Column: de paradox van het herdenken van filmsterren

De twee recent overleden acteertitanen Gena Rowlands en Alain Delon werden in de media volop geëerd terwijl hun werk nergens te zien is.

Twee titanen overleden recent: de Amerikaanse actrice Gena Rowlands (op 14 augustus) en de Franse acteur Alain Delon (op 18 augustus). Deze feiten werden breed uitgemeten in de media wereldwijd. Logisch: Rowlands heeft met haar realistische, overdonderende acteerspel in de films die ze met haar grote liefde John Cassavetes maakte een onmiskenbaar grote stempel op acteren an sich gedrukt. Alain Delon was in de jaren zestig samen met die andere Franse grootheid, Jean-Paul Belmondo, een wervelwind, bekend van zijn stugge, stoïcijnse macho-achtige types. Cinema ís (van) Rowlands én Delon.

Ik steek ook niet onder stoelen of banken dat ik een bewonderaar ben van beide acteurs. Van Delon vind ik La Piscine (1969) één van zijn interessantste wapenfeiten; een broeierig mysterie gesitueerd in het Franse Saint-Tropez. Het is cliché om te stellen, maar Delon heeft vaak aan een noeste maar gelaagde blik genoeg – zie bijvoorbeeld ook zijn spel in Le Samouraï (1967) van Jean-Pierre Melville. Rowlands is misschien wel mijn favoriete actrice. De eerste film die ik van haar zag was A Woman Under the Influence (1974, Cassavetes). Rowlands speelt daarin Mabel, een getroebleerde alcoholist die zich bijzonder grillig gedraagt.

Alle emoties die Rowlands etaleert, en de film is een rollercoaster op dat gebied, voelen waarachtig, gespeeld vanuit het hart. Je voelt als kijker de tranen, de onmacht en de woede van Mabel. Rowlands’ spel is intens, op het scherpst van de snede. Kortom: kijken dus! Dat kan evenwel niet, vandaar dat ik nog maar eens een column wijdt aan het armoedige streamingaanbod (als het gaat om filmklassiekers) in Nederland. Van Rowlands zijn A Woman Under the Influence en bijvoorbeeld het geniale Opening Night (1977) nergens te zien; van Delon is La Piscine te zien bij Mubi, maar Le Samouraï ontbreekt eveneens.

Hoe kan dat toch? Zijn de rechten te duur? Is het moeilijk de kijker te enthousiasmeren voor oude(re) klassiekers? In het vierde seizoen van Emily in Paris begint Luc (Bruno Gouery) met een betoog voor L’avventura (1960) van Michelangelo Antonioni, een film die ik ook reken tot één van mijn favorieten. Naar aanleiding van zo’n referentie zou het mooi zijn als je de film ergens kan zien, maar dat is dus ook in dit geval onmogelijk. Frustrerend…

Een paar weken geleden speelden mijn dochters in een speeltuintje bij het New Yorkse Union Square. Een opa die daar was met zijn kleinkinderen sprak me aan vanwege mijn T-shirt met een opdruk van de film Paris, Texas (1983). Een meesterwerk van Wim Wenders met Harry Dean Stanton als een dolende ziel in de hete woestijn – en met een melancholische soundtrack van Ry Cooder. De opa zei: ‘Toevallig, ik kom uit Texas.’ Ik pareerde: ‘Heeft u de film dan gezien?’ ‘Nee’, zei hij. ‘Staat die op Netflix?’ Ik moest hem teleurstellen. De film is aanwezig (wel tegen betaling) bij Apple TV+ en Max trouwens, zag ik later. Maar dat gaan de meeste mensen niet doen: een abonnement nemen op een streamingdienst en dan ook nog eens een extra bedrag (variërend van vier tot tien dollar) betalen voor een film.

Hoe kunnen we grootheden als Delon en Rowlands eren, zonder dat hun werk beschikbaar is? Ik begrijp er helemaal niets van. Is al die liefde in de kranten en op televisie dan maar voor even geweest?

Omar Larabi en Bregtje Schudel schrijven per toerbeurt wekelijks over wat hen opvalt op het gebied van series en/of films