Daaaaaalí!: hilarische en prettig gestoorde ode aan schilder Salvador Dalí

Dalí was een Spaanse surrealistische schilder (1904-1989), een onbeschaamde zelfpromotor die zichzelf omschreef als genie maar zijn schilderijen juist als middelmatig. Hij was een onuitstaanbaar fenomeen en dat komt in Daaaaaalí! erg geestig uit de verf.

Een biopic is Daaaaaalí! eigenlijk niet; het is meer een los portret van een gestoorde kunstenaar en media-manipulator. Ver voor Instagram slaagde hij erin de media volkomen voor zijn karretje te spannen door onbekommerd zichzelf te zijn. En hij kon uiteraard ook verdienstelijk schilderen; iedereen kent wel zijn schilderijen van smeltende horloges en andere onmogelijkheden. De man zelf was nog aanzienlijk gekker dan zijn werk, maar ook iemand die volledig zichzelf durfde te zijn en daar bewondering mee afdwong.

Daaaaaalí! is geschreven, geregisseerd en gemonteerd door de Franse regisseur Quentin Dupieux (1974), die ons in 2010 de geweldige film Rubber schonk: een film over een moorddadige autoband. Volkomen surrealistisch maar ook een echt goede film, zie de trailer van Rubber voor een idee over Dupieux’ oeuvre, dat doet denken aan de absurdistische humor van Monty Python.

Daaaaaalí!, dat nadrukkelijk geen waarheidsgetrouw verslag is van het leven van Dalí maar wel van zijn geest en mindset, start als een beginnende journaliste op het idee komt om een artikel te schrijven over Dalí. Hij stemt toe maar als ze met haar notitieboekje klaarzit, vraagt hij zich af waar de filmcamera’s zijn. Als hij doorheeft dat het alleen maar over een stukje in een tijdschrift gaat, beent hij woedend weg. Aandacht en publiciteit was alles voor Dalí, en zowaar weet de wanhopige journaliste een producer, budget en crew te regelen voor een filmdocumentaire, die echter nooit van de grond komt. Dat is de grap van Daaaaaalí!: de man is zo onmogelijk dat er niks van komt maar het toch de hele tijd om hem draait. Dat gaat je in de loop van de vijf kwartier die de film duurt bevallen.

Dalí wordt gespeeld door vijf verschillende acteurs die allemaal een eigen en extreem overdreven draai aan de man geven; die toch realistisch is, want Dalí wás een heel overdreven man. Maar dat wordt, al naar gelang je smaak natuurlijk, niet irritant; het wordt steeds amusanter naarmate de acteurs volledig losgaan. Je hoeft ook weinig van kunstgeschiedenis of überhaupt van de man Dalí te weten: dit is een geestig portret van hem en vooral van zijn surreële ideeënwereld. Het totale ‘over the top’ acteren van de vijf verschillende acteurs die deze totale over the top kunstenaar vertolken, gaat steeds meer op de lachspieren werken. Dalí maalde zelf voor geen meter om de waarheid, dus paradoxaal genoeg was deze film hem mogelijk goed bevallen, al is het geen waarheidsgetrouw maar wel liefhebbend portret.

Als je gevoelig bent voor het absurdisme van mensen als de Pythons en David Lynch, en voor de man die een succesvolle en echt goedwerkende film wist te maken over een moordende autoband, is Daaaaaalí! een aanrader.

Daaaaaalí!, vanaf donderdag 22 augustus 2024 te zien in de bioscoop