Is er leven voor James Bond na de Broccoli’s?

Na ruim zestig jaar draagt de familie Broccoli de creatieve controle over het James Bond-imperium over aan Amazon. Is dit het begin van het einde voor 007?

In The New Yorker van 21 februari stond een gedenkwaardige strip. Op de tekening van Ellis Rosen ligt James Bond vastgebonden op een tafel, met naast hem een man die opvallende overeenkomsten vertoont met de eigenaar van Amazon, Jeff Bezos. Onder de strip staan de woorden: ‘Nee, meneer Bond, ik verwacht dat je de hoofdrol speelt in een opeenvolging van steeds nietszeggender wordende spin-offs en tv-shows waarvan de kijkcijfers significant afnemen na de eerste aflevering.’

De strip is een verwijzing naar de wereldberoemde scène in Goldfinger (1964) waarin James Bond (Sean Connery) van slechterik Auric Goldfinger (Gert Fröbe) wil weten of de laserstraal die zich langzaam richting zijn kroonjuwelen beweegt is ingezet om hem te laten praten. ‘Nee, meneer Bond’, is Goldfingers droge antwoord, ‘ik verwacht dat je sterft.’

James Bond, het hoofdpersonage in de beroemde boekenreeks van Ian Fleming, stond toen nog aan het begin van zijn lucratieve filmcarrière, die inmiddels al ruim zestig jaar - en 25 officiële films - beslaat. De acteurs veranderden, maar er was altijd één constante: de familie Broccoli. Albert R. Broccoli – Cubby voor vrienden – kocht destijds, samen met Harry Saltzman, de filmrechten van de James Bond-boeken. Later namen zijn dochter Barbara en stiefzoon Michael G. Wilson (te zien op de foto onder) de creatieve regie over.

Zestig jaar lang waren zij de hoeders van het James Bond-erfgoed. Tot nu. Afgelopen week werd namelijk bekend dat Michael en Barbara de creatieve controle overdragen aan Amazon, sinds 2022 ook al de eigenaar van filmstudio MGM, waar de James Bond-franchise onder valt. Ze blijven wel mede-eigenaars van de franchise, maar zijn niet meer de drijvende kracht.

En dat laatste maakt de fans, waar ik mezelf ook zeker toe reken, toch ietwat nerveus. Want al zijn niet alle films even sterk, je voelde wel altijd de samenhang, de leidende hand van mensen met een duidelijke visie van wat James Bond is, en moet zijn. Hij maakte immers ruim zestig jaar deel uit van de familie. Misschien dat ze daarom ook altijd de lokroep van makkelijk cashen met spin-offs hebben weten te weerstaan. Je adoptiezoon prostitueer je niet.

Toegegeven, heel af en toe maakten ze wel een uitstapje, bijvoorbeeld in 1991 met de kortdurende animatieserie James Bond Jr., over de neef van James Bond die samen met beste vrienden IQ en Gordon ‘Gordo’ Leiter allemaal avonturen beleeft, en de in 2023 verschenen reality-spelshow 007: Road to a Million (uiteraard te zien bij Amazon) waarin kandidaten, à la James Bond, afreizen naar de meest prachtige locaties om daar opdrachten uit te voeren. Maar James Bond zelf bleef wel exclusief een filmheld, en juist dat maakte van elke film ook echt een evenement.

Nu de familie Broccoli de strakke creatieve controle heeft losgelaten, is maar al te makkelijk voor te stellen dat het James Bond-universum exponentieel zal groeien, vol spin-offs en tie-ins. En wie waarborgt dan de kwaliteit? Een handvol onderling uitwisselbare producenten en showrunners, die er net zo makkelijk weer kunnen worden uit geknikkerd? Of Jeff Bezos zelf, die zich wellicht toch meer zal (moeten) laten leiden door pecuniaire motieven? Klanten zouden immers aanstoot kunnen nemen aan een te vooruitstrevende keuze voor de nieuwe James Bond en zijn webwinkel boycotten! Misschien begint Amazon wel een talentenjacht, waarin kijkers mogen kiezen welke kandidaat het beste is in vrouwen versieren en baccarat. Dan klinkt sterven opeens toch als een aanlokkelijke optie.

Bregtje Schudel en Omar Larabi schrijven per toerbeurt wekelijks over wat hen opvalt op het gebied van series en/of films.