunicatie aan de universiteit van Leiden. Wetenschapsjournalist. Schrijft een wekelijkse column in de wetenschapsbijlage van de Volkskrant. Maakte een plan van aanpak voor het Nationaal Expertisecentrum voor Wetenschap & Samenleving. Was op tv te zien in De nationale wetenschapsquiz en Eureka. Studeerde af in wiskunde.

‘In het maatschappelijk debat heb ik twee verschillende rollen. Aan de ene kant ben ik hoogleraar. Ik doe onderzoek en geef onderwijs op het gebied van wetenschapscommunicatie. Aan de andere kant treed ik zelf op als communicator: ik zoek naar datgene waar mensen iets over willen weten en vertel erover.’

ANNA GIMBRÈRE 

Wetenschapscommunicator. Maakt momenteel een tv-serie over de toekomst van ons eten. Werkt(e) als redacteur, journaliste en/of presentatrice bij programma’s als Pointer, Anna’s brains en Bodem in zicht. Studeerde af in theoretische natuurkunde.

‘Ik zie mijn rol in het publieke debat als zeer beperkt, maar wat ik probeer is om complexe onderwerpen, zoals de quantumtechnologie, sterrenkunde of energiewetenschap, te vertalen naar een begrijpelijk verhaal. Ik vind het belangrijk om uit te leggen hoe wetenschap wordt bedreven, hoe wetenschappers elkaar controleren en dat onzekerheid over uitkomsten erbij hoort. Er wordt soms verondersteld dat wetenschappers alles zeker weten, maar dat is wat de politiek ervan maakt. In het algemeen wil ik het vertrouwen in de wetenschap stimuleren. Ik denk dat wetenschap onze meest betrouwbare en verifieerbare bron van kennis is.’

KNEEPJES VAN HET VAK

JEKEL 

‘Het gaat om maatwerk. Eén coronapersconferentie voor acht- tien miljoen Nederlanders? Dat is niet handig. Zorg dat je er een hebt voor jongeren, een voor laagopgeleiden en ga zo maar door. Dan blijft het dezelfde broc- coli, maar is er voor iedereen een andere kaassaus. Het is aan mij om de kaassaus aan te passen.
Ik let ook op de woorden die ik gebruik. En ik wil weten wat mijn publiek eng vindt of waar het ver- drietig over is. Dat moet, anders voelt het zich niet gehoord.’

Lees verder op blz. 18 van VARAgids 23.